Хабарингиз бор, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати йўл ҳаракати хавфсизлигига риоя қилиш ҳақида фатвони эълон қилди. Унга кўра, рухсат этилгандан юқори тезликда ҳаракатланиши оқибатида рўй берган бахтсиз ҳодиса туфайли вафот этган ҳайдовчи шаръий жиҳатдан ҳаддидан ошган ва ўз жонига қасд қилган мақомида ҳисобланади.
“Мусулмон кишини йўл ҳаракати қоидалари, одоб ва маданиятларига амал қилиши кузатув камералари ёки йўл ҳаракати ҳавфсизлиги бўлинмалари ходимлари назорат қилаётгани учун эмас, балки амалдаги йўл ҳаракати қонун-қоидаларига амал қилиш – Ислом шариатининг талаби деб эътиқод қилган ҳолда бажариши керак. Шунда йўлда юриш ҳам ибодатга айланади”, - дейилади Фатво ҳайъати хабарида.
Бу бўйича "МК" Москванинг тарихий масжиди имоми Руфат Ахметжановдан ушбу фатвога изоҳ беришни сўради.
– Бу қандайдир янгилик, деб айта олмаймиз, – деди имом. – Бир неча йил аввал Бирлашган Араб Амирликлари ҳам шунга ўхшаш хулосага келган эди. Шахсан мен бунга тўлиқ қўшиламан. Менимча, тезлик чегарасини бузган, қоидаларга зид машинани ҳайдаган одам қасддан ўз ҳаётини ва бошқа одамларнинг ҳаётини хавф остига қўяди. У ўз жонига қасд қилиш билан тенглашиши мумкин, чунки у нима қилаётгани англаган ҳолда бу ишга қўл уради.
Яна бир масала фатвонинг ҳеч қандай қонуний кучга эга эмаслигидир. Бу қонун ҳужжати эмас, балки илоҳиётчиларнинг хулосаларидан биридир. Сиз унга амал қилишингиз, амал қилмаслигингиз мумкин. Дин сизни йўл қоидаларини бузмасликка, ёки бирор жазолашга мажбур қила олмайди. Бунинг учун ҳуқуқ-тартибот идоралари бор. Буни нима учун қилмаслик кераклигини фақат инсон онгига етказишга ҳаракат қилишимиз мумкин.
Қуръонда оламлар Парвардигори: "Ўзларингизни ўлдирманглар", деб огоҳлантиради. Ўз жонига қасд қилиш энг ёмон гуноҳлардан биридир. Мўмин учун эса янги фатво ўйлаш учун қўшимча сабаб бўлиши керак. Масжидимиз ҳам вақти-вақти билан бу мавзуни кўтариб туради".
Йўллардаги ўлимларнинг аянчли статистикаси билан таниш бўлганлар учун тошкентлик мусулмонларнинг янгилиги ортиқча кўринмайди. Ҳар ҳолда, ўша Амирликларда йўлларда йўл полициясини зўрға кўрасиз. Мусулмонлар ишонганидек, Аллоҳ ҳамма нарсани кўриб турганида милиция ходимлари ва видеокамераларга эҳтиёж йўқ. Шунинг учун қоидаларни бузмаган маъқул.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
حدثنا العباس الدوري نا يعلى بن عبيد نا موسى هو الجهني عن مصعب بن سعد عن أبيه قال: جاء أعرابي النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: يا رسول الله: علمني كلاما أقوله قال :”قل لا إله إلا الله وحده لا شريك له الله أكبر كبيرا والحمد لله كثيرا وسبحان الله رب العالمين لا حول ولا قوة إلا بالله العزيز الحكيم“. قال: هؤلاء لربي فما لي قال: قل: اللهم اغفر لي وارحمني واهدني وارزقني.
Мусъаб ибн Саъд отасидан ривоят қилади: “Бир аъробий Набий соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васалламнинг олдиларига келиб: “Эй, Аллоҳнинг Расули, менга бир калимани ўргатинг, мен уни айтиб юрай”, деди.
“Лаа илааҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, Аллоҳу акбар кабийро, валҳамдулиллааҳи касийро, субҳааналлоҳи Роббил ъааламийн, лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллааҳил ъазийзил ҳакийм”, деб айт! дедилар.
У: “Булар Аллоҳ учун, мен учунчи?” деди. “Аллоҳуммағфирлий, варҳамний, ваҳдиний, варзуқний”, дегин”, деб айтдилар”.
Калима ва дуонинг маъноси: Ёлғиз Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ, Унинг шериги йўқ. Аллоҳ буюкдир, энг буюкдир, Аллоҳга кўп ҳамд бўлсин. Оламлар Робби пок деб ёд этаман. Куч ҳам, қувват ҳам фақат Азизу Ҳаким Аллоҳ биландир.
Аллоҳим, мени мағфират қил, менга раҳм қил, мени ҳидоятга бошла ва менга ризқ бергин.
Абу Саид Ҳайсам ибн Кулайб Шошийнинг
“Муснади Шоший” асаридан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси