Шариатимизда бахиллик қораланган бўлиб, ёмон одат ҳисобланади. Ҳақиқий бахил молу дунёсини қизғанган киши эмас, балки салом-аликни қизғанган кишидир. Баъзи инсонлар табиатида молу давлатни яхши кўришлик жуда кучли бўлади. Уни қизғанади асрайди, бировга берса, ажралиб қолишдан, ёки тугаб қолишдан чўчиб туради. Расулуллох соллаллоҳу алайҳи васалламдан "Мўмин бахил бўладими?" дея сўралганда, "Ҳа, бахил бўлиши мумкин", дея жавоб берганлар.
Аммо молу мулкини қизғанганидан ҳам ёмонроқ бахиллик бировга тинчлик тилаб саломлашишни қизғанган киши ҳисобланар экан. Абу Ҳурайра розияллоху анхудан ривоят қилинган бир ҳадиси шарифда, Набий соллаллоху алайхи васаллам "Инсонларнинг энг бахили салом беришга бахиллик қилганидир. Савобдан насибасиз киши саломга алик олмаганидир. Гар сен билан биродаринг орасига гина тушиб қолса, сен ундан олдин салом беришга қодир бўлсанг, шуни қил", деганлар (Имом Бухорий).
Бу ривоятда машҳур саҳобий Абу Ҳурайрани бизларга қилган буюк насиҳатлари келмокда. Салом беришни ўзига эп кўрмаган одам дунёдаги энг бахил одам сифатида баҳоланар, ҳаттоки бойлигини, давлатини қизғангандан ҳам ёмонроқ ҳисобланар экан. Аллоҳ Таоло барчамизни бундай бахилликдан асрасин!
Н.Имамов
Хонақоҳ жоме масжиди имом хатиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Фиқҳ ижтиҳод ва фикрлар мажмуаси бўлиб, бу фикрлар нафсу ҳавога берилишдан келиб чиқмаган, балки Қуръон ва Суннатни англашдан келиб чиққан, Қуръон ва Суннатдан олингандир. Аллоҳ азза ва жалла бизга шу йўлни буюрган. Агар Аллоҳ фиқҳга тегишли ҳар бир масаланинг ҳукмини баён қилишни ирода қилганида, ҳозир миллионлаб оятлар, миллионлаб ҳадислар турган бўларди. Лекин ҳаммаси бўлиб, олти мингдан сал ортиқ оят нозил бўлган, муайян ададдаги ҳадислар ворид бўлган. Ҳар бир масалага оят-ҳадис келса, шунча оятни, шунча ҳадисни ким ёд оларди? Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўз замонларида автомобиллар ҳақида гапиришларини тасаввур қилинг! Унда у зотнинг сўзларини ҳеч ким тасдиқламаган бўларди-ку!
Ижтиҳод қилиш нотўғри десангиз, саҳобалар ҳам ижтиҳод қилишган. Кейин ўша ўз ижтиҳоди билан чиқарган ҳукмга амал қилишни одамларга буюришган. Одамлар уларга тақлид қилишган, эргашишган. Мана шу йўсинда уларнинг йўлларидан юриб келишган.
Таҳаллул тарафдорлари орасида «Фиқҳ диннинг бир қисми эмас», «Мазҳаб эгаларининг айтганига амал қилиш шарт эмас», деган гаплар тарқалган.
Ташаддуд аҳли ҳам мана шунга чақиряпти. Уларнинг асл мақсади фиқҳий мазҳабларни йўқ қилиб, динсизликка етаклаш эди. Масалан, мен динни маҳкам ушласам-у, лекин на ҳанафий, на шофеъий, на моликий ва на ҳанбалий мазҳабини тутмасам, унда диндан нимани ушлайман? Менда фиқҳ деган нарса қолмайди-ку! Фиқҳни мана шу мазҳаблар ташкил қилади-ку! Аллоҳ бизга «Зикр аҳлидан сўранг» деб буюриб, эргашишимизга рози бўлган илмларни мужтаҳидларнинг ижтиҳод ва фикрлари ташкил қилмаса, нима ташкил қилади?!
«Ҳанафий мазҳабига теран нигоҳ» китобидан