Яқинда бир йигитнинг: “Айрим имомлар қиммат автоулов миниб, энг яхши кийимларни кийиб, маза қилиб юради. Тағин камтар ва хокисор бўлиш, исроф қилмаслик тўғрисида насиҳат қилишади. Ахир, ўзи маркабини сотиб, йўқсилларга тарқатса, бўлмайдими?..” деганини эшитиб қолдим.
Афсуски, одамлар орасида шундай фикрлайдиганлар оз эмас. Баъзи кишилар кўз ўнгида имом, умуман, мусулмон киши деганда, қандайдир қолоқ бир инсон қиёфаси жонланади. Гўё, мўмин-мусулмонларнинг ҳаёт тарзи, тутуми масжидда ўтиришу маъракага боришдан иборатдек...
Бундай қараш қаёқдан пайдо бўлди?! Имом, мусулмон деганда фақат ночор, жонсарак, овози зўрға чиқадиган кишини тасаввур қилувчилар кўзига “замонавий” кўринган мўмин-мусулмон динга амал қилмаётгандек кўринади, шекилли. .
Ҳолбуки, кимнинг бой ёки фақир бўлиши Аллоҳнинг изни билан, қандай ҳаётни танлаши ўзининг иши. Насиҳат қилиш, яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтариш – нафақат имом, балки ҳар бир мўминнинг вазифаси.
Аллоҳ таоло ҳалол касб билан топилган бойликни ҳеч кимга ҳаром қилмаган. Бошқаларга ярашган бойлик нега энди мўмин-мусулмонга ярашмас экан?! Никоҳ ўқиётган имом куёвга: “Аёлингизнинг таъминоти, кийим-кечаги, зеб-зийнати, уй жиҳозию рўзғор буюмлари зиммангизда”, деб шариат кўрсатмасини эслатса-ю, ўзи ночор яшаса?! Минбарда: “Фарзандларингизни ўқитинг, таълим йўлида молингизни аяманг, деб ўзи бировнинг қўлига қараб турса? Имомликни уддалаб, бўш вақтида тижорат билан шуғулланса – бунинг нимаси ёмон?!
“Имом” сўзи истилоҳда “олдинда турувчи” деган маънони англатади. У одамларга пешқадамдир. У намозда олдинда турганидек, бошқа ишларда ҳам пешво бўлиши керак. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам имом – ҳар бир ишда олдинда турувчи эдилар. У зотдан кейин Абу Бакр, Умар, Усмон, Али розийаллоҳу анҳум халифа, шунингдек, имом эдилар. Улар фақирликка тарғиб қилишмаган. Туя ўша даврнинг энг яхши улови ҳисобланиб, у зотларнинг бир қанчадан яхши туялари бор эди. Ҳеч бири туя қимматли улов, эшак минамиз, дейишмаган. Жаннат башорати берилган улуғ саҳобалар орасида Абдураҳмон ибн Авф розийаллоҳу анҳу энг бойи эди.
Саҳобалар ҳалол тижоратда ўзаро мусобақалашар эдилар. Набий алайҳиссалом ҳеч кимга нега бой бўлиб кетяпсан, демаганлар. Агар бойлик айб бўлганида, Аллоҳ таоло Сулаймон алайҳиссаломга бойлик бермаган бўларди.
Исломда бой бўлиш эмас, балки мол-дунёга ҳирс қўйиш қораланган. Ҳақ таоло бундай марҳамат қилади: «У сизлар учун ер юзидаги барча нарсани яратган зот» (Бақара сураси, 29-оят). Бошқа бир оятда: «Айтинг: “Бандалари учун чиқарган Аллоҳнинг зийнатини ва пок ризқларни ким ҳаромга чиқарди?”» «Айтинг: “У (зийнат ва пок ризқлар) бу дунёда имон келтирганлар (ва бошқалар) учун, қиёмат кунида эса холис (мўминларнинг ўзлари учун бўлур)”», дейилади (Аъроф сураси, 32-оят). Мўмин бой бўлса, закотини жойига берса, қандай яхшидир! .
Шайх Муҳаммад Ғаззолий (1917–1996) бундай деган: “Қорун эга бўлган мулкдан кўпроғига эга бўлинг! Сулаймоннинг салтанатидан каттароқ салтанатни қўлга киритинг! Ҳақиқат қўлловга муҳтож замонда, уни қўллаш учун буларнинг барини илкингизда тутинг! Ўлим онлари келган пайтда эса уларни Аллоҳ йўлида қолдиринг! Камбағал, сойилдай яшаш жаннат йўли деб ишониш телбалик ва алданишдир”.
