Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
27 Сентябр, 2024   |   24 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:57
Қуёш
06:16
Пешин
12:19
Аср
16:25
Шом
18:14
Хуфтон
19:27
Bismillah
27 Сентябр, 2024, 24 Рабиъул аввал, 1446

Қатар Миллий кутубхонаси билан тажриба алмашилди

4.05.2021   1405   3 min.
Қатар Миллий кутубхонаси билан тажриба алмашилди

Ўзбекистоннинг Қувайтдаги элчихонаси кўмагида Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази (ЎИЦМ) раҳбарияти ва Қатар Миллий кутубхонаси (ҚМБ) нинг онлайн учрашуви ташкил этилди.

Тадбир давомида Қатар томони Ислом цивилизацияси маркази фаолияти ва унинг янги биноси қуриш лойиҳаси билан танишди. ЎИЦМ яратилишининг ташаббускори Президент Шавкат Мирзиёев эканлиги алоҳида таъкидланди.

Онлайн учрашувда марказнинг асосий мақсади маърифатли исломни ўрганиш, Ўзбекистон олим ва мутафаккирларининг буюк мероси, жумладан, диний-маърифий тадбирлар ва халқаро илмий-амалий анжуманлар ташкил этиш орқали аҳоли ва халқаро ҳамжамиятнинг хабардорлигини оширишдан иборат экани атрофлича маълум қилинди. Марказ ушбу соҳаларда Қатар томони билан халқаро ҳамкорликни ривожлантиришга тайёр экани таъкидланди.

ҚМБ стратегик режа ва лойиҳалар департаменти директори Лолва Ал-Наимий Қатар Миллий кутубхонасининг ташкил этилиши ва фаолияти тарихи, унинг китоб ва илмий жамғармаси ҳақида сўзлаб берди. Унинг таъкидлашича, ҚМБ таълим, фан ва ижтимоий ривожланиш бўйича Қатар жамғармасига асосланган бўлиб, унинг президенти Шайх Моза бинт Носир ал-Миснад ҳисобланади.

Миллий кутубхонада Қатар ва минтақа тарихи билан боғлиқ архив материаллари мавжуд бўлиб, таълим ресурсларини ўз ичига олган университет ва илмий-тадқиқот кутубхонаси ва маҳаллий жамоатчиликка хизмат қилувчи оммавий кутубхона фаолият кўрсатади.

Ташриф буюрувчилар 3D принтерлари ва мусиқа асбоблари каби кўплаб ижодий воситаларнинг кенг спектрини таклиф қилувчи индивидуал ва гуруҳли ўқув жойлари, компьютер лабораториялари, монтаж заллари ва инновация марказларидан фойдаланишлари мумкин. Кутубхона мамлакатнинг ўтмиши ва келажагини рамзий тарзда боғлашга мўлжалланган бўлиб, бу бўлиниш тасодифий эмас.

Қатар Миллий кутубхонасининг Нодир коллекциялар бўлими директори Стефан Иперт турли даврлардаги Куръонлар, илмий қўлёзмалар ва ислом дунёсининг буюк мутафаккирларининг асарлари намойиш этиладиган нодир коллекциялар кўргазмалар зали иши ҳақида маълумот берди. Ушбу кўргазмалар залида Имом Бухорий, Ибн Сино, Хоразмий, Фарғоний ва бошқа ўзбек мутафаккир ва олимларининг асарлари, китоблари алоҳида ўрин тутишини алоҳида таъкидлади.

Шунингдек, Қатар томони учрашув иштирокчиларини кутубхонада сақланаётган қўлёзмалар ва асарларни каталоглаштириш ва рақамлаштиришнинг йўлга қўйилган самарали тизими билан таништирди.

Учрашув натижасида илмий қўлёзмаларни биргаликда ўрганиш, ўзбек олим ва мутафаккирлари асарларининг рақамли материаллари билан алмашиш, қўлёзмаларни рақамлаштириш ва ўрганиш соҳасида тажриба алмашиш, қўшма илмий анжуман ва семинарлар ташкил этиш, шунингдек, томонлар ўртасида ўзаро англашув Меморандумини имзолаш борасида келишувларга эришилди. Доханинг 2021 йилда Ислом дунёсининг маданий пойтахти деб эълон қилиниши доирасида қўшма тадбирлар, хусусан, Ислом фанлари тарихи бўйича вебинар ўтказиш зарурлиги таъкидланди.

Эришилган келишувларни амалга ошириш мақсадида томонлар делегациялар алмашишга, жумладан, Қатар Миллий кутубхонаси Президенти доктор Ҳамад бин Абдулазиз ал-Куварийнинг яқин келажакда Ўзбекистонга ташрифини ташкил этишга келишиб олишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

27.09.2024   715   2 min.
Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Cавол: Яқинда операция бўлдим. Ўрнимдан туриш, ўтириш мумкин эмас. Аёлим ёрдамида таҳорат олиб, ётган ҳолда намоз ўқияпман. Уйқумда эҳтилом бўлдим. Ғусл қила олмайман. Бундай ҳолда қандай қилиб покланиб намоз ўқийман?

 

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Сиз ғусл қила олмасангиз ҳам таяммум қилиш билан покланаверасиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “Агар бемор бўлсаларингиз ёки сафарда бўлсаларингиз ё бирорталарингиз таҳоратхонадан келса ёки аёлларга яқинлик қилса-ю, сув топа олмасаларингиз, покиза тупроқ билан таяммум қилинглар” (Нисо сураси, 43-оят).

Демак, мазкур далилларга кўра сув билан ҳақиқий покланиш имкони йўқ бўлиб қолган пайтда, покиза ер жинси билан ҳукмий покланиш жоиз  бўлади. Таяммум қилишга рухсат берилган ушбу оятда “Агар бемор бўлсангиз” дейилган. Биров бемор бўлса-ю, сув ишлатиб таҳорат ёки ғусл қилганда ҳалокатга учраши, бирор аъзоси талафот кўриши, беморлиги зиёда бўлиши, чўзилиб кетиши, тузалиш кечга сурилиши кабилардан аниқ хавф бўлса, таяммум қилиши жоиз.

Ер жинси – тупроқ, қум, тош, оҳак, гипс, сурма, сурматош, олтингугурт каби ердан бўлган ашёлардир. Шунингдек, турли буюмлар устидаги (масалан, кийимдаги ёки кўрпа-тўшакдаги) чанг ҳам ер жинсига киради. Шу чангни қасд қилиб, таяммум қилиш ҳам мумкин.

Таяммум қилмоқчи бўлган одам енгини тирсакларидан юқоригача шимаради. Покланишни ният қилиб, икки қўлини тупроққа ёки ер жинсидан бўлган нарсага уриб, юзига суртади. Икки қўлини иккинчи марта уриб, аввал чап қўлининг кафти орқали ўнг қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ қилади. Кейин ўнг қўлининг кафти орқали чап қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ тортади. Шу билан таяммум қилган бўлади.

Сиз шу тарзда то ғусл қилишга қодир бўлгунингизга қадар таяммум қилиб, намозларингизни адо этишингиз мумкин. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво маркази.