Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Саудия Арабистони Ўзбекистонни Ислом цивилизациясининг "бешикларидан" бири деб билади

28.01.2021 1554 3 min.

Жорий йилнинг 26 январь куни СМТИда Қирол Файсал Ислом тадқиқотлари маркази (Саудия Арабистони) Бош директори Сауд Солиҳ Ал-Сархан билан учрашув бўлиб ўтди.
Қирол Файсал Ислом тадқиқотлари маркази 1983 йилда Риёдда ташкил этилган. Марказ Кенгаши раиси Шаҳзода Турки Ал-Файсал ҳисобланади. Марказ Ислом цивилизацияси асосларини ўрганиш, илмий тадқиқот ва маданий тадбирлар ўтказиш, қўлёзмаларни тиклаш ва реставрация қилиш ишларини олиб бориш, шунингдек, Ислом, араб тили ва ижтимоий фанларни ўрганишга ихтисослашган олимларни тайёрлаш билан шуғулланади.
Учрашув Ўзбекистон ва Саудия Арабистони эксперт жамоалари ўртасида алоқаларни йўлга қўйиш ва ривожлантириш истиқболлари юзасидан атрофлича фикр алмашиш имконини берди.
СМТИ директори Элдор Арипов хорижлик меҳмонларга Ўзбекистонда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотларнинг янги босқичи, мамлакатнинг диний сиёсатидаги туб ўзгаришлар ва хорижий ҳамкорлар билан алоқаларни янги босқичга олиб чиқишга мўлжалланган халқаро майдонда илгари сурилган ташаббуслар ҳақида батафсил маълумот берди.
Меҳмонлар, айниқса, Ўзбекистон Президенти Ш. М. Мирзиёевнинг БМТ Бош Ассамблеясининг 75-сессиясида жорий йилнинг май ойида Тошкентда "Марказий ва Жанубий Осиё: минтақавий ўзаро муштараклик. Таҳдидлар ва имкониятлар" халқаро конференциясини ўтказиш таклифига катта қизиқиш билдиришди.
Эълон қилинган режалар С. Сархан томонидан ижобий қабул қилинди, у Саудия томонининг режалаштирилган юқори даражадаги экспертлар форуми ишида иштирок этишга қизиқишини билдирди.
"Қирол Файсал" маркази Бош директори Ўзбекистоннинг Ислом дунёсидаги роли тобора ортиб бораётганига эътибор қаратди. Манбага кўра, Саудия Арабистони Ўзбекистонни Ислом цивилизациясининг "бешикларидан" бири деб билади.
Шу нуқтаи назардан у Ўзбекистонда амалга оширилаётган диний сиёсатга юқори баҳо бериб, аҳолининг маънавий эҳтиёжларини қондириш ва Ислом маърифати ғояларини ёйиш учун зарур шарт-шароитларни яратишга қаратилган эди.
Бундан ташқари, хорижлик меҳмон ўз тадқиқот маркази фаолиятига эътибор қаратди. Унга кўра, яқинда "Қирол Файсал" маркази стратегик тадқиқотлар билан фаол шуғулланиб, унда Марказий Осиё минтақасига салмоқли ўрин ажратилган.
Шу муносабат билан томонлар илмий учрашувлар ўтказиб, таҳлилий материалларни келгусида чоп этиш учун ҳамкорликда тайёрлаш орқали эксперт доиралари ўртасидаги ҳамкорликни ривожлантириш ниятини билдирдилар.
Учрашув арафасида Саудия Арабистони вакили делегациясининг Ўзбекистонга ташрифи доирасида икки мамлакат ўртасида сармоявий ҳамкорлик бўйича эришилган келишувларга ҳам алоҳида эътибор қаратилди.
Учрашув иштирокчилари тузилган шартномаларнинг кейинги амалий амалга оширилиши Ўзбекистон-Саудия муносабатларига янги суръат бахш этишига келишиб олдилар.
Шу нуқтаи назардан, С. Сархан Ўзбекистонга биринчи ташрифини жуда самарали деб таърифлаб, 24 январь куни Бухорода Шоҳ Файсал Исломшунослик маркази ва Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази ўртасида имзоланган ўзаро англашув меморандумини эслатиб ўтди.
Саудия томонининг сўзларига кўра, ушбу битим Ўзбекистон-Саудия муносабатлари ривожига салмоқли ҳисса қўшиши мумкин, чунки ҳужжатда таълим, қўшма тадқиқотлар, нашрларни чоп этиш, тарихий қўлёзмаларни ўрганиш ва қайта тиклаш бўйича икки ташкилот ўртасидаги ҳамкорликни кенгайтириш назарда тутилган.
Умуман олганда, томонлар икки томонлама кун тартибидаги кенг масалалар юзасидан фикр алмашиш учун имкониятлар яратиши, шунингдек, Ўзбекистон ва Саудия Арабистони ўртасидаги ҳамкорликнинг янги истиқболли йўналишларини аниқлаш имконини берувчи ғоялар генератори вазифасини ўташи мумкин бўлган яқин экспертлар мулоқотини йўлга қўйишдан манфаатдорликларини билдирдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари

МАЪЛУМОТНИ ИЖТИМОИЙ ТАРМОҚЛАРДА УЛАШИНГ

Фарзанднинг ота-она вафотидан кейинги 5 вазифаси

17.10.2024 7331 4 min.

Ота-онангиз ҳаққига дуо қилинг.

“Эй, Роббимиз! Ҳисоб-китоб қилинадиган (қиёмат) куни мени, ота-онамни ва (барча) мўминларни мағфират қилгин!” (Иброҳим сураси, 41-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Инсон вафот этгач амаллари тўхтайди. Фақат унга уч нарсадан савоб етиб туради: садақаи жория, фойдали илм, унинг ҳақига дуо қилувчи солиҳ фарзанд” (Имом Бухорий ривояти).

Суфёни Саврий айтади: “Маййитлар дуога тириклар таом, ичимликка муҳтож бўлганларидан ҳам кўра муҳтожроқдирлар”.

Ота-онангиз қабрини зиёрат қилинг.

Ҳазрат Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ота-онаси ёки улардан бирининг қабрини ҳар жума куни зиёрат қилиб, “Ёсин” сурасини тиловат қилиб, унинг савобини уларга бағишласа, сурадаги ҳар бир ҳарф ададича Аллоҳ таоло уларнинг гуноҳларини мағфират қилади”, дедилар (Имом Дайламий ривояти).

Маъқал ибн Ясор розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ўликларингизга “Ёсин” сурасини тиловат қилинг”, деганлар (Имом Абу Довуд ривояти).

Имом Нававий раҳматуллоҳи алайҳи қабрни зиёрат қилувчи Қуръони каримни тиловат қилгандан сўнг ушбу дуони ўқиши лозимлигини таъкидлайди: “Аллоҳумма авсил саваба ма қараътуҳу ила “фулан” (Аллоҳим, ушбу ўқиган Қуръон тиловатидан ҳосил бўлган савобни (маййитнинг исми зикр этилади) ...га етказгин).

Ибн Ҳожар Ҳайтамий раҳимаҳуллоҳ: “Маййитнинг ҳаққига Қуръони каримдан тиловат қилиб, унинг савобини бағишлаш билан бирга, маййит ҳақига Аллоҳнинг раҳмат ва мағфиратини ҳам сўраб дуо қилиш қабрларни зиёрат этишдан кўзланган асосий мақсаддир”, деган.

Ота-онангиз ҳаққига истиғфор айтинг.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Маййитнинг вафотидан кейин даражаси кўтарилди. Шунда у: “Ё Роббим! Бу нима?” деди. “Боланг сенга истиғфор айтди”, дейилди.

Муҳаммад ибн Сиррийн айтадилар: “Кунларнинг бирида Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳуни: “Аллоҳим! Онамни ва мени ҳамда онамга ва менга истиғфор айтганларни мағфират қилгин” деяётганини кўрдик. Шундан бери Абу Ҳурайранинг дуосидан умидвор бўлиб, унга ва онасига мағфират сўрайдиган бўлдик”.

Ота-онангиз номидан садақа қилинг.

Онамиз Оиша розияллоҳу анҳо ривоят қиладилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига бир одам келиб: “Ё Аллоҳнинг Расули, онамнинг жони бирдан чиқди. Васият қила олмади. Ўйлайманки, агар гапирса, садақа қилар эди. Унинг номидан садақа қилсам, унга савоби етадими?” деб сўради”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳа”, дедилар (Имом Бухорий, Имрм Муслим, Имом Насоий ривояти).

Саъд ибн Убода розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: “Ё Расулуллоҳ онам вафот этди. Онамнинг номидан бирор нарса садақа қилсам бўладими? Қайси садақа афзал?” деб сўрадим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларга сув улашиш”, дедилар. (Имом Насоий ривояти).

Ота-онангиз дўстлари ва яқинларини ҳурмат қилинг.

Абу Усайд розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида эдик. Бир одам: “Ё Аллоҳнинг Расули! Мен учун ота-онамга улар дунёдан ўтгандан кейин қиладиган яхшилик қолдими?” деб сўради. “Ҳа! Тўрт хислат қолди: Уларга дуо қилиш. Уларга истиғфор айтиш. Уларнинг аҳдига вафо қилиш. Уларнинг дўстларини ва уларсиз силаи раҳм бўлмайдиган кишиларни икром қилиш”, дедилар».

Аллоҳ таоло барчамизга ота-онамиз тириклик вақтида уларга яхшиликларни қилиб, розиликларини топиб, дуоларини олишга тавфиқ ато этсин. Ўтганларидан кейинги ҳақларини ҳам ихлос билан адо этишга муяссар қилсин!

Даврон НУРМУҲАММАД