Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Январ, 2025   |   20 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:21
Қуёш
07:44
Пешин
12:39
Аср
15:43
Шом
17:28
Хуфтон
18:45
Bismillah
20 Январ, 2025, 20 Ражаб, 1446

МАВЛУД КЕЛИБДУР

19.10.2020   3655   3 min.
МАВЛУД КЕЛИБДУР

(Мавлуд ойининг кириб келиши ва мавлудхонлик ўқишларининг бошланиши муносабати билан)

****

Эй, сиз, аҳли диёр, Мавлуд келибдур,
Нурга чўмиб баҳор Мавлуд келибдур,
Бахтга бўлиб савор Мавлуд келибдур,
Дилга нақшу нигор Мавлуд келибдур,
Иқбол айлаб нисор Мавлуд келибдур.

Мавлуднинг ҳар они қутлуғ биз учун,
Савоблар конига тўлуғ биз учун,
Кўнгилни поклашга бўлуғ биз учун,
Олган ҳар бир нафас улуғ биз учун,
Элга соҳиб осор(1) Мавлуд келибдур.

Бул кун Расулуллоҳ бўйи келмоқда,
Тонгдан ҳазратимнинг ўйи келмоқда,
Барча мусулмоннинг тўйи келмоқда,
Дилга шариатнинг рўйи келмоқда,
Файзу футуҳга ёр Мавлуд келибдур.

Тилда такрорланур бул кун саловот,
Дилдан ёт фикрлар бўлур бари ёт,
Дилни тиргизмоқда бу обиҳаёт,
Деймиз, ас-салоту ҳамда ва-с-салот,
Чунки, айлаб бедор Мавлуд келибдур.

Дилдан ўқигаймиз Мавлуд ун -Набий,
Хоҳи шайху шоббмиз,(2) хоҳи биз сабий,(3)
Дилга илҳом солур олами ғайбий,(4)
Ором олма асло, тинма, эй қалбий,
Савоб тўла биҳор(5) Мавлуд келибдур.

Мавлуд ойи, билсанг, зарнигор ойдир,
Қалбни ёритувчи навбаҳор ойдир,
Аҳли муслим учун эътибор ойдир,
Минг йил ўтар, аммо барқарор ойдир,
Кучга тўла мадор Мавлуд келибдур.

Набийга эҳтиром изҳор қилурмиз,
Дилни ибодатга бедор қилурмиз,
Шайтоннинг қалбига озор қилурмиз,
Иймон, эътиқодга мадор қилурмиз,
Чунки, бизга ғамхор Мавлуд келибдур.

Расулга салот де, ўн салот олгин,(6)
Боқий жаннат ичра, кел, ҳаёт олгин,
Самога учгину самовот олгин,
Ҳуру ғилмон олгин, илтифот олгин,
Боғ каби беғубор Мавлуд келибдур.

Эй дўсту биродар Мавлудга келинг,
Сизни кутар самар Мавлудга келинг,
Бошлар осмон қадар Мавлудга келинг,
Ғамлар кетсин бадар Мавлудга келинг,
Ичи тўла асрор Мавлуд келибдур.

Бугун барча тилдан ўтар Барзанжий,(7)
Ичи тўла дуру ёқутдир ганжий,
Дилга шодлик етар, етмагай ранжий,
Набиймиз ҳақида хўб сухансанжий,(8)
Бизга олиб ахбор Мавлуд келибдур.

Бизга Мавлуд ойи доим бор бўлсин,
Уни ўқиганлар бахтиёр бўлсин,
Абри баҳор каби хуш нисор бўлсин,
Махдум сўзлари ҳам гуҳарбор бўлсин,
Файзи Парвардигор Мавлуд келибдур.

Маҳмуд ҲАСАНИЙ (МАХДУМ)

1 Соҳиб осор - таъсир эгаси.
2 Шайху шобб -кнкса ва ёш йигит.
3 Сабий -ёш бола
4 Олами ғайбий - ғайб олами.
5 Биҳор - денгизлар.
6 Расулуллоҳга битта салавот ii айтилса, Аллоҳ унга ўнта саловот айтади (ҳадис).
7 Барзанжийнинг "Мавлуд ун-Набий" китобига ишора.
8 Сухансанж -чиройли гапирувчи, сўз устаси.

