Имом ас Субкий раҳимаҳуллоҳ мутлақ ижтиҳод даражасига етган эканлар.
Шунда унинг асҳоблари;
Нима учун ижтиҳод қилмайсиз? деб савол қилишганида,
-Олдин ўтган салафларимиз, биз ижтиҳод қиладиган нарсалар қолдирмади-ку! дея жавоб қилдилар.
Аммо ҳозирги салафийларни ҳаммаси мужтаҳид, ижтиҳод даражасига етиб қолдилар.
Фақатгина ўзини фикри, ўзини гапларигина гўё асосли гапдек, бошқаларни далиллари, муқобил тарафни ҳадисларини инкор қилишда асло қараб турмайди.
Буюк ислом олимлари Имом Нававий, Имом Субкий, Алий Қорий, ибн Ҳажар Асқолоний, Ҳайтамийлар ва ҳатто минг китоб ёзган Жалолиддин Суютий, Абул Фараж Ибнил Жавзий, раҳимаҳумуллоҳлар ҳам мазҳабга тақлид қилишарди, аммо бизнинг замон хаворижлари эса мужтаҳиддурлар.
Маъруфхон Алоходжаев
Биласизми? Силикат моддасига бой бўлган тупроққа дафн қилинган инсоннинг скелети вақт ўтиши билан тош ва харсангга айланади.
Агар у пирит (темир сульфиди) моддасига бой минтақага дафн қилинса, ундай жасад темир ҳайкалга айланиб қолиши мумкин!
Бу илмий ҳақиқат яқинда аниқланган бўлса-да, Қуръонда бу ҳақида 1445 йил олдин ҳайратланарли тарзда жуда аниқлик билан баён этилган. Қуръонда бундай дейилган:
وَقَالُوا أَإِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا
"Улар: “Биз суякларга ва чанг- тупроқларга айланиб кетганимиздан кейин ҳам, янгитдан тирилтириламизми?” дедилар. “Сен уларга, тошга ёки темирга айланинглар”, деб айт"
(Исро сураси, 50-оят).
Бу оят яқин йилларда кашф этилган — суяклари тошга айланган ёки темир ҳайкалга айланган қазилмаларга очиқ ва равшан ишора қилмоқда. Гўёки Қуръонда хабар берилган ушбу далиллар олимлар кашф қилишларини узоқ асрлардан бери кутиб ётгандек.
Шундай экан, ақлли инсон бундай очиқ-ойдин ва равшан мўъжизани қандай инкор қила олади? Қуръоннинг бу мўъжизаси кундуздаги қуёшдек равшан эмасми?
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