Қирқ ёшда бўлсанг ёки яқинлашган бўлсанг ёхуд ундан ўтган бўлсанг билгинки, биргина қирқ ёшни Қуръон алоҳида дуо билан хослагандир. Аллоҳ таоло “Токи у камолга етиб, қирқ ёшга кирганида: «Роббим Ўзинг менга ва ота-онамга берган неъматларингга шукр қилишимга ва сен рози бўлган солиҳ ишларни қилишимга илҳом бергин. Ва менинг зурриётларимни ҳам солиҳлардан қилгин. Албатта, мен тавба қилдим ва албатта, мен мусулмонларданман», деди" деган. У ўтган умр учун шукр, келажак учун дуо ва Ислом динига мансубликнинг эълонидир. Уламолар мазкур дуонинг барча учун, айниқса қирқ ёшга етганлар учун ўта аҳамиятли дуо эканини таъкидлайдилар. У амаллар қабул бўлишининг сабабларидан биридир. Чунки бу оятдан кейинги оятда Аллоҳ таоло “Ана ўшаларнинг энг яхши амалларни қабул қилиб, ёмонликларини ўтиб юборурмиз. Улар жаннат эгаларидандир” дейди.
Асарларда “Ким қирққа кирган бўлса энди у охират бозорига кирибди” деган ривоят келади.
Эй қирққа кирганлар, бу ёғига ўзингизни охиратга тайёрланг. Ҳадисларда умматнинг ёши кўп ҳолларда олтмиш билан етмиш орасида бўлиши айтилган. дейди.
Асарларда “Ким қирққа кирган бўлса энди у охират бозорига кирибди” деган ривоят келади.
Эй қирққа кирганлар, бу ёғига ўзингизни охиратга тайёрланг. Ҳадисларда умматнинг ёши кўп ҳолларда олтмиш билан етмиш орасида бўлиши айтилган. “Умматимнинг етмишга борадиган камдир”.
Қирқ ёки элликдан ўтган инсон билиши керакки, қолган умр ўтганидан кўра камроқ бўлишининг эҳтимоли юқоридир. Ўтгани ҳам қандай тез кетди, а? Кўз очиб юмгунча. Ўтгани кўз очиб юмгунча кетган бўлса ва қолгани ундан камроқ бўлса, у қанчалик тез ўтаркин? Қарабсизки, тупроқ остидасиз. Қирққа кирган инсонга огоҳлик қўнғироғи чалинди. Ундан қирқ ёз, қирқ қиш, қирқ баҳор ва қирқ куз ўтиб кетди. Ушбу ёшда умрининг ярми ўтиб инсон қуйидаги осон бўлмаган саволларга рўбару келади.
Ҳаётда муваффақиятга эришдингми?
Иш ва касбингдачи?
Оилавий ҳаётдачи?
Асосийси, Раббинг билан алоқангда нималарга эришдинг?
Ҳаётни етмиш, саксонга кирганлардан сўранг. “Туш кўргандекман. Кечагина ўйнаб юрган бола эдим. Бугун ўрилишга тайёрман. Учрашув куни яқин” деган жавобни оласиз.
Тўқсонга кирган инсоннинг вафотини кўриб қирқ ёки эллик ёшли одам бизга ҳали бор деб ўйлайди. Атрофидан қанчаси кетганини ҳис қилмайди. Барча нима биландир овора. Емоқ, ичмоқ билан. Касби кор ва ризқ билан. Хотин ва болалар билан. Тижорат ва сафарлар билан. Уй ва машиналар билан. Ваҳоланки, ўзи сезмаган ҳолда умри тугаб бормоқда.
Масалан, ўн кунлик сафарга борсангиз, еттинчи кундан қайтишни ўйлай бошлайсиз. Ишларни тезроқ битириш, билет олиш ва совға салом танлаш хаёлингизни банд қилади. Демак, еттинчи кунда ўйлар тамоман акс тарафга ўзгаради. Қирққа етганлар қайтиш тадоригини кўринг! Ҳақиқий жасорат ўлимдан қочиш эмас, унга тайёр туриш. Қачонгача ахир? Унга бурилиш вақти келмадими? Тавба ва истиғфор вақти келмадими? Қирққа кирганингда ҳам Раббингга қайтмасанг қачон қайтасан?
Қирқ ёш бандага Аллоҳдан юборилган элчидир. У “Эй бандам! Учрашув онлари яқинлашди. Учрашувга тайёрмисан” демоқда”.
Муҳаммад Ротиб Нобулсий раҳимаҳуллоҳ
Таржимон Ҳабибуллоҳ Жўрабоев, ТИИ ўқитувчиси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Ҳаргиз ўзингизни, авлодингизни, мол-мулкингизни дуоибад қилманг! Яна Аллоҳдан нима сўралса ҳам ижобат бўладиган пайтга тўғри келиб қолманглар!” (Имом Муслим ривояти).
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг замонларида бир саҳобий гуноҳларини ўйлаб, қаттиқ қайғуга тушиб, Аллоҳнинг охиратдаги азобидан қўрқиб кетади, ўзини ўзи қаттиқ қарғайди. Афсуски, бу иши дуолар ижобат қилинадиган пайтга тўғри келиб қолади. Шунда Аллоҳ унга сўраганини беради.
Мана ўша воқеа:
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир мусулмон беморни бориб кўрдилар. У озиб-тўзиб, жўжадек бўлиб қолган эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга: «Бирор нарса деб дуо қилармидинг?» дедилар. У шундай деди: «Ҳа. Аллоҳим, мени охиратда бирор нарса билан азоблайдиган бўлсанг, уни бу дунёда бера қолгин, деб дуо қилар эдим». Буни эшитиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Субҳаналлоҳ! Ахир сен бунга чидай олмайсан-ку! «Аллоҳим, бизга бу дунёда ҳам, охиратда ҳам яхшилик ато қилгин, бизни дўзах азобидан сақлагин», десанг бўлмасмиди?» дедилар. Кейин унинг ҳаққига дуо қилган эдилар, Аллоҳ унга шифо берди» (Имом Муслим ривояти).
Эътибор берган бўлсангиз, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу саҳобий ўзининг зарарига дуо қилганига ҳайрон қолдилар, унга қийинчилик ва қайғу пайтида айтиш керак бўлган дуони ўргатдилар. Ҳар қандай ҳолатда ҳам айтиладиган дуо: «Аллоҳим, бизга бу дунёда ҳам, охиратда ҳам яхшилик ато қилгин, бизни дўзах азобидан сақлагин» экан.
Оқила қиз мусибат келганда, қайғуга тушган вақтида фақат мана шундай дуоларни қилиши керак.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.