05 Октябр, 2024, 02 Рабиъус сони, 1446
05 Октябр, 2024, 02 Рабиъус сони, 1446
Ўзбекистоннинг Қувайтдаги элчихонаси кўмагида Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази (ЎИЦМ) раҳбарияти ва Қатар Миллий кутубхонаси (ҚМБ) нинг онлайн учрашуви ташкил этилди.
Тадбир давомида Қатар томони Ислом цивилизацияси маркази фаолияти ва унинг янги биноси қуриш лойиҳаси билан танишди. ЎИЦМ яратилишининг ташаббускори Президент Шавкат Мирзиёев эканлиги алоҳида таъкидланди.
Онлайн учрашувда марказнинг асосий мақсади маърифатли исломни ўрганиш, Ўзбекистон олим ва мутафаккирларининг буюк мероси, жумладан, диний-маърифий тадбирлар ва халқаро илмий-амалий анжуманлар ташкил этиш орқали аҳоли ва халқаро ҳамжамиятнинг хабардорлигини оширишдан иборат экани атрофлича маълум қилинди. Марказ ушбу соҳаларда Қатар томони билан халқаро ҳамкорликни ривожлантиришга тайёр экани таъкидланди.
ҚМБ стратегик режа ва лойиҳалар департаменти директори Лолва Ал-Наимий Қатар Миллий кутубхонасининг ташкил этилиши ва фаолияти тарихи, унинг китоб ва илмий жамғармаси ҳақида сўзлаб берди. Унинг таъкидлашича, ҚМБ таълим, фан ва ижтимоий ривожланиш бўйича Қатар жамғармасига асосланган бўлиб, унинг президенти Шайх Моза бинт Носир ал-Миснад ҳисобланади.
Миллий кутубхонада Қатар ва минтақа тарихи билан боғлиқ архив материаллари мавжуд бўлиб, таълим ресурсларини ўз ичига олган университет ва илмий-тадқиқот кутубхонаси ва маҳаллий жамоатчиликка хизмат қилувчи оммавий кутубхона фаолият кўрсатади.
Ташриф буюрувчилар 3D принтерлари ва мусиқа асбоблари каби кўплаб ижодий воситаларнинг кенг спектрини таклиф қилувчи индивидуал ва гуруҳли ўқув жойлари, компьютер лабораториялари, монтаж заллари ва инновация марказларидан фойдаланишлари мумкин. Кутубхона мамлакатнинг ўтмиши ва келажагини рамзий тарзда боғлашга мўлжалланган бўлиб, бу бўлиниш тасодифий эмас.
Қатар Миллий кутубхонасининг Нодир коллекциялар бўлими директори Стефан Иперт турли даврлардаги Куръонлар, илмий қўлёзмалар ва ислом дунёсининг буюк мутафаккирларининг асарлари намойиш этиладиган нодир коллекциялар кўргазмалар зали иши ҳақида маълумот берди. Ушбу кўргазмалар залида Имом Бухорий, Ибн Сино, Хоразмий, Фарғоний ва бошқа ўзбек мутафаккир ва олимларининг асарлари, китоблари алоҳида ўрин тутишини алоҳида таъкидлади.
Шунингдек, Қатар томони учрашув иштирокчиларини кутубхонада сақланаётган қўлёзмалар ва асарларни каталоглаштириш ва рақамлаштиришнинг йўлга қўйилган самарали тизими билан таништирди.
Учрашув натижасида илмий қўлёзмаларни биргаликда ўрганиш, ўзбек олим ва мутафаккирлари асарларининг рақамли материаллари билан алмашиш, қўлёзмаларни рақамлаштириш ва ўрганиш соҳасида тажриба алмашиш, қўшма илмий анжуман ва семинарлар ташкил этиш, шунингдек, томонлар ўртасида ўзаро англашув Меморандумини имзолаш борасида келишувларга эришилди. Доханинг 2021 йилда Ислом дунёсининг маданий пойтахти деб эълон қилиниши доирасида қўшма тадбирлар, хусусан, Ислом фанлари тарихи бўйича вебинар ўтказиш зарурлиги таъкидланди.
