25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446
25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу яраланганда, унга сут ичиришди. У сутни ичганда қорнидаги жароҳатларидан сут оқиб чиқиб кетди. Шунда шифокор унга: “Эй амирул мўминин, васият қилинг, чунки сиз кўп яшамайсиз”, деди. Ҳазрати Умар ўғли Абдуллоҳга: “Ҳузайфа ибн Ямонни чақириб кел”, дедилар.
Ҳузайфа келди. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга мунофиқларнинг исмини айтган саҳобий эди. Бу исмларни Аллоҳ, Расули ва Ҳузайфадан бошқа ҳеч ким билмас эди.
Умар розияллоҳу анҳу белидан қон оқиб турган ҳолида Ҳузайфага: “Эй Ҳузайфа ибн Ямон, Аллоҳ номи билан сўрайман, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менинг номимни мунофиқлар қаторида зикр қилганмилар?” деб сўрадилар.
Ҳузайфа розияллоҳу анҳу сукут қилдилар ва кўзлари ёшланиб: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мени бу сирга омонат қилиб қўйганлар, эй Умар. Мен буни сизга айта олмайман”, дедилар.
Умар розияллоҳу анҳу яна сўрадилар: “Аллоҳнинг исми билан сўрайман, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менинг номимни ҳам улар орасида айтгандиларми?”.
Шунда Ҳузайфа йиғлаб: “Сизга айтаман, бошқаларга айтмайман. Аллоҳга қасамки, сизнинг номингизни айтмаганлар”, дедилар.
Шунда Умар ўғли Абдуллоҳга қараб: “Бу дунёда битта орзуим қолди”, дедилар.
Абдуллоҳ: “У нима, отажон?” деб сўрадилар.
Умар розияллоҳу анҳу бундай дедилар: “Оиша онамизнинг ҳузурига бориб, унга бундай деб айт: “Умар сизга салом йўллади, дегин, лекин амирул мўминин демагин, чунки мен энди мўминларнинг амири эмасман. Умар ибн Хаттоб ўзини икки дўсти ўртасида дафн этилиши учун сиздан изн сўрайди”, дегин.
Абдуллоҳ Оиша розияллоҳу анҳонинг олдига бориб салом берди ва киришга рухсат сўради. У кирганда, Оиша онамиз йиғлаётган эдилар. Шунда Абдуллоҳ бундай деди: “Умар ибн Хаттоб сизга салом йўллади ва ўзини икки дўстининг ёнига дафн этилиши учун сиздан рухсат сўрайди”, деди.
Оиша онамиз розияллоҳу анҳо: “Мен бу жойни ўзим учун сақлаб қўйган эдим, лекин бугун Умарни ўзимдан устун қўяман”, дедилар.
Абдуллоҳ хурсанд қайтиб келиб: “Эй ота, рухсат бердилар”, деди.
Шунда Умар розияллоҳу анҳу юзини ерга қўйиб тупроққа ишқалади, Абдуллоҳ эса отасининг юзини кўтариб тўшагига қўйди. Умар ўғлига қараб: "Не учун юзимни ердан олиб қўйдинг?" деди. Абдуллоҳ: "Эй ота", деди. Умар розияллоҳу анҳу: "Отангнинг юзини ерга қўй, юзини ерга сурсин. Агар Аллоҳ кечирмаса, Умарнинг ҳоли не кечади", деб йиғладилар.
Умар розияллоҳу анҳу васият қилиб, ўғлига шундай дедилар: "Менга жаноза ўқила бошлаганда, Ҳузайфани кузатгин. Агар Ҳузайфа менга жаноза ўқиса, мени Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг уйига олиб боринглар. Оишанинг эшиги олдига борганда: Эй онам, фарзандингиз Умар келди, деб айтгин, амирул-мўъминин демагин. Чунки, аввалги марта сўраганингда тирик бўлганим учун изн берган бўлишлари мумкин. Вафотидан кейин эҳтимол фикрлари ўгарар. Агар киришга рухсат берсалар, мени Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнига дафн этинглар. Агар рухсат бермасалар, бошқа қабристонга дафн этинглар", дедилар.
Абдуллоҳ Умар розияллоҳу анҳунинг жанозасини ўқидилар. Ҳузайфа розияллоҳу анҳу ҳам жанозада қатнашдилар. Шундан кейин Абдуллоҳ хотиржам бўлиб Умар розияллоҳу анҳуни Расулуллоҳнинг уйлари томон олиб бордилар ва: "Эй онамиз, фарзандингиз Умар эшик олдида, рухсат берсангиз олиб кириб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнларига дафн этамиз", деди.
Оиша онамиз: "Киринглар", деб жавоб бердилар.
Шундай қилиб, Умар розияллоҳу анҳу икки дўстларининг ёнига дафн этилдилар.
Аллоҳ таоло Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан рози бўлсин ва у зотга раҳм қилсин.
Хулоса:
Ҳазрати Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу ер юзини адолат билан тўлдирдилар ва жуда ҳам Аллоҳдан қўрқар эди. Ҳолбуки, Расулуллоҳ алайҳиссалом у зотга жаннат билан ҳушхабар берган эдилар. Шунга қарамай у зот ўзларининг исмларини мунофиқларнинг қаторида зикр қилиб қолинишидан хавотирда бўлганлар.
Биз эса бугун ўзимиз ҳақимизда Аллоҳ розими ёки йўқлигини билмаймиз. Аммо ўзимизни ҳаммадан аъло мусулмон санаймиз, ўзгаларни имонини тафтиш қиламиз.
Аллоҳ барчамизга тавфиқ берсин.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Кўпчиликгимиз узоқ вақт соғлом бўлиб юриш учун дорихоналардан “мўъжизавий таблетка” сотиб олишга кўплаб пул сарфлаймиз. Бу дорилар иммунитетимизни кучли қилишини ва яқинларимизни томоқ оғриғи, бронхит, гриппнинг ҳар қандай турлари ва бошқа касалликлардан ҳимоя қилади деган ишончдамиз.
Лекин, бугунги кунда фармацевтика саноати қанчалик муваффақиятларга эришган бўлишидан қатъи назар, мустаҳкам иммунитетга эга бўлиш учун уларнинг ўзи етарли эмас десак муболаға бўлмайди. Албатта, дори-дармоннинг инсон саломатлиги учун аҳамияти катта эканлигини инкор қилиб бўлмайди.
Соғлом организмли бўлиш учун дорихоналар билан бирга динимизда тарғиб қилинган, инсон саломатлигига фойдали бўлган табиий ўсимлик ва маҳсулотларга мурожаат қилиш ҳам самаралидир. Бу маҳсулотлар иммунитет тизимини ҳимоя қилишда мустаҳкам девор вазифасини ўтайди.
Ҳар бир мусулмон қиладиган кундалик ибодатлар нафақат савоб, балки саломатлик калити ҳамдир. Таҳоратнинг юрак-қон томир тизими учун фойдали эканлиги ва бундан ташқари, у рефлексологик усулларни ўзида мужассам этгани олимлар томонидан исботланганига анча йиллар бўлди. Совуқ сув билан таҳоратда юз-қўлни ювиш танани мукаммал даражада чиниқтиради. Оғиз ва бурунни мунтазам ювиш инфекцияларнинг ривожланишига тўсқинлик қилади. Умуман олганда, ҳаммаси оддий, таҳорат қилинг ва соғлом бўлинг!
Занжабил антибактериал, яллиғланиш ва микробларга қарши, антисептик, бактерицид хусусиятлари билан машҳур. Занжабил уйимизда доимо, айниқса куз ва қиш мавсумида бўлиши керак бўлган маҳсулотдир. Бу аччиқ илдиз соғлиқ учун C, Б витаминларига бой ва инсон организмидаги зарарланган ҳужайраларни даволаш ва янгилаш қобилиятига эга бўлган ретинол моддасини ўз ичига олади. Асал занжабилнинг фойдали хусусиятларини мукаммал равишда тўлдиради.
Қуръони каримда зикр қилинган шифобахш егуликлардан бири асалдир. У иммунитетимиз учун ажралмас маҳсулотдир. Эътибор берсак, инсон қони ва асалнинг кимёвий таркиби жуда ҳам ўхшаш. Инсон қони 24 микроэлементни ўз ичига олади, табиий асали эса 22 тани.
Танани иссиқ тутиш, совуқдан ҳимоя қилиш учун табиий асалнинг ёнғоқ билан аралашмаси самаралидир.
Қора седана кучли табиий иммуномодулятор бўлиб, у организмга табиий ва юмшоқ таъсир кўрсатади. Ўсимликнинг фаол моддаси тимокинон бўлиб, тана иммунитет мудофаасини таъминлайди ва касалликларга чидамлилигини оширишда катта рол ўйнайди.
Тананинг ҳимоя хусусиятларини рағбатлантириш учун қора седана ёғини эрталаб оч қоринга, тушликда овқатдан бир соат олдин ва кечқурун ётишдан олдин ичиш тавсия этилади. Катталар учун 1 ош қошиқ меъёр ҳисобланади.
Табиблар, агар одамлар ҳелбанинг қанчалик фойдаси борлигини билганда эди, уни олтин нархига сотиб олишарди, дейишган. Олимларнинг саъй-ҳаракатлари туфайли бу ажойиб ўсимликнинг фойдалари ҳақида жуда кўп маълумот айтилган, лекин негадир кўпчилик неча асрлардан буён фойдаланиб келинаётган уруғларга соғлиқни тиклаш учун эътибор бермай қўйдилар.
Шундай қилиб, ҳелба уруғлари шамоллаш, иситма ва вирусли инфекцияларнинг оқибатларидан халос бўлишга ёрдам беради. Юмшатувчи хусусиятлари туфайли бу ўсимлик шамоллашни даволашда, яллиғланишга қарши ва экспекторан сифатида ишлатилади. Бу балғамни юмшатиш ва эритиш ва лимфа тизими орқали токсинларни олиб ташлашга кўмаклашади. Шунинг учун ярим литр сувга бир ош қошиқ ҳелба уруғи солиб ичилса, шамоллашни даволайди. Бундан ташқари, қўшимча витаминлаш таъсирини таъминлаш учун кўпинча ичимликка клюква ёки лимон шарбати қўшилади.
Мақолада баён қилинган маҳсулотлар соғлиқни мустаҳкамлаш учун самарали ҳисобланади. Шифобахш маҳсулотларни истеъмол қилиш билан бирга фаол ҳаёт тарзини олиб бориш, меъёрида овқатланиш ва ибодатларни кўпайтириш ҳам керак.
Пўлатхон Каттаев,
ТИИ Ҳадис ва ислом тарихи фанлари кафедраси катта ўқитувчиси.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 
