10 Январ, 2025, 10 Ражаб, 1446
10 Январ, 2025, 10 Ражаб, 1446
Робиул аввал ойи мусулмонлар тақвимидаги энг муҳим ойлардан бири ҳисобланади, чунки айнан шу муборак ойда Aллоҳнинг охирги элчиси Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам туғилганлар. Бу ойда ҳақиқий имонли киши Aллоҳдан янада кўпроқ ажру мукофот олишни ният қилиб, ибодат қилишга интилади.
Қуйидаги рўйхатда келган амалларга Aллоҳнинг ёрдами билан Робиул аввал ойида ҳам, ундан кейинги ойларда ҳам амал қилсак Аллоҳ ва Унинг Расули яхши кўрган бандалардан бўламиз, инша Аллоҳ:
1. Ҳар куни Қуръон ўқинг ва тингланг. Аллоҳ таоло ва Унинг Расулига яқинлашишнинг энг яхши усулларидан бири – бу Аллоҳнинг Каломи – Қуръони каримни тиловат қилиш ва тинглашдир. Ҳар куни Қуръон ўқишга одатланган бандадан шайтон узоқлашади. Қуръон ўқишни бугундан бошланг. Қуръони карим Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётларида муҳим ўрин тутарди. Бежиз Аллоҳ таоло Ўзининг Каломини айнан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга нозил қилмаган.
2. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётларини кўпроқ ўқиб, ўрганинг. Аллоҳ таолонинг элчисининг ажойиб таржимаи ҳолларини ўқиш орқали ўзингиз учун янги бўлган кўплаб маълумотлар, у зот алайҳиссаломнинг феъл -атворлари, фазилатлари ва гўзал ахлоқ-одоблари ҳақида билиб оласиз.
3. Aллоҳнинг Расулига итоат этинг. Пайғамбаримизга итоат этиш ҳаётингиздаги кўп нарсаларни ўзгартиради. Ўзингизга савол беринг: "Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўзларига қанчалик амал қиляпман? Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўзлари ва кўрсатмалари бизни Аллоҳ таолонинг ҳидоятига етаклайдиган ҳадисларда баён этилган. Шундай экан, у зот алайҳиссаломнинг ҳадисларини ўқинг ва ўрганинг, улардан ҳаётингиздаги барча саволларга жавоб топинг.
4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга янада кўпроқ салавот айтинг. Aллоҳдан тинчлик ва барака ато этишини сўраб дуо қилинг. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айтиш кўплаб ажру савобларга ноил этади ва баракаларнинг ёғилишига сабаб бўлади.
5. Яхшиликка чақиринг, ёмонликлардан қайтаринг. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларига амал қилиш ва гўзал намуна бўлиш орқали сиз одамларни Исломга даъват қилишингиз мумкин. Қуръони каримда бундай дейилган: "Ҳикмат ва яхши, чиройли ваъз билан Aллоҳнинг йўлига даъват қилинг" (Наҳл сураси, 125-оят).
6. Яқин ва дўстларингизни зиёрат қилинг. Исломда оилавий ришталар ва одамлар билан яхши муносабатда бўлиш жуда муҳим. Қавм-қариндошларингизга ташриф буюринг, уларни ўз уйингизга таклиф қилинг, мазали таомлар улашинг ва ҳадялар беринг.
7. Саховатпеша бўлинг. Эҳтиёжли, уйсиз, камбағал оилаларга ёрдам қўлини узатишни унутманг. Пайғамбаримиз буни қилганларини эслаб, яхшилик қилинг.
8. Рўза тутинг. Имкон қадар рўза тутишга ҳаракат қилинг. Рўза Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг суннатларидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар душанба ва пайшанба кунлари рўза тутардилар. Овқатланиш, ичиш ва тақиқланган нарсалардан воз кечиш сизда ҳикматнинг ортишига ва Aллоҳга янада яқин бўлишга сабаб бўлади.
9. Кўп дуо қилинг. Дуо – мўминнинг асосий қуроли, у орқали Роббиси билан гаплашади. Aллоҳдан ўзингиз ва яқинларингиз ҳаққига яхшиликлар сўраб дуо қилинг. Бутун умматга офият сўранг ва марҳумлар учун ҳам дуо қилинг.
10. Aллоҳга ва Унинг Расулига яқинроқ бўлишга интилинг. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга яқинлик сизни Aллоҳга яқинлаштиради. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга яқинлашиш банданинг нажотидир.
