Баъзилар динни фақатгина баданий ибодатдан иборат деб ўйлашади. Ҳолбуки, дин илм ва ибодатдир. Илмсиз дин фалокатдир.
Ўйлаб кўринг, бир пайтлар шундай кишилар чиқдики, саҳобалар уларнинг қилган амаллари олдида ўз амалларини оз ҳисоблаб қолишди. Аммо у кишиларда ибодат бўлсада англаш йўқ эди, фиқҳ йўқ эди, илм йўқ эди. Оқибат шу бўлдики, улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўнг башариятнинг энг гултожлари бўлган саҳобалар розияллоҳу анҳумга қарши қилич кўтаришди.
Имом Молик роҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Бир қавм ибодатни исташди, илмни зое қилишди. Оқибатда Муҳаммад алайҳиссаломнинг умматига қилич яланғочлаб қарши чиқишди. Агар улар илм олишганида илм уларни бундан тўсган бўлар эди!”.
Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Илмсиз амал қиладиган киши ислоҳдан кўра кўпроқ фасод қилади. Илмни шундай талаб қилингки, ибодатга зарар етмасин. Ибодатни шундай қилингки, илмга зарар етмасин!”.
Ибодатнинг кўпи илмдан беҳожат қилмайди. Дин ва дунёни тушуниш албатта илмдадир!
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Олимнинг обиддан афзаллиги худди тўлин ойнинг бошқа юлдузлардан афзаллиги кабидир”, дейдилар.
Бугун ҳам мусулмон умматини қони тўкилишида динсизлар билан бир қаторда илмсиз мусулмонларнинг, ақидаси бузуқ обидларнинг ҳам яхшигина ҳиссаси бор. Зеро, бир мусулмоннинг ноҳақдан қони тўкилганидан, Аллоҳ учун бу дунёнинг йўқ бўлиб кетиши енгилроқдир!
Абдулқодир Полвонов
Бирлашган Aраб Aмирликларида тиббиёт ходимлари Муборак Рамазон ойининг рўза кунларида тўғри овқатланиш бўйича тавсиялар беришди. Қайд этилишича, рўза тутишнинг соғлиқ учун фойдаларига заҳарли моддаларни йўқотиш, ичакларни тозалаш, қон босими ва холестерин даражасини пасайтириш, иммунитетни яхшилаш киради.
Мутахассисларнинг фикрича, рўза тутишни енгиллаштиришнинг энг яхши йўли саҳарлик таомига оқилона ёндашишдир. Демак, кофеинли ичимликлар ва ширинликлар, қизариб пишган ва аччиқ овқатлардан воз кечиш керак, чунки бу овқатлар организмни шиширади, кислоталилик ва чанқоқликни келтириб чиқаради, шунингдек, рўза тутишни қийинлаштирадиган очлик ҳиссини келтириб чиқаради. Сиз рўзангизни лимонли сиқилган бир стакан сув билан тугатишингиз керак, шундан сўнг сиз хурмо, шўрва ва меваларни истеъмол қилишингиз мумкин.
Рўзада тананинг намланишига эътибор бериш керак. Рўза кунларида ортиқча овқатланишдан қочиш керак, шунинг учун кечки овқатни кечиктирмаслик керак. Ширинликлар қуритилган мевалар билан алмаштирилиши лозим.
Кўп соатлик рўза тутишдан сўнг, инсон танаси тўсатдан катта миқдорда озиқ-овқат олишга тайёр эмас. Тана катта миқдордаги углеводлар, шунингдек, ёғли ва носоғлом овқатлар билан жиддий стресс остида бўлиб, натижада оғриқ ва ҳатто қайд қилишни пайдо қилади.
Илёс АҲМЕДОВ