Абдуллоҳ АЛИҚУЛОВ
Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони
Фуқароларнинг расмий саналарни нишонлаш даврида тўлиқ дам олиши учун шарт-шароитлар яратиш, “Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қил!” ички туризмни ривожлантириш дастури доирасида ички ва зиёрат туризмини янада ривожлантириш учун дам олиш ва байрам кунларидан самарали фойдаланишни таъминлаш мақсадида қарор қиламан:
1. Қуйидаги қўшимча дам олиш кунлари белгилансин:
(а) 2025 йилда барча ходимлар учун (иш ҳафтасининг туридан қатъи назар) 31 декабрь – чоршанба;
(б) 2026 йилда:
(i) барча ходимлар учун (иш ҳафтасининг туридан қатъи назар): 2 январь – жума, 28 май – пайшанба, 29 май – жума, 31 август – душанба;
(ii) олти кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимлар учун: 3 январь – шанба, 30 май – шанба, 31 декабрь – пайшанба.
2. Меҳнат кодексининг 208-моддасига мувофиқ:
(а) ишланмайдиган байрам кунлари ҳисобланувчи 8 март – Хотин-қизлар куни байрами 2026 йилда якшанба – дам олиш кунига ва 21 март – Наврўз байрами ҳамда 9 май – Хотира ва қадрлаш куни байрамлари беш кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимлар учун шанба – дам олиш кунига тўғри келиши муносабати билан ушбу дам олиш кунлари мос равишда 2026 йил 9 март, 23 март ва 11 май – душанба кунларига кўчирилиши;
(б) ишлаб чиқариш-техник ва ташкилий шароитлар (мавжуд узлуксиз ишлаб чиқариш, аҳолига ҳар куни хизмат кўрсатиш, навбатчилик асосида ишлаш ва бошқалар) туфайли ишланмайдиган байрам кунлари тўхтатиб қўйиш мумкин бўлмаган ишларни бажаришда дам олиш кунлари кўчирилмаслиги маълумот учун қабул қилинсин.
3. Беш кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимлар учун дам олиш куни 2026 йилда 12 декабрь – шанба кунидан 31 декабрь – пайшанба кунига кўчирилсин.
4. Байрам (ишланмайдиган) кунларининг узайтирилишини ҳисобга олган ҳолда республика аҳолисининг мароқли дам олиши учун:
(а) Туризм қўмитаси ва Маданий мерос агентлиги туризм намойиши объектлари (маданий мерос объектлари, музейлар) ва меҳмонхона хизматлари учун чегирмалар берилиши ҳамда акциялар ўтказилишини ташкил этсин;
(б) Ўзбекистон касаба уюшмалари федерациясига Соғлиқни сақлаш вазирлиги, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари билан биргаликда санаторийлар ва соғломлаштириш муассасалари учун чегирмалар бериш ҳамда акциялар ўтказиш тавсия этилсин;
(в) “Uzbekistan Airways” АЖ ва “Ўзбекистон темир йўллари” АЖга ички транспорт қатновлари учун чегирмалар бериш ва акциялар ўтказиш тавсия этилсин.
5. Ўзбекистон касаба уюшмалари федерациясига:
(а) меҳнат жамоалари ўртасида ушбу Фармоннинг мақсади, мазмун-моҳияти тўғрисида тушунтириш ишларини ташкил этиш;
(б) узайтирилган байрам кунларида ходимлар ва уларнинг оила аъзолари мароқли дам олишини таъминлаш юзасидан касаба уюшмалари ташкилотларининг ишини фаоллаштириш тавсия этилсин.
6. Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги билан биргаликда байрам кунлари ўтказиладиган тадбирлар тўғрисида оммавий ахборот воситалари, шу жумладан, Интернет жаҳон ахборот тармоғи орқали аҳолининг кенг хабардор қилинишини таъминласин.
7. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024 йил 24 декабрдаги “Янги йил байрамини нишонлаш даврида қўшимча ишланмайдиган кунни белгилаш ва дам олиш кунини кўчириш тўғрисида”ги ПҚ–452-сон қарори ўз кучини йўқотган деб ҳисоблансин.
8. Белгилансинки, ушбу Фармон 2027 йил 1 январдан эътиборан ўз кучини йўқотади.
9. Мазкур Фармоннинг ижросини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вазири А.Н. Арипов зиммасига юклансин.
Ўзбекистон Республикаси Президенти
Ш. Мирзиёев