Даврон НУРМУҲАММАД
Бир ўтириб, яшаб ўтган шунча йиллик ҳаётимизда бошдан кечирган ғам-ғуссаларимиз ҳақида фикр юритиб кўрсак, қайғулар икки хил эканини кўрамиз:
Биринчиси – ўша пайтда кўзимизга катта кўриниб, ҳатто йиғлашимизга сабаб бўлган қайғуларимиз. Лекин вақт ўтиши билан улар аслида оддий нарса экани, йиғлашга арзимаслиги маълум бўлади. Баъзан ўша кунларни эслаганимизда кулгимиз келиб, «Шу арзимас нарса учун ҳам сиқилиб, йиғлаб юрган эканманми? У пайтларда анча ёш бўлган эканмиз-да», деб қўямиз.
Иккинчиси – ҳақиқатдан ҳам катта мусибатлар. Баъзилари ҳаётимизни зир титратган. Бу қайғулар ҳам ўтиб кетади, лекин ўчмайдиган из қолдириб кетади. Бу излар узоқ йилларгача қалбга оғриқ бериб тураверади. Бу қайғулар баъзан тўхтаб, баъзан ҳаракатга келиб, янгиланиб турадиган вулқонга ўхшайди. Бундай ғам-қайғуларнинг яхши тарафи шундаки, улар ҳаётда ҳам, охиратда ҳам яхшиликларнинг кўпайишига сабаб бўлади. Улар қалбимизда ўчмас из қолдирса, ҳар эслаганда кўзларимизда ёш қалқиса, энг асосийси – ўшанда дуога қўл очиб, сабр билан туриб бера олсак, кўп-кўп яхшиликларга, ажр-савобларга эга бўламиз. Ғам-қайғу янгиланиши билан яхшиликлар ҳам янгиланиб бораверади.
Ғам-қайғусиз ҳаётни кутиб яшаётган қизга «Сиз кутаётган кун бу дунёда ҳеч қачон келмайди», деб айтиш керак.
Аллоҳ таоло «Биз инсонни машаққатда яратдик», деган (Балад сураси, 4-оят).
Бу ҳаёт – ғам-ташвишли, азоб-уқубатли, машаққатли ҳаётдир. Мўмин одам буни жуда яхши тушунади. Бу дунёда қийналса, азоб чекса, охиратда албатта хурсанд бўлишини билади. Инсон мукаммал бахтни фақатгина охиратда топади. Шунинг учун улуғлардан бирига «Мўмин қачон роҳат топади?» деб савол беришганда, «Иккала оёғини ҳам жаннатга қўйганида», деб жавоб берган экан.
Аллоҳнинг меҳрибонлигини қарангки, охират ҳақида ўйлаб, унга тайёргарлик кўриш ҳаётни гўзал қилади, қайғуларни камайтириб, унинг салбий таъсирини енгиллатади, қалбда розилик ва қаноатни зиёда қилади, дунёда солиҳ амалларни қилишга қўшимча шижоат беради, мусибатга учраганларни бу ғам-ташвишлар, азоб-уқубатлар бир кун келиб, бу дунёда бўлсин ёки охиратда бўлсин, барибир якун топишига ишонтиради. Охират ҳақида ўйлаб, фақат солиҳ амаллар қилишга интилиш инсонни бахтли қилади.
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: «Кимнинг ғами охират бўлса, Аллоҳ унинг қалбига қаноат солиб қўяди, уни хотиржам қилиб қўяди, дунёнинг ўзи унга хор бўлиб келаверади. Кимнинг ғами дунё бўлса, Аллоҳ унинг дардини фақирлик қилиб қўяди, паришон қилиб қўяди, ваҳоланки дунёдан унга фақат тақдир қилинган нарсагина келади».
Аллоҳ таоло фақат охират ғами билан яшайдиган (охират ҳақида кўп қайғурадиган, ҳар бир амалини охирати учун қиладиган) қизнинг қалбини дунёнинг матоҳларидан беҳожат қилиб қўяди. Қарабсизки, бу қиз ҳар қандай ҳолатда ҳам ўзини бахтли ҳис қилади, ҳаётидан рози бўлиб яшайди. Хотиржамликда, осойишталикда, қаноатда яшагани учун истамаса ҳам қўлига мол-дунё кириб келаверади. Зеро, Аллоҳ таоло охират ғамида яшайдиган, шу билан бирга, ҳаётий сабабларни ҳам қилиш учун ҳаракатдан тўхтамаган кишининг ризқини кесмайди, уни неъматларига кўмиб ташлайди.
Аммо Аллоҳ таоло бор ғам-ташвиши дунё бўлган қизни фақирлар қаторида қилиб қўяди. Бундай қиз мол-дунёга кўмилиб яшаса ҳам, ўзини фақир, бечора ҳис қилаверади. Натижада дарди янгиланаверади, дардига дард қўшилаверади, фикрлари тарқоқ бўлиб, изтиробга тушади. Афсуски, шунча елиб-югургани билан фақат дунёнинг неъматларига эриша олади, охиратда насибаси бўлмайди.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа