Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Туркия диёнат вақфи Ислом тадқиқотлари маркази (ISAM) раҳбари Доктор Муртазо Бедир 1968 йили Туркиянинг марказий қисмидаги Сивас вилоятида таваллуд топган.
1992 йил Мармара университети илоҳиёт факультетида бакалавриат таълимини тамомлаган.
1993 йили Туркиянинг Сакаря университетида илмий ходим сифатида иш фаолиятини бошлаган.
1996 йил Лондон университети Шарқ ва Африка тадқиқотлари мактабининг ҳуқуқ факультетида магистратура босқичини тамомлаган.
1999 йил Манчестер университети санъат ва фанлар факультетининг Яқин Шарқ тадқиқотлари бўлимида “Ҳанафий фиқҳи назариясининг дастлабки ривожланиши (Усул ал-фиқҳ)” номли докторлик диссертациясини ёқлаган.
2000 йилда Сакаря университети илоҳиёт факультети доценти лавозимида иш бошлади.
2002-2003 йилларда Сурия Миллий Таълим Вазирлиги стипендияси билан ушбу мамлакатда тадқиқот олиб борган.
2005 йилда Сакаря университети Ислом ҳуқуқи кафедрасининг доценти бўлди ва 2010 йил охиригача ушбу таълим даргоҳида фаолиятини давом эттирди.
2007-2008 йилларда Гарвард университети ҳуқуқ факультетида тадқиқот олиб борди.
2011 йилдан Истанбул университети илоҳиёт факультети профессори сифатида фаолият юритиб келмоқда. 2013-2020 йилларда шу факультет декани лавозимида ишлаган.
2015 йилда Ислом Конференцияси Ташкилотига қарашли Халқаро Фиқҳ Академиясининг Туркия жумҳурияти вакили этиб тайинланган. Шу йили Дин ишлари бўйича Олий Кенгаш аъзоси этиб сайланган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Агар ўғил фарзанд кўрсангиз нима қиласизлар?
Улар: Аллоҳга шукр қилиб бир ой рўза тутамиз.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Агар қиз фарзанд кўрсангизчи?
Улар:Унда икки ой рўза тутамиз. Чунки Мусо алайҳиссалом қиз фарзанд тарбиясига сабр қилишга, ўғил тарбиясига сабр қилишдан кўра икки карра ортиқ ажр бор деганлар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Сизларнинг орангизда зино қиладиганлар борми?
Улар: Йўқ, кимда ким зино қилса осмондан бошига тош ёғилади ёки ер ютади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Рибо билан шуғулланасизларми?
Улар: Фақат Аллоҳнинг ризқидан ноумид бўлганларгина рибо билан шуғулланади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Касал бўласизларми?
Улар: Биз касал ҳам бўлмаймиз, гуноҳ ҳам қилмаймиз. Сизнинг умматингиз гуноҳларига каффорат бўлиши учун касал бўладилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Сизларнинг ерингизда йиртқич ҳайвонлар борми?
Улар: Ҳа, бор. Аммо, биз уларга зарар етказмаймиз, улар ҳам бизга зарар етказмайдилар.
Шундан кейин Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам уларга шариат аҳкомларини ўргатдилар, беш вақт намоз ўқиш ва закотга буюрдилар. Қуръондан Фотиҳа ва баъзи сураларни ўргатдилар.
Ал-Ҳаддодий айтадилар: Маккада нозил бўлган ўнта сурани таълим бердилар. У вақтда намоз билан закотдан бошқа фарзлар нозил бўлмаган эди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларга шанба куни балиқ овлаш тақиқлангани ҳақидаги ҳукмни тарк этишни, намозни жамоат бўлиб ўқишни ва қиблага қараб юзланишни буюрдилар.
Ибн Жарир Табарий айтадилар, Ибн Аббос разияллоҳу анҳу бу оятда зикр этилган қавм ҳақида ушбу оятда баён этилган: “Ундан кейин Биз Бани Исроилга: шу ерни маскан тутинглар. Қачонки ваъда қилинган охират келганида, сизларнинг барчаларингизни бир тўп қилиб келтирурмиз, дедик” (Исро сураси, 104-оят).
“Охират ваъдаси” – Исо алайҳиссаломнинг ерга тушишлари, деганлар.
Манбалар:
Тафсир “жомеъул баён” - Табарий
Тафсир “анворут танзил ва асрорут таъвил” – Байзовий
Тафсир “мафотийҳул ғойб” – Розий
Тафсир “жомеъ лиаҳкомил қуръон” – Қуртубий
Тафсир “Кашшоф” – Замахшарий
Тафсир “баҳрул улум” – Самарқандий
Тафсир “Қуранул азим” – Ибн Касир
Тафсир “Руҳул баён” – Ҳаққий
Тафсир “Руҳул маъоний” - Улусий
Ҳомиджон домла Ишматбеков