Жойлашуви. Аргентина Жанубий Америкада жойлашган бўлиб, ғарбда Чили, шимолда Боливия ва Парагвай, шимоли-шарқда Бразилия ҳамда Уругвай билан чегарадош. Мамлакат шарқ томондан Атлантика океанига туташган. Ҳудудининг катталигига кўра дунёда саккизинчи, Жанубий Америкада Бразилиядан кейин иккинчи, аҳолиси сони бўйича учинчи ўринда туради.
Тарихи. Қадим замонларда Аргентина ҳудудида кўп сонли ҳинду қабилалари истиқомат қилган. XVI асрнинг биринчи ярмида унинг ҳудуди испанлар томонидан босиб олина бошланди. Испанлар бу мамлакатни Ла-Плата (испанча кумуш) деб атаганлар. Мустамлакачиларга қарши ҳинду қабилалари бир неча марта исён кўтарди. 1816 йилда вилоят вакилларининг Тукуман шаҳридаги йиғилишида Ла-Плата Бирлашган вилоятлари мустақил деб эълон қилинди. 1826 йилда Аргентина Федератив Республикаси тузилди.
Иқтисоди. Аргентина ривожланиш даражаси ўртача, индустриал-аграр давлатдир. Қишлоқ хўжалигида асосан буғдой экилади. Балиқчилик ҳам катта аҳамият касб этади. Мамлакат гўшт етиштириш ва экспорт қилиш ҳамда асал ва асал маҳсулотларини ишлаб чиқариш соҳасида дунёда олдинги ўринлардан бирида туради. Шунингдек, электрон ва электротехника буюмлар ишлаб чиқарилади. Ёғочни қайта ишлаш ва қоғоз ишлаб чиқариш тармоғи ҳам ривожланган.
Таълим ва маданият. Мамлакатда 6 ёшдан 14 ёшгача бўлган болаларнинг мажбурий таълими жорий этилган. Шунингдек, далат таълим муассасаларидан ташқари хусусий мактаблар ҳам фаолият юритади. Буэнос-Айрес, Кордова, Ла-Плата, Санта-фе ва бошқа шаҳарларда йирик университетлар бор. Давлат пойтахтида Миллий кутубхона, табиий фанлар, Антарктика, тарих ва рассомлик ва бошқа музейлар мавжуд.
Дини. Мамлакатнинг 85 фоизидан ортиғи оқ танлилар ирқига мансуб. Ҳиндулар аҳолининг 1,5 фоизини ташкил этади, қолган қисми эса асосан метислар, мулат ва осиёликлардир. Мамлакатдаги диндорларнинг аксарияти – насронийлардир. Бироқ, Аргентина Жанубий Америкадаги мусулмонлар истиқомат қиладиган энг йирик давлатлардан бири ҳисобланади. “Пю тадқиқод маркази” (Рew Research Centre)нинг 2010 йилги маълумотига кўра, Аргентина мусулмонларининг сони тахминан жами аҳолининг 2-3 фоизи (900,000-1,000,000 атрофида)ни ташкил этади. Улардан 60 фоизи сунний, 30 фоизи шиа ва 10 фоизи алавий (Шиа йўналиши).
“Глобализация ва эътиқод қарашлари” (Views on globalisation and faith) ташкилотининг маълумотларига кўра, мусулмонлар 2-3 фоиз, насронийлар 67 фоиз, яҳудийлар 1 фоиз, буддистлар 1 фоиз, динсизлар 15 фоиз, бошқа диндагилар 7 фоиз ва рўйхатга олинмаганлар 9 фоизни ташкил этади.
Аргентина Испанлар томонидан мустамлака қилинган пайтда мавританиялик, марокашлик ҳамда турк мусулмонларнинг кўчиб келиши натижасида мамлакатда Ислом динига эътиқод қилувчиларнинг сони кўпайиб борди. 1870 йиллар атрофида Сурия, Ливан ва Фаластиндан келган мусулмонларнинг ҳисобига Ислом динига эътиқод қилувчилар сони янада ортди. Аргентиналик аксарият мусулмонлар Буэнос-Айрес ва унга яқин шаҳарчаларда (Вилла, Конституцион, Флорес, Скалабризи Ортиз ва Кордова сингари шаҳарлар) истиқомат қилади. Аргентина ҳукуматида диний эътиқод эркинлиги таъминланган. Ҳар йили бир неча турда испан тилида Ислом динига оид китоблар нашр этилади. Йил сайин мамлакатдан Ҳаж сафарига борувчиларнинг сони ортиб бормоқда.
Аргентина пойтахти Буэнос-Айрес марказидаги Алберти кўчасида жойлашган масжид мамлакатдаги энг йирик масжид ҳисобланади. У маҳаллий аргентиналик мусулмонлар томонидан 1989 йилда барпо қилинган илк масжидлардан биридир. Шунингдек, бошқа шаҳар ва туманларда ҳам бир қанча масжидлар мавжуд, улардан энг кўзга кўрингани уч чегарадош давлат тимсоли, яъни Аргентина, Бразилия ва Парагвайни акс эттирувчи “Уч чегара” масжидидир.
Пойтахтдаги “Шиъите ал-тавҳид” масжиди 1983 йили Аргентинадаги Эрон элчихонаси ҳамкорлигида барпо этилган. “Ал-Аҳмад” масжиди эса 1986 йили Саудия Арабистони ва Ливия томонидан қурилган. Масжидлар ҳузурида хусусий мактаблар ва олийгоҳлар ҳам фаолият юритади.
1996 йил Саудия қироли Фаҳд бин Абдулазиз Саъуд ташаббуси билан “Қирол Фаҳд Ислом маданият маркази” очилган. Марказ масжид, кутубхона, ўттизтадан синфхонаси бор иккита ўрта таълим мактаби (бири йигитларга, иккинчиси қизлар учун) ва истироҳат боғини ўз ичига олади. Марказ ҳузуридаги масжид Саудия Арабистонининг Вақф ва диний ишлар вазирлиги томонидан бошқарилади. Масжидда 1,5 минг намозхон ибодат қила олади. Бундан ташқари, мамлакатда шу каби тўққизта Ислом марказлари фаолият юритади.
Лотин Америкасининг Ислом Ташкилоти (Islamic Organization of Latin America) (IOLA)нинг бошқарув органи ҳам Аргентинада жойлашган.
Даврон НУРМУҲАММАД