14 Июл, 2025, 19 Муҳаррам, 1447
14 Июл, 2025, 19 Муҳаррам, 1447
Инсон қаерда туғилиб парвариш топса, ўша жойга меҳр қўяди. Ватанни севиш, ватанпарвар бўлиш, ундаги бор нарсани ардоқлаб, соғиниб яшаш инсон табиъатида табиий, туғма ҳиссиётдир. Бу ҳиссиёт инсонни ўзининг моли, вақти, кучи, ҳатто жонини ҳам ватан учун мардларча фидо қилишга ундайди. Унинг тинчлиги учун барча нарсаларни тақдим қилишга тайёр бўлади.
Ватан ҳимояси – халқ ҳимоясидир. Ватан чегаралири халқ учун, унинг осуда ҳаёти учун қўриқланади. Халқни ҳамма хавф-хатардан ҳимоя қилиш инсоннинг Аллоҳ таолони олдида ва ватан олдида муқаддас бурчидир.
Ватан сарҳадларини ҳимоя қилиш, сергаклик билан туни-кун ҳушёр туриш улуғ фазилат, айни вақтда ибодат бўлади.
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم – يَقُولُ ” عَيْنَانِ لاَ تَمَسُّهُمَا النَّارُ عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ“ رَوَاهُ الترمذى.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Мен Расууллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Икки кўзни дўзах оташи куйдирмайди. Аллоҳ таолодан қўрқиб йиғлаган кўз, Аллоҳнинг йўлида тунлари қўриқчилик қилган кўз” – деганларини эшитдим”. Имом Термизий ривоят қилган.
Инсонлар охират диёрида дунёда қилган амалларига кўра, жаннат ёки дўзахга ажралиши муқаррардир. Ватандошимиз Имом Абу Исо Термизий ривоят қилган мазкур ҳадиси шарифда икки тоифа инсонлар фазилатли амаллари билан дўзах азобидан нажот топиши, натижада улуғ мукофат билан мукофотланиши зикр қилинмоқда.
Ушбу фазилатли амалнинг биринчиси – Аллоҳ таолодан қўрқиб, қилган гуноҳларидан тавба қилиб йиғлаган кўз соҳиби. Кўз ёши билан, чин ихлос билан қилинган тавбани Аллоҳ таоло қабул қилади. Тавба қилувчи инсон ўз нафси билан курашувчи, барча гуноҳ ва жиноят ишлардан ўзини тўхтатувчи ва буюрган ишларга бўйсинувчи инсондир. Бу инсонларнинг қалб кўз очиқ бўлади.
Инсон кўзидан ёш тўкиши билан қалб юмшатади. Инсон қалби юмшаши натижасида ўзи ва ён атрофидаги фақат манфаат келтиради.
Иккинчиси – Аллоҳ таолонинг йўлида ватан ҳудудини қўриқчилик қилган кўз соҳиби. Бу инсонлар юртнинг тинчлиги ва осудалиги учун уйқусидан кечиб, бедорлик билан тунни ўтказувчи инсонлар. Улар юрт душманлари билан курашувчи, тинчлик ва осудаликка раҳна солувчиларни тўхтатувчи инсондир. Бу инсонларнинг ҳақиқий кўзлари очиқ бўлади.
Демак, инсон нажот топиш учун доим икки кўзи очиқ бўлиши керак. Ҳар икки кўз очиқ бўлиши бир-биридан муҳим. Кўздан ёшдан тўкувчи душманларнинг энг каттаси бўлган нафс билан курашувчи инсондир. Сарҳадларни қўриқловчи ватан душманлари билан курашувчи инсондир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мазкур ҳадиси шарифда бу икки инсонни душман билан курашувчи бўлишда баробар эканлигини зикр қилдилар.
Бу икки кўзи очиқ инсонлар икки дунё бахт-саодатига эришадилар.
