Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
21 Июл, 2025   |   26 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:30
Қуёш
05:08
Пешин
12:34
Аср
17:38
Шом
19:55
Хуфтон
21:25
Bismillah
21 Июл, 2025, 26 Муҳаррам, 1447

Фитна вақтида мўминнинг одоби

12.10.2020   2102   4 min.
Фитна вақтида мўминнинг одоби

Раҳбарга қарши исён кўтариш хаворижларнинг амалидир. Хаворижлар ҳазрат Али розияллоҳу анҳунинг раҳбариятини тан олмай, у кишига қарши чиқиб, тарихда исёнга асос солган биринчи тоифа бўлган. Улар ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам олдиндан: "Хаворижлар — жаҳаннам аҳлининг итлари", деб огоҳлантирганлар. Минг афсуслар бўлсинки, ҳазрат Али розияллоҳу анҳудек улуғ саҳобанинг раҳбарлигига қарши чиқиш билан пешоналарига "хавориж" деган тамғани илиб кетган бидъатчиларнинг издош авлодлари ҳозиргача давом этиб келмоқда. Хўш бундай фитналар қиёматгача давом этар экан, бундай вақтда мусулмон банда нима қилиши керак?

Саҳобалардан Ҳузайфа ибн ал-Ямоний розияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “сирлари соҳиби”дир. Бу саҳоба Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: “Ё, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам! Биз оддий бир башармиз. Аллоҳ бизга яхшилик қилди, шу яхшиликнинг ичидамиз. Ана шу яхшиликдан кейин ёмонлик ҳам келадими?” деб сўради. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳа!” деб жавоб бердилар. Ҳузайфа розияллоҳу анҳу: “Мана шу ёмонликдан кейин ҳам яхшилик келадими?” деб яна сўради. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бунга ҳам: “Ҳа!” деб жавоб бердилар. Учинчи марта Ҳузайфа розияллоҳу анҳу: “Ана шу яхшиликдан кейин ҳам ёмонлик келадими?” деб сўраган эди Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бунга ҳам: “Ҳа!” деб жавоб бердилар. Шунда Ҳузайфа розияллоҳу анҳу бу қандай бўлишини сўради. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дедилар:

يكون بعدى ائمة لا يهتدون بهداى و لا يستنون بسنتى و سيقوم فيهم رجال قلوبهم قلوب الشياطين فى جثمان إنس

"Мендан кейин раҳбар(имом)лар менинг йўлимда юрмайдилар, менинг суннатимни қилмайдилар. Уларнинг орасида инсон жуссасидаги шайтоний қалбли кишилар бўлади".

Шунда Ҳузайфа розияллоҳу анҳу: “Агар ўша даврда мен бўлсам, нима қилай?” деб сўради. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга бундай буюрдилар:

تسمع و تطيع للأمير و إن ضرب ظهرك و أخذ مالك فاسمع و أطع

Амирингни эшитасан, унга итоат қиласан! Агар орқангга урса ҳам, мол-дунёнгни олиб қўйса ҳам, эшитгин ва итоат қилгин!” (Имом Муслим, 3/1847; Имом Байҳақий, 8/16394; Имом Ҳоким, 8/8533).

Мазкур ҳадисда давлат рахбарига итоат қилиш айтилмоқда. Яна бази бир одамлар бугун ижтимоий тармоқдан туриб ошкора подшоҳга мурожаат, шикоят ёки насиҳатлар танбеҳлар қилмоқдалар.

Ўз ўрнида шуни ҳам таъкидлаш жоизки, оддий фуқаронинг султонга насиҳати ҳеч қачон жамоатчиликка ошкор қилинмайди. Насиҳат қилиш имкони бўлса, фақат подшоҳнинг ёлғиз ўзигагина айтилади холос. Насиҳат оммага ошкора бўлса, бунинг оқибати фитна бўлади. Халқнинг бирдамлигига футур етади. Шунинг учун аҳли сунна ақидасида подшоҳга ошкора насиҳат қилишдан қайтарилади. Бу ҳам аҳли сунна ақидавий мазҳабининг асл қоидаларидан биридир.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда бундай деганлар:

 

مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْصَحَ لِسُلْطَانٍ بِأَمْرٍ فَلَا يُبْدِ لَهُ عَلَانِيَةً وَلَكِنْ لِيَأْخُذْ بِيَدِهِ فَيَخْلُوَ بِهِ فَإِنْ قَبِلَ مِنْهُ فَذَاكَ وَإِلَّا كَانَ قَدْ أَدَّى الَّذِي عَلَيْهِ لَهُ

"Кимки салтанат эгасига насиҳат қилишни истаса, бас, уни ошкора қилмасин. Балки унинг қўлидан ушлаб холи ерга ўтсин. Агар қабул қилса жуда яхши, агар қабул қилмаса у зиммасидаги ишни адо қилган бўлаверади" (Имом Аҳмад ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг "бас, уни ошкора қилмасин" деб насиҳатни ошкор эълон қилишдан қайтаришлари уни махфий қилиш вожиблигига далолат қилади.

Бу ҳақиқатларни замонамиз хаворижлари яхши билиб олишлари шарт! Яна билиб қўйсинларки, уларнинг интернет ва ОАВ орқали мамлакат раҳбарига қарши ташвиқотлари асли аҳли сунна ақидасига тескари ва хилофдир!

 

Юнусхон домла ЮСУФХОН ўғли,

Фарғона вилояти, Тошлоқ тумани бош имом-хатиби

Мақолалар
Бошқа мақолалар

“Одамларни афв этадиганлар...”

16.07.2025   6676   4 min.
“Одамларни афв этадиганлар...”

Абдурраззоқ Санъоний айтади: Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум намоз учун таҳорат қилаётган эди. Шу пайт сув қуйиб турган жория қўлидан обдаста тушиб кетиб, унинг юзига озгина шