МДҲ Ижроия қўмитаси порталида Хивада бунёд этилган "Arda Xiva" сайёҳлик мажмуасига бағишланган мақола эълон қилинди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.
Қайд этилишича, мажмуа машҳур тарихий Хива шаҳридан қарийб 4 километр узоқликда жойлашган. "Маҳаллий аҳоли аллақачон ушбу мажмуани қадимий кентни тўлдирадиган сунъий йўлдош шаҳар деб атамоқда. Ҳудудда турли даражадаги бешта меҳмонхона ва 13 меҳмон уйи қурилди. Улар бир вақтнинг ўзида мингдан ортиқ меҳмонларни қабул қила олади", – дейилган нашрда.
Мажмуа дизайнерлари "Шарқий Венеция" ғоясидан илҳомланган. Бу ерда сайёҳлар қайиқларда атрофни томоша қилишлари учун канал қурилди. Бундан ташқари, мажмуа ҳудудида Хиванинг машҳур бинолари, жумладан, Калта Минор ва бошқа меъморий объектларнинг нусхалари ўрнатилгани масканга ўзгача файз бағишламоқда.
"Arda Xiva" мажмуани барпо этиш ғояси Ўзбекистон Президенти томонидан илгари сурилган. Иш бир неча йил аввал бошланган ва 2024 йил октябрь ойида якунланди. "Arda Xiva" номи тарих билан боғлиқ. "Арда" сўзи порт шаҳар маъносини билдиради. Тарихчиларга кўра, Амударё илгари Хива яқинидан оқиб ўтган ва Каспий денгизи билан боғланган бўлиши мумкин", – деб таъкидланган материалда.
Портал, шунингдек, қадимий Хива шаҳри дунё сайёҳлари ўртасида жуда машҳурлигини қайд этган. Унинг асосий диққатга сазовор жойи Ичан-Қалъа бўлиб, у 1991 йилда Ўзбекистонда биринчи бўлиб ЮНЕСКОнинг Умумжаҳон маданий мероси рўйхатига киритилган. Янги қурилган "Arda Xiva" туристик мажмуаси ҳам ҳудудни саёҳатчилар учун янада жозибадор қилади.
Мақола "Хива Марказий Осиёдаги энг қадимий шаҳарлардан бири саналади ва унинг тарихи 2500 йилдан ортиқроққа бориб тақалади. Бу бир вақтлар Буюк ипак йўлининг муҳим нуқтаси бўлган", деган сўзлар биланг якунланган.
Савол: Мен Туркия давлатида автомашиналарни ювиш хизмати (автомойка)да ишлайман. Баъзан такси ҳайдовчиларининг машиналарини ювганимизда ичида мижозларнинг буюмлари ва пуллари тушиб қолган бўлади. Шу пулларни ўзимизга олсак бўладими ёки таксичига беришимиз керакми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Мазкур буюм ва пуллар сизнинг ҳам, таксичининг ҳам мулки эмас, балки ўз эгасининг мулкидир. Шунинг учун эгасига қайтариш лозим. Бунинг учун сиз топилмани таксичининг ўзига қайтариб берасиз ва у ҳақиқий эгаларини топиш чорасини кўради. Эгасидан берухсат ишлатиб юбориши гуноҳ ҳисобланади.
Зайд ибн Холид ал-Жуҳаний розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким йўқолган нарсани танитмай ўзиники қилиб олса, залолатга кетувчидир”, деганлар (Имом Муслим ва Имом Аҳмад ривоят қилган).
Ҳозирги вақтда унутиб қолдирилган буюмларнинг эгасини топишнинг турли йўллари мавжуд. Унутиб қолдирилган нарсалар буюм ва пул сингари чириб, айниб қолмайдиган нарсалар бўлса, эгаси чиққунича ўзида сақлаб туради ва эгасини топишга жиддий киришади.
Эгасини топишдан буткул умиди узилган вақтда ўзи муҳтож бўлса, садақа ўрнида ўзига ишлатиши, бой бўлса, фақирларга эгасининг номидан садақа қилиб юбориши лозим бўлади.
Кейинчалик эгаси топилиб қолса, ҳолатни тушунтиради. Агар эгаси рози бўлса, садақанинг савоби унга бўлади. Эгаси рози бўлмай, нарсасини талаб қилса, қийматини тўлаб беради ва қилинган садақанинг савоби ана шу таксичининг ўзига бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.