05 Август, 2025, 11 Сафар, 1447
05 Август, 2025, 11 Сафар, 1447
Махачқалада 27 март куни Қуръондан кейинги иккинчи муҳим бўлган китоб – "Саҳиҳул Бухорий" ҳадислар тўпламининг рус тилидаги таржимаси тақдимоти бўлиб ўтади. Учрашувда Доғистон муфтийси шайх Аҳмад Афанди, Татаристон муфтийси Комил ҳазрат Самигуллин ва нашр муаллифлари жамоаси - икки республика муфтиятларининг шариат мутахассислари иштирок этишади.
“Саҳиҳул Бухорий” — мусулмонлар учун Қуръондан кейинги иккинчи муҳим китоб ва суннийларнинг асосий ҳадис тўпламларидан бири. Шу билан бирга, мусулмон уламолари турли даврларда маълум бир давр эҳтиёжларидан келиб чиқиб, "Саҳиҳул Бухорий"ни қисқартиришган. Энг муваффақиятли қисқартирилган талқинларидан бири – XIX асрда доғистонлик мусулмон олими Умар Зиёуддин ад-Доғистоний томонидан тузилган Зубдат китобидир.
Ҳозирга қадар ушбу асар рус тилида сўзлашадиган ўқувчи учун мавжуд эмас эди, аммо рус мусулмонлари жамоатида сохта исломий урф-одатлар ва ғояларнинг тарқалиши рус диний тафаккурининг тикланишини тақозо этмоқда. "Саҳиҳул Бухорий" ҳадислар тўпламининг "Зубдат" талқинидаги рус тилига таржимаси Россия мусулмонлари учун саҳиҳ ҳадислар ва ҳақиқий сунний урф-одатлар маъноларини очиб берди.
Шуниси эътиборга лойиқки, нашрнинг нашр этилиши Татаристон Республикаси мусулмонлари диний идораси ва Доғистон Республикаси муфтиятлари шариат мутахассисларининг ҳамкорликдаги саъй-ҳаракатлари натижасидир: у Татаристонда таржима қилинган ва нашр этилган, Доғистонда таҳрирланган.
Шундай қилиб, замонавий фундаментал диний асар Россия мусулмон халқлари дўстлигининг тимсолига айланди. Бу Татаристон Республикаси мусулмонлари диний идораси ва Доғистон муфтияти ўртасидаги исломий адабиётларнинг таржимаси соҳасидаги ҳамкорликнинг биринчиси эмас. Аввалроқ Қозонда доғистонлик шариат мутахассислари иштирокида тайёрланган Қуръоннинг рус тилига семантик таржимаси «Калом Шариф” россиялик олимлар орасида яхши кутиб олинди.
azon.uz
Одамлардан бири Зуннундан “Кимни дўст тутай?” – деб сўради. У: “Касал бўлсанг шифо берадиган, гуноҳга қўл урсанг уни кечириб юборадиган, сўрасанг берадиган ва унинг ёрдамига муҳтож бўлсанг сенга ёрдам берадиган Зотни дўст тут!” – деди.
Аллоҳ таолодан ўзга дўст борми?! Саждага борган пайтингиз ишларингизни махфий тарзда Роббингизга айтинг. Зеро, У Зот махфий нарсалардан ҳам хабардордир. Атрофдагилардан уни махфий тутинг, чунки муҳаббат ошкор айтилмайди. Муҳаббатингизни кечалари таҳажжудларда, саҳар вақтлари намозларингизда изҳор этинг.
Айрим одамлар динни “Буни қил!”, “Буни қилма!” каби буйруқлар ва тақиқлардан ёки ҳалол ва ҳаром тушунчаларининг жамланмаси деб билишади ва барисининг устида Аллоҳ ва Расулига бўлган муҳаббат туришини унутиб қўйишади. Ишнинг боши – муҳаббатдир. Муҳаббат йўқолса, тоату ибодатларнинг бари кишини диндор мусулмонга айлантира олмайди.
Агар сиз Аллоҳга муҳаббат даъвосида бўлсангиз, бу муҳаббатингизни ҳаётингиз давомида кўрсатинг. Гап-сўзингиз, юриш-туришингиз ва амалларингизда ҳам Аллоҳга бўлган муҳаббатингиз акс этиб турсин.
Ривоят қилинишича, бир киши сафарда соҳибжамол аёлга йўлиқиб қолибди. Ва унга қарата: “Сен мени бутунлай ўзингга ром этдинг. Менинг бутун хаёлим сен билан банд”, дебди. Аёл ҳам: “Агар айтганингиз рост бўлса, борим сизга фидо бўлсин. Аммо менинг бир офатижон синглим бор. Мендан анчайин чиройли. У ортингизда турибди. Агар истасангиз иккимиздан биримизни танлашингиз мумкин”, дебди. Киши дарҳол ортига ўгирилибди. Шунда аёл унинг юзига бир тарсаки туширибди ва: “Қорангни кўрмай! Фирибгар, алдоқчи! Мени севаман деб, бошқасига кўз олайтирасанми?! Менинг олдимга ялиниб келиб, ошиқлигингни айтдинг. Сени синовдан ўтказгандим. Учига чиққан ёлғончи экансан!” – дебди. Шунда у кўзларига ёш олиб, ўзига-ўзи шундай дебди: “Бир яратиқнинг муҳаббатини даъво қилиб, ундан юз ўгирганим учун юзимга тарсаки тушди... Неча марталаб Яратган Зотга ошиқлик даъвосини қилиб, ундан юз бурдим. Ундан бошқаси билан овораю сарсон бўлдим. Қалбимга урилган шапалоқни пайқамай қолибман... Наҳотки, мен қалби қопланиб қоладиган даражага етган бўлсам-а?!” деган экан. Зеро, Аллоҳ таоло айтади: «Йўқ (ундай эмас)! Балки, уларнинг дилларини ўзларининг қилмишлари (гуноҳлари) қоплаб олгандир»[1].
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Мутоффифун сураси, 14-оят.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа