Дербент раҳбари Рустамбек Пирмагомедов Ростов-Дондаги Ўзбекистон Республикаси Бош консули Рустам Қўрғонбоев билан учрашди.
"Дербентские новости" нашрига кўра, учрашувда Доғистон Республикаси туризм ва халқ бадиий ҳунармандчилик бўйича вазирнинг биринчи ўринбосари Эмин Мерданов," Марв - Тур" Бош директори Булат Қурбонов, Доғистон муфтийси муовини Аҳмад Кахаев РД, Жанубий Доғистондаги Доғистон муфтийси вакили Ҳусайн Гажиев, Дербент шаҳар раҳбари муовини Артур Гамзатов, Туризмни ривожлантириш маркази директори Маржона Расулова, «Дербент 2000» сайёҳлик маркази директори Руслан Ахмедовлар иштирок этишди.
Ўзбекистондан делегация Доғистонга республикалар ўртасида туризм соҳасидаги алоқалар ва ҳамкорликни мустаҳкамлаш мақсадида ташриф буюрди.
"Биз Сизнинг қадимий шаҳрингиз ҳақида кўп эшитганмиз, биз унинг қандай ўзгариб бораётганини кузатиб турибмиз, шунинг учун Доғистонга ташрифимиз чоғида Дербентга келмасак нотўғри бўларди. Унинг тарихи ва диққатга сазовор жойлари билан танишишимиз жуда қизиқ бўлди", - дейди Рустам Қўрғонбоев.
Доғистон ва Ўзбекистон айниқса зиёрат туризми соҳасида кучли сайёҳлик салоҳиятига эга. Зиёрат туризми мақсадида Ўзбекистонга жуда кўплаб доғистонликлар ташриф буюришади. Ўзбекистон аҳолиси эса мамлакатимизга, хусусан, барча Кавказнинг энг қадимийларидан бири ҳисобланган Дарбанддаги "Кирхляр" қабристонига ташриф буюради. Муҳаммад Пайғамбарнинг саҳобалари шу ерга дафн этилган. Уларнинг қабрлари қирқта тош тобутсимон дафн этишни ўзида намоён қилади. Бу ҳудудида янада қадимги дафн этиш жойлари бор. Уларнинг кимга тегишли эканлиги ҳақида ҳеч қандай маълумот йўқ, лекин бу буюк саркардаларнинг қабрлари деб тахмин қилинади.
Рустамбек Пирмагомедовнинг айтишича, туризмни ривожлантириш учун шаҳар инфратузилмаси фаол ривожланмоқда, янги сайёҳлик йўналишлари ишлаб чиқилиб, инвестиция лойиҳалари амалга оширилмоқда. "Шаҳар маъмурияти бу йўналишда ҳамкорлик қилишга тайёр ва ўзбекистонлик меҳмонларни қабул қилишдан хурсанд бўлади", - деди Дарбанд раҳбари.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Cавол: Тил ва лабни ишлатмасдан Қуръони каримни ўқиб чиқса, хатм қилган ҳисобланадими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Қуръони каримни хатм қилган бўлиши учун ҳарфларни тил билан талаффуз қилиб, камида ўзи эшитадиган даражада ўқиган бўлиши керак. Чунки нутққа тегишли ҳукмларда энг камида ўзи эшитиши шартдир. Шунга кўра бирор шахс сажда оятини ичида, ўзи эшитмайдиган даражада ўқиса, тиловат саждасини қилиши вожиб бўлмайди. “Шарҳул виқоя” ва унинг шарҳи “Умдатур ривоя” китобида қуйидагилар айтилган:
وأَدْنَى المخافتةِ إسماعُ نفسِه، هو الصَّحيح وهذا قول أبي جعفر الهندواني - رضي الله عنه - إذ مجرد حركة اللسان لا تسمى قراءة بدون صوت عنده،
“Махфийликнинг энг ками ўзига эшиттиришдир. Саҳиҳ гап ҳам шу. Бу Абу Жаъфар Ҳиндувоний розияллоҳу анҳунинг сўзидир. Чунки тилнинг ўзини овоз чиқармасдан қимирлатиш бу кишининг наздида қироат ҳисобланмайди”.
Гапира олмайдиган одамлар, агар тилини қимирлата олса, шундай ўқийди. Буни ҳам қила олмаса, кўзнинг ўзи билан, қалби билан ўқийди. Фақиҳларимиз соқов инсоннинг намози, такбир айтиши, қироат қилишини баён қила туриб, уларнинг тил билан такбири таҳрима айтиши шарт эмас дейишган. Шунга кўра гапира олмайдиган кимсалар Қуръони каримни кўзи билан ўқиб, хатм қилаверадилар.
ولا يلزم العاجز عن النطق بها كالأخرس تحريك لسانه وكذا في حق القراءة هو الصحيح لتعذر الواجب
“Соқов каби гапира олмайдиган одамнинг тилини қимирлатиши вожиб эмас. Қироат қилишидаги ҳукм ҳам мана шу ва бу гап саҳиҳдир. Чунки у вожиб бўлган амални қила олмайди”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.