Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446

Ҳалол меҳнат

28.04.2017   7018   1 min.
Ҳалол меҳнат

Бир одамнинг биргина эшаги бўлиб, у эртадан кечгача тинмай меҳнат қилар экан. Нарса ташиб кетаётганда ўша атрофда ўтлаб юрган бошқа эшакларни кўриб, уларга ҳаваси келар ва ўзининг ҳаётидан норози бўлар экан. Бир куни одатдагидек чарчаб келиб ухлаб қолибди ва туш кўрибди. Тушида чўлда бир қанча эшаклар билан кетаётган эмиш. Ҳаммаларининг устига биттадан поя ортиб қўйилган экан. Қараса, бу ерда ҳам унга энг узун дарахтни боғлаб қўйишган эмиш. Эшакнинг жаҳли чиқиб, четроққа ўтибди-да, пояни тушириб, учидан бир қисмини синдириб ташлабди. Қолган қисмини яна устига ортиб, йўлида давом этибди. Юки енгиллашгани сабабли юриш ҳам анча осонлашиб, олдинга ўтиб кетибди. Бир пайт қараса, олдидан катта жарлик чиқибди. Жарликнинг нариги томони эса кўм-кўк ўтлоқ экан. Жарликдан ўтишга ҳеч қандай кўприк йўқ эмиш. Қараса, атрофдаги эшаклар устиларида олиб келган пояларни жарлик устига ташлаб ундан нариги томонга ўтиб кетар, улар ўтган заҳоти поя жарликка тушиб кетар эди. Эшак қараса, унинг пояси жарликнинг нариги томонига етмас экан. Қилиб қўйган ишидан афсусланиб, алам билан қаттиқ ҳанграб юборибди. Ўз овозидан уйғониб кетган эшак кўргани туш эканини билиб севинибди.

Эй одам, машаққатли ҳалол меҳнат одамни яхшиликка етказади. Аксинча, енгил-елпи ҳаёт эса яхшиликдан маҳрум қилади.

 

Акбаршоҳ Расулов

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар

Сеҳр таъсирида айтилган талоқ

25.11.2024   9591   1 min.
Сеҳр таъсирида айтилган талоқ

Cавол: Бир одам аёлига талоқ берган, кейин яқинларига ўша инсоннинг сеҳрлангани маълум бўлибди. Сеҳр қилинган кишининг талоғи ўтадими?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аслида талоқ тушиши учун эрнинг ақл-ҳуши жойида бўлиши шарт. Шунинг учун фуқаҳоларимиз мажнун (ақли заиф), уйқудаги ва беҳуш кишининг талоғи ўтмаслигини таъкидлашган. Худди шунингдек, сеҳр сабабидан ақли жойида бўлмаса, феъл-атвори ўзининг мувозанатидан ташқарида бўлсаю хотинини талоқ қилса, талоғи тушмайди. Агар сеҳр қилинган кишининг ақл-ҳуши жойида бўлиб, ўзининг ҳатти-ҳаракатларини онгли равишда бажараётган бўлса, унинг талоғи тушади. Замондош ҳанафий уламолар сеҳр қилинган кишининг тасарруфи (талоқ, савдо каби ишлари) ҳақида бундай деганлар:

إن فقد عقله فهو غير مكلّف، وإلّا فيكون مكلّفاً

“Агар сеҳр қилинган киши ақл-ҳушини йўқотган бўлса, мукаллаф  эмас (яъни талоғи ўтмайди). Аксинча - ақли жойида бўлса, мукаллаф саналади (яъни қилган ишларига жавобгар бўлади)” ("Арийжуз зуҳр” китоби).

Демак, саволда сўралган ҳолатда кишининг талоғи тушиши ақли жойида ёки жойида эмаслигига боғлиқ бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.