Qur’oni karimda ayrim payg‘ambarlarning oilaviy hayoti haqida ma’lumotlar keltirilgan. Ularning ba’zilarining hayoti ibratli saboqlar sifatida ta’kidlangan. Quyida ana shu payg‘ambarlarning oilaviy hayoti haqidagi asosiy ma’lumotlarni keltiramiz:

1. Odam alayhissalom.
Odam alayhissalom va uning jufti Havvo haqida ma’lumot keltirilgan. Ularning jannatda yaratilgani, keyinchalik shaytonning vasvasasi sababli yerga tushirilgani haqida Baqara surasi (35-39-oyatlar) va boshqa suralarda aytiladi.

2. Nuh alayhissalom.
Nuh alayhissalomning iymonsiz oila a’zolari haqida ma’lumotlar bor. Uning o‘g‘li va rafiqasi iymon keltirmagan va shu sababli to‘fonda halok bo‘lishgan. Bu voqea Hud surasi (42-43) va Tahrim surasi (10)da keltirilgan.

3. Ibrohim alayhissalom.
Ibrohim alayhissalomning oilasi, jumladan jufti Sora va Hojar, shuningdek, o‘g‘illari Ismoil va Is'hoq alayhissalomlar haqida ma’lumotlar bor. Alloh ularga o‘g‘il farzand ato qilgani va ularning iymonli oila sifatidagi ibratli hayoti Anbiyo, Sod, Hud va boshqa suralarda yoritilgan.

4. Lut alayhissalom.
Lut alayhissalomning rafiqasi iymon keltirmagan va zolimlar qatorida bo‘lgan. Uning ahvoli No‘h payg‘ambarning rafiqasi kabi Tahrim surasida (10-oyat) zikr qilingan. Qavmining buzuqliklari sababli u yerdan chiqib ketgani haqida Hud va Hijr suralarida kelgan.

5. Ya’qub alayhissalom.
Ya’qub alayhissalomning farzandlari haqida ma’lumot bor, jumladan Yusuf alayhissalom va uning aka-ukalari bilan bo‘lgan voqea. Yusuf surasida (4-18) Ya’qub alayhissalomning farzandlariga bo‘lgan mehr-muhabbati va ularning Yusuf alayhissalomga qilgan xiyonatlari haqida ma’lumotlar kelgan.

6. Yusuf alayhissalom.
Yusuf alayhissalomning yoshligidagi qiyinchiliklar, uning Usvon sultonligidagi holati, Zulayho bilan bog‘liq sinovlari va otasi Ya’qub alayhissalomga bo‘lgan muhabbati haqida ma’lumotlar Yusuf surasida (22-100) bayon etilgan.

7. Ayyub alayhissalom.
Ayyub alayhissalom ibodatli va sabrli payg‘ambar sifatida tanilgan. Ayyub alayhissalom og‘ir kasallikka chalinib, uzoq muddat davomida badanini dard egalladi, mol-mulkini yo‘qotdi va bolalari ham vafot etdi. Shunday bo‘lsa-da, u Allohga bo‘lgan iymoni va sabrini saqlab qoldi, Allohdan shikoyat qilmadi va doimo Uni yod etib, duo qildi.
Ayyub alayhissalomning jufti turmush o‘rtog‘ini og‘ir kunlarda tark etmay, barcha sinovlarga sabr bilan sabot qilib, unga yordam bergan. Bu juftlar o‘rtasidagi sadoqat va bir-biriga bo‘lgan qo‘llab-quvvatlashning ibratli namunasidir. Uning juftining bu sabri va muhabbati Alloh tomonidan marhamat bilan baholangan.

8. Shuayb alayhissalom.
Shuayb alayhissalomning qizi Muso alayhissalomga turmushga chiqqani haqida ma’lumot kelgan. Bu voqea Qasas surasida (27-28) zikr qilinadi.

9. Muso alayhissalom.
Muso alayhissalomning Shuayb alayhissalomning qizi bilan turmush qurgani va uning oilaviy hayoti haqida qisqacha ma’lumotlar bor. Qasas surasidagi ushbu ma’lumotlar oila qurishning ibratli misoli sifatida keltirilgan.

10. Dovud va Sulaymon alayhissalomlar.
Dovud va Sulaymon alayhissalomlarning oilasi haqida batafsil ma’lumot yo‘q, lekin ularning ota-bola ekanliklari va farzandlarga odillik, hukmdagi adolat haqida keltirilgan (Anbiyo, Nabiy suralari).

11. Zakaryo alayhissalom.
Zakaryo alayhissalom va uning jufti haqida ma’lumot keltirilgan. Ular qarilik chog‘ida farzand so‘rab duo qilishlari ortidan Yahyo alayhissalom ato qilingani bayon etilgan. Bu voqea Oli Imron (38-41) va Maryam (2-15) suralarida zikr qilingan.

12. Iso alayhissalom.
Iso alayhissalomning onasi Maryam haqida batafsil ma’lumotlar kelgan. Uning Allohning irodasi bilan otasiz tug‘ilgani, Maryamning iymoni va sabri haqida Oli Imron va Maryam suralarida aytilgan.

13. Muhammad sollallohu alayhi vasallam.
Muhammad alayhissalomning turmush o‘rtoqlari, bolalari va nabiralari haqida ma’lumotlar bor. Xadicha, Oisha, Fotima va Hasan, Husayn kabi oila a’zolari bilan bog‘liq hikmatli holatlar turli hadislarda va tarixiy manbalarda yoritilgan.

Bu payg‘ambarlarning oilaviy hayoti bizlarga turli ibrat va nasihatlar olishimiz uchun zikr etilgan va har bir hikoyaning asosiy maqsadi iymon, sabr va oilaviy qadriyatlarning ahamiyatini o‘rgatishdir.

Homidjon domla ISHMATBЕKOV