20 Май, 2025, 22 Зулқаъда, 1446
20 Май, 2025, 22 Зулқаъда, 1446
Испан тилидаги энг йирик «El Mundo» халқаро газетасида «Ипак йўли ва Самарқанд сеҳри. Нима учун Ўзбекистон сизнинг саёҳатларингиз рўйхатида бўлиши керак?» сарлавҳали мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
«Ушбу Марказий Осиё мамлакати мозаика билан қопланган ажойиб масжидлари ва Ипак йўли тарихи билан кўплаб саёҳатчиларни ўзига жалб қилиб келмоқда, - дейилади мақолада. - Биз бошқа ҳеч кимга ўхшамайдиган маршрутларни қидираётганлар учун Ўзбекистоннинг бетакрор тарихий шаҳарлари ҳақидаги муҳим маълумотларни илиндик».
Муаллифга кўра, меҳмондўст ва такрорланмас Ўзбекистон маданияти, тарихи ва гўзал табиати билан жуда машҳур. Ўзбекистонга саёҳат очилмаган жойларни кашф қилишни ва янги саргузаштларни бошдан кечиришни истаган туристлар учун ажойиб имконият.
«Ўзбекистоннинг пойтахти Тошкент мамлакат тарихининг жонли гувоҳи. Қадимги Ипак йўлининг муҳим нуқтаси бўлган ушбу ажойиб шаҳар ўз кўчаларида Осиё ва Европа маданиятини уйғунлаштирган. Унинг таъсирчан архитектураси ва бой тарихи сизни ўтмишга саёҳат қилишга чорлайди», - қайд этган нашр мухбири.
Испан газетаси Самарқанд шаҳрини туризм марвариди сифатида баҳолаган. «Афсоналари билан машҳур бу шаҳар Ўзбекистон дурдонасидир. ЮНЕСКОнинг Жаҳон мероси рўйхатига киритилган ва 2700 йилдан ортиқ тарихга эга бўлган унинг мафтункор ислом меъморчилиги қадим кентнинг тарихий илдизларидан дарак беради, - деб ёзган нашр. - Бибихоним масжиди бўйлаб сайр қилиш ва тўлиқ кошинлар билан қопланган 35 метрлик маҳобатли фасадга эга ушбу тарихий бино шаҳардаги диққатга сазовор жойдир. Бундан ташқари, Афросиёб музейига ташриф буюриб, шаҳар тарихи билан танишишингиз ёки Регистон майдонининг улуғворлигига қойил қолишингиз мумкин. Бу ердаги ҳар бир кошин ўтмишдан сўзлайди».
Мақолада 2500 йиллик тарихга эга қадимий Бухоро шаҳри ҳақидаги маълумотлар муштарийлар эътиборига ҳавола қилинган. «Шеърият ва эртаклар шаҳри деб аталадиган Бухоро тарихий бинолари билан «осмон остидаги музей» ҳисобланади. Шаҳарнинг масжид, мадраса ва мақбаралари Ўзбекистоннинг бой маданий меросидан дарак беради. Шаҳарда 140 дан ортиқ архитектура ёдгорликлари мавжуд», - деб таъкидлаган газета.
«El Mundo»да босилган мақолада қаламга олинган Хива шаҳри ҳақидаги муҳим маълумотлар ҳам тарихий жойларга саёҳат қилишни хуш кўрадиганларни бефарқ қолдирмаслиги аниқ.
Нашрда қайд этилганидек, ҳудудида ҳақиқий ўрта аср қалъаси жойлашган ягона шаҳар - бу Ичан-қалъадир. «Ғарбий Ўзбекистондаги ушбу кичик шаҳарча анъанавий архитектуранинг ҳақиқий намунаси ҳисобланади. ЮНЕСКОнинг Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган эски шаҳар сизни Ўзбекистоннинг, эҳтимол, ҳар бир гўшасида сақланиб қолган бой тарих билан танишишга чорлайди», - деб ёзган «El Mundo»да.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Ислом даъвати Маккада бошланган даврларда, Умайма бинти Халаф ибн Асъад ибн Оъмир ибн Баёзаъ ал-Хузоийя — иймон нурини қалбида туйган илк аёллардан бири эди. Унинг қалби иймонга очиқ, ҳақиқатни эътироф қилишга тайёр эди. Турмуш ўртоғи – Холид ибн Саид ибн Ос бир кеча ажиб туш кўради: ўзини улкан ва даҳшатли олов четида турганини, отаси уни ўша оловга ташлаётганини кўради, лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса уни ушлаб, оловдан қутқараётган экан.
Уйғониб, бу тушни Абу Бакр розияллоҳу анҳуга айтди. У киши унга: “Бу яхшиликнинг аломати. Сен Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргаш, у сени жаҳаннамдан қутқаради”, дедилар. Холид шунда Исломни қабул қилди ва бу ҳақда рафиқаси Умаймага айтди. У ҳам, ҳеч иккилланмасдан, Исломни қабул қилди. Шу тариқа улар биринчи мусулмон жуфтликлардан бирига айланди.
Холиднинг отаси унинг мусулмон бўлганини эшитгач, жаҳл қилиб, уни чақиртирди. Уни ҳақоратлади, калтаклади ва уйдан ҳайдади. “Мен сени таом билан таъминламайман!” деди. Холид эса қатъият билан: “Агар сиз бермасангиз, Роббим менга ризқ беради” – деб жавоб берди. Шу заҳоти уйдан ҳайдалди ва бориб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнида бўлди.
Умайма турмуш ўртоғига содиқлик билан ёрдамчи бўлди. У зулм, қийинчилик ва камбағалликка сабр қилди. Сабр ва имон унинг қалбида мустаҳкам илдиз отган эди.
Ниҳоят, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларга Ҳабашистонга ҳижрат қилишни буюрганларида, Холид ва Умайма илк ҳижрат қилганлардан бўлишди. Улар Ҳабашистонда фарзандли ҳам бўлишди: ўғиллари – Саид ибн Холид ва қизлари – Умма бинти Холид. Қизи кейинчалик “Умму Холид” номи билан машҳур бўлди.
Улар Ҳабашистонда ўн йилдан зиёд вақт мусофирликда яшашди. Кейинчалик Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Амр ибн Умайяни юбориб, уларни икки кема билан қайтардилар. Улар Мадинага қайтиб келганида, Пайғамбаримиз алайҳиссалом Хайбарни фатҳ қилган эдилар. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва мусулмонлар билан учрашиб, ажиб шодлик ва таскинга эришдилар.
Холид ибн Саид Умар ибн Хаттоб халифалиги даврида ҳаёт кечирди ва у “Марж ас-Сафар” жангида, ҳижрий 14 санада шаҳид бўлди. Бу хабарни эшитган Умайма онамиз бу мусибатига сабр қилди, юраги оғриқда бўлса ҳам, имони билан тасалли топди. Чунки, Холидни ўлдирган одам кейин Исломни қабул қилиб: “Бу ким эди?. Ундан осмонга чиқаётган нурни кўрдим!” - деган эди.
Умайма бинти Халаф – сабрли, муҳожир, мўмин аёлнинг юксак намунасидир. У умр йўлдошини ислом динида қўллаб-қувватлади, ҳаётининг қувонч ва ташвишли лаҳзаларини бирга ўтказди ва ислом тарихида буюк из қолдирди.
Илёсхон АҲМЕДОВ
тайёрлади.
Мазкур мақола Абу Малик Муҳаммад бин Ҳомид бин Абдулваҳҳобнинг
“Солиҳа аёллар ҳақида 150 қисса” номли асаридан таржима қилинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 