Жалолиддин ХОЛМЎМИНОВ
“Кўкалдош” ўрта махсус ислом юрти ўқитувчиси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Болалар билан муомала қилиш услуби
Эрингизнинг ҳурматини жойга қўйинг!
Эркак кишининг оилада оила бошлиғи, ота сифатида ўз ўрни бўлмоғи лозим. Бунинг учун аёл киши турмуш ўртоғига нисбатан меҳр-муҳаббатли, айниқса, фарзандларининг олдида отанинг ҳурматини жойига қўймоғи керак. Солиҳа аёл ҳар қандай вақтда оталарининг буюк шахс эканини билдириб туради ва отани ҳурмат қилиш, уни яхши кўришда болаларига ўрнак бўлиб, амалий йўл кўрсатади. Фарзандларига отасининг гўзал хислатларини ўрнак сифатида айтиб беради. Онанинг фарзандига: “Мана шундай қилсанг отанг сендан хурсанд бўлади. Бундай қилмагин, дадангнинг жаҳллари чиқади. Дадангнинг сендан жаҳли чиқса, Аллоҳнинг ҳам ғазаби келади”, дея панд-насиҳатлар қилмоғи мақсадга мувофиқдир.
Арзимас бўлса ҳам ҳадялар беринг!
Фарзандингизга кичик бўлса-да, ҳадялар беринг. Байрам кунлари, бирор муваффақиятга эришганликлари муносабати билан, айниқса, ҳайит кунлари буни унутманг. Бу билан фарзандингизнинг сизга бўлган меҳр-муҳаббати, эътибори ортади, кайфияти кўтарилади, яхшиликлар сари интилади. Совғаларингиз ичида у қизиққан китоблар бўлса, ундан-да яхши.
Фарзандингизга қулоқ солинг!
Фарзандингиз боғчасида ёки мактабида нима бўлганини айтиб бериш учун олдингизга келса, унинг шаштини қайтарманг. Сўзларини диққат билан тингланг. У сиз билан ўзининг ҳис-туйғуларини бўлишмоқчи бўлади. Фарзандингизнинг муваффақиятларини рағбатлантиринг, агарда у имтиҳондан юқори баҳо олса, йилни аъло баҳоларга якунлаб, мақтов ёрлиғи билан тақдирланса, сиз ҳам фарзандингизни муносиб баҳоланг, ширин сўзларингиз билан уни янада илҳомлантиринг.
Фарзандларингиз билан ҳазиллашиб туринг!
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам болалар билан ҳазиллашар ва уларга меҳр кўрсатар эдилар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам неваралари Ҳасайинни ўпдилар. У зотнинг олдиларида тамиймлик Ақро ибн Ҳобис ўтирган эди. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: “Менинг ўнта болам бор, улардан биронтасини ҳам ўпмаган эканман”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Раҳм қилмаган кишига раҳм қилинмайди” [1], дедилар».
Набий алайҳиссалом болалар билан ҳазиллашар, уларнинг бошларини силар эдилар. Болалар эса у зотнинг тафтини, меҳрини ҳис қилишарди. Абдуллоҳ ибн Жаъфар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, у киши айтади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўллари билан менинг бошимни силадилар ва: “Аллоҳ, Жаъфарга боласи учун ўринбосар бўл” [2], дедилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам болаларнинг яноқларини силаганлари борасида “Саҳиҳи Муслим”да ривоят келтирилади. Жобир ибн Самура розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга намоз ўқидим, кейин у зот уйларига чиқиб кетдилар, мен ҳам бирга қўшилиб олдим, йўлда иккита ёш бола у зотнинг қаршиларидан чиқди, ҳар бирининг яноқларини алоҳида-алоҳида силаб қўйдилар”.
Муовийя розияллоҳу анҳу: “Кимнинг кичик ёшдаги фарзанди бўлса, фарзанди билан муносабатда ўзини болалардек тутсин”, деганлар.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Муттафақун алайҳ.
[2] Имом Ҳоким ривояти.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа