Бутун дунё мусулмонлари Рамазон ойини интиқлик ва ўзгача ғайрат- шижоат билан кутиб оладилар. Ва бу ой давомида Аллоҳ таолога ибодат билан машғул бўлиб, иймонларини мустаҳкамлашга ҳамда қалбларини поклашга уринадилар.
Рамазон – дунёнинг бир четларида камбағаллик қийинчиликларини бошидан ўтказаётган инсонларнинг ҳаёт тарзини озгина бўлса ҳам сезишга ва исрофдан тийилиш учун руҳий ҳамда жисмоний ибодат ҳисобланади.
Бу oйда қилишингиз керак бўлган ва бу орқали абадий жаннат ҳаётига эришингизга ёрдам берадиган баъзи яхши амалларни санаб ўтаман.
Уларнинг баъзилари саҳарлик ва ифторлик қилишга имкони йўқ. Улардан ўз ёрдамингизни аяманг. Илтимос уларнинг қувончларига сиз ҳам ўз ҳиссангизни қўшинг. Чунки озгина нон ва мева-чева билан ризқингиз камайиб қолмайди.
Илтимос, уйдаги аёлларингизни ҳам ўйлаб кўринг. Ифторлик ва саҳарлик тайёрлаш фақтагина уларнинг вазифаси эмас. Сиз ҳам ёрдам қўлини чўзсангиз бўлади. Сиз аёлингиз ва қизларингизга кўпроқ меҳр кўрсатинг. Сиз бундай қилиш билан ҳам суннатга эргашган бўласиз (чунки Расулуллоҳ алайҳиссалом доимо уй ишларида аҳли аёлларига ёрдам берганлар) ҳам оила аъзоларингиз ҳурмати ва муҳаббатига сазовор бўласиз.
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآله وسَلَّمَ، قَالَ: «خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لِأَهْلِهِ، وَأَنَا خَيْرُكُمْ لِأَهْلِي» رواه الترمذي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз оиласига яхши муомала қиладиганларингиздир. Мен эса сизларнинг орангиздаги ўз оиласига энг яхши муомала қилувчи кишиман”, дедилар.
Шунингдек, «Мўминларнинг комил иймонлилари уларнинг чиройли хулқлиларидир. Сизларнинг энг яхшиларингиз аёлларига чиройли хулқ билан муомала қиладиганларингиздир», деганлар (Имом Термизий ривояти).
Баъзилар ёш бўлсада, соғлом бўлсада, узр туфайли рўза тута олмаслиги мумкин. Улар ҳақида яхши гумонда бўлинг. Чунки мўмин киши мусулмон биродари ҳақида доимо яхши гумонда бўлиши лозим. Уларга чиройли муомала қилинг ва рўза тутмаганлари учун уларнинг устидан ҳукм чиқарманг. Уламолар айтганларидек: “Яхши гумон қилиш ҳам ибодатдир”.
Исломингизни чиройи билан бошқаларга ўрнак бўлинг.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: مِنْ حُسْنِ إِسْلَامِ الْمَرْءِ تَرْكُهُ مَا لَا يَعْنِيهِ. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бефойда нарсаларни тарк қилиш кишининг Исломи чиройлигидан (далолат)дир”, дедилар (Имом Термизий ва Имом Ибн Можа ривояти).
Ҳайит байрами учун ой давомида пул йиғиб боринг ва уни ойнинг охирида камбағалларга тарқатинг.
Бу ойга гуноҳларимиз билан қадам қўйдик, энди бу ойдан барча гуноҳларимиздан пок ҳолда чиқиш барчамизга насиб қилсин.
Муҳаммад Али МУҲЙИДДИН,
Тошкент ислом институти 3-курс талабаси.
Сафар ойида тўй қилса, сафарга чиқса бўлади(ми?)
Сафар ойи қандай ой?
Сафар ойи ҳижрий-қамарий тақвим бўйича (муҳаррамдан кейинги) йилнинг иккинчи ойидир.
Сафар қандай маънони англатади?
Бу ой мевалар ғарқ пишиб, барглар сарғайган вақтга тўғри келгани учун сафар صفر – “сариқ ой” деб номланган. Агар сафар сўзидаги “сод (ص)” ҳарфи “син (س)” билан ёзилса “сафарга чиқмоқ” деган маънони англатади.
Сафар ойи Исломдан олдинги жоҳилият даврида.
Жоҳилият даврида “Сафар ойида янги иш бошлаб бўлмайди, сафарга чиқиб бўлмайди, оила қуриб бўлмайди” каби шумланишлар урф бўлган. Ҳатто бирор ишга киришишдан олдин қуш учириб кўришарди. Қуш ўнг томонга учса, яхшиликка йўйиб, ишга киришишар, чап томонга учса, бу ишда яхшилик йўқ экан, деб тарк этишар, борди-ю тўғрига учса, қайтадан учириб кўришар эди.
Ислом дини келгандан кейин сафар ойи – “Яхшилик ойи” деб номланди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалам: “Касаллик юқиши йўқ, бойқуш йўқ, навъу йўқ ва сафар йўқ”, дедилар.
Сафар ойи тўғрисидаги турли бидъат-хурофотлар рад этилди. Ойларнинг ҳаммаси Аллоҳ таолонинг ойлари экани эълон қилинди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар ойини қандай ўтказганлар?
1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадина шаҳридаги “Масжидун Набавий”масжидларини сафар ойида қурганлар.
2. Қизлари Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳони Ҳазрат Али розияллоҳу анҳуга сафар ойида никоҳлаганлар.
3. Айнан шу ойда сафарга чиқиб, Хайбар қалъасини фатҳ қилганлар.
Демак, бу ойда янги иш бошлаш, оила қуриш ва сафарга қилиш жоиз экан.
Аммо, ҳозирги кунда...
Афсуски, бугунги кунда ҳам “сафар ойида иш бошлаш, тўй қилиш, сафарга чиқиш хосиятсиз” деган гаплар тез-тез учраб туради. Уларнинг ҳеч қандай асоси йўқ экани Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари ва суннатларидан маълум бўлди.
Энг муҳими – бандага етадиган мусибат бирор ойга боғлиқ бўлмайди. Балки ҳар бир яхшилик ҳам, ёмонлик ҳам фақатгина Аллоҳ таолонинг изни билан содир бўлади. Тақдирга иймон келтириш динимизнинг асосларидан биридир. Инсон бошига тушадиган барча яхшилик ва ёмонликларни тақдирдан деб билмоғи лозим. Аллоҳ таоло: “(Инсонга) бирор мусибат етган бўлса, албатта, Аллоҳнинг изни (иродаси) билангина (етур). Кимки Аллоҳга иймон келтирса, (У) унинг қалбини тўғри йўлга ҳидоят қилур. Аллоҳ ҳар нарсани билувчидир” (Тағобун сураси, 11-оят), деб марҳамат қилган.
Аллоҳ таоло ақидамизни мустаҳкам, ҳидоятида бардавом қилсин. Сафар ойини барчамиз учун хайрли ва баракали бўлишини насиб этсин.
Даврон НУРМУҲАММАД