Сийрат
Бошқа мақолалар

Деструктив ахборот тарқатишнинг хатарлари

13.01.2025   3978   3 min.
Деструктив ахборот тарқатишнинг хатарлари

Бугунги глобаллашув даврида ахборот тарқатиш тезлиги беқиёс даражада ошди. Интернет, ижтимоий тармоқлар ва оммавий ахборот воситалари орқали тарқатиладиган маълумотлар жамиятнинг турли қатламларига кучли таъсир кўрсатмоқда. Афсуски, бу имкониятлар баъзан миллий низо ва диний бўлинишга сабаб бўладиган ахборот тарқатиш учун ҳам ишлатилади. Бундай хатти-ҳаракатлар жамият бирдамлиги ва барқарорлигига жиддий таҳдид солади.


Деструктив, яъни бузғунчи, низоли ахборот тарқатишнинг асосий хатарлари қуйидагилар:

1. Жамиятда адоват ва нафрат уйғотиш. Миллатлар ва диний конфессиялар ўртасида адоватли ахборот тарқатиш жамиятда нафрат уйғотади. Бундай маълумотлар одамлар ўртасида ишончсизликни кучайтиради, ўз навбатида, ижтимоий бирдамликка путур етказади;

2. Жамоат хавфсизлигини бузиш. Миллий ва диний бўлинишга сабаб бўладиган ахборот жамоат тартибининг бузилишига олиб келади. Натижада тартибсизликлар ёки ҳатто можаролар келиб чиқиши мумкин;

3. Беқарорликни кучайтириш. Деструктив ахборотлар бошқарув ва ҳокимият тизимларини заифлаштириши мумкин. Миллий ва диний бўлиниш давлат барқарорлигига таҳдид солади, чунки аҳоли ўртасидаги зиддиятлар бошқарувга салбий таъсир кўрсатади;

4. Ёш авлодга салбий таъсири. Бундай ахборотлар ёшлар ўртасида миллатчилик ёки диний радикализмга мойилликни кучайтириши мумкин. Бу эса келажак авлодни ҳам бузилишга олиб келади.

Сабаб ва оқибатлар

Миллий низо ва диний бўлинишга сабаб бўладиган ахборотлар аксар ҳолларда уйдирмалар, ёлғон янгиликлар ёки атрофдаги воқеаларнинг бўрттирилиши орқали тарқатилади. Бу ахборотлар қуйидаги оқибатларга олиб келиши мумкин:

  • Тинч аҳоли орасида ёмон муносабатлар шаклланади;
  • Жамиятда иқтисодий ва ижтимоий тараққиёт секинлашади;
  • Хорижий ёки манфаатдор гуруҳлар томонидан беқарорлик, низолар учқуни алангалатиши мумкин.

Қандай чоралар кўриш керак?

1. Ахборот истеъмоли маданиятини шакллантириш. Ҳар бир шахс тарқатилаётган маълумотнинг ҳақиқийлигини текшириш маданиятини ўзида шакллантириши зарур;

2. Қонунчиликка риоя қилиш ва жавобгарлик. Миллий низо ва диний бўлинишга сабаб бўладиган ахборот тарқатган шахсларга нисбатан қонуний чоралар кўрилиши муҳим;

3. Таълим ва тарбия орқали онгни ошириш. Мактаб ва олий таълим муассасаларида ахборот хавфсизлиги ва жамиятга салбий таъсир кўрсатадиган маълумотларни танқидий баҳолаш бўйича билим бериш керак;

4. Ижтимоий тармоқлар таҳлили. Ижтимоий тармоқларда ёйилаётган ахборотларни таҳлил қилиб, зарарли контентларни тезкорлик билан аниқлаш механизмларини ишга тушириш зарур.

Хулоса

Миллий ва диний бўлинишга сабаб бўлувчи ахборот тарқатиш нафақат жамият, балки мамлакатлар барқарорлигига катта таҳдид солади. Ҳар бир фуқаро ва жамоат ташкилотлари бундай хатти-ҳаракатларнинг олдини олишда ўз ҳиссасини қўшиши зарур. Ахборот тарқатиш маданиятини шакллантириш орқали, жамиятда тинчлик ва барқарорлик таъминланади.

Шермуҳаммад Болтаев,
Хоразм вилояти, Ҳазорасп тумани, "Шайх Қосим бобо" жоме масжиди имом-хатиби.