Эришилган келишувларни амалга ошириш мақсадида томонлар делегациялар алмашишга, жумладан, Қатар Миллий кутубхонаси Президенти доктор Ҳамад бин Абдулазиз ал-Куварийнинг яқин келажакда Ўзбекистонга ташрифини ташкил этишга келишиб олишди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
1. Саҳарда дуо қилиш. Аллоҳ таоло: “Саҳарларда улар (Аллоҳдан) мағфират сўрар эдилар”, деб марҳамат қилган (Зориёт сураси, 18-оят).
Саҳар вақтида қалб соф, ихлосли ва чалғитадиган нарсалардан холи бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Аллоҳ таоло ҳар кеча, кечанинг охирги учдан бири қолганида “Ким менга дуо қилади, Мен унга ижобат қилай, ким Мендан сўрайди, Мен унга (сўраган нарсасини) берай, ким Мендан кечирим сўрайди, Мен уни кечирай”, дейди» (Имом Буҳорий, Имом Муслим ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Жаброил алайҳиссаломдан: “Кечанинг дуо қилиш учун мақбул ва дуолар тез ижобат бўладиган энг афзал вақти қайси?” деб сўрадилар. Шунда Жаброил алайҳиссалом: “Саҳар вақтидан бошқа пайтларда Аршнинг ларзага келганини кўрмадим”, дедилар (Доктор Ваҳба Зуҳайлий раҳимаҳуллоҳ. Тафсирул Мунир).
2. Азон ва иқоматдан кейин дуо қилиш. Набий алайҳиссалом: “Азон ва иқомат орасидаги дуо рад қилинмайди”, дедилар (Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти)
3. Ифторлик ва саҳарликда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рўзадорнинг дуоси қайтарилмайди” (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ривояти), деганлар.
4. Қалблар “эриган” вақтда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қалблар юмшаган вақтда дуо қилиб қолинглар, чунки у раҳматдир!” дедилар.
5. Фақат мусибат етганда эмас, балки, тинч-осуда вақтда ҳам дуо қилиш. Агар банда кенгчилик вақтида Аллоҳни зикр қилса, Аллоҳ уни торчилик вақтида зикр қилади.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни шиддатлар пайтида Аллоҳ уни истижобат қилиши масрур қилса, оройиш пайтида дуони кўпайтирсин”, дедилар.
6. Саждада дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бундай деганларини ривоят қилади: “Банда Роббисига энг яқин бўладиган ҳолати сажда қилган вақтидир. Бас, шу вақтда дуони кўпайтиринг” (Имом Муслим ривояти).
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Мен руку ёки сажда қилган вақтимда Қуръон ўқишдан қайтарилдим. Рукуда Роббни улуғлангиз, саждада эса дуони кўпайтиринг, у вақт дуоларингиз ижобат бўлишга яқин вақтдир” (Имом Муслим ривояти).
7. Ҳар намоздан сўнг дуо қилиш. Абу Умома розияллоҳу анҳу: “Ё Расулуллоҳ, қайси дуо кўпроқ қабул бўлади?”, деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кечанинг охиридаги ва фарз намозлар ортидаги лаҳзаларда”, дедилар (Имом Термизий ривояти).
Мужоҳид (раҳматуллоҳи алайҳи) айтади: “Намоз энг яхши вақтга белгиланган. Шунинг учун намозлардан сўнг дуо қилишни унутманг”.
8. Ёмғир ёққанда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Сафлар Аллоҳ йўлида жипслашганида, ёмғир ёққанда, фарз намозлари адо этиладиган вақтларда осмон эшиклари очилади. Бу пайтларда дуо қилишни ғанимат билинг”.
9. Жума туни ва кундузи дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам жума куни ҳақида бундай дедилар: “Унда бир соат борки, унга тик туриб намоз ўқиётган мусулмон банда Аллоҳдан бирон нарсани тилаб тўғри келиб қолса, Аллоҳ унга бу тилагини беради” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
10. Сафарда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Учта дуо, шубҳасиз, ижобатдир: мазлумнинг дуоси, мусофирнинг дуоси ва отанинг боласига қилган дуоси”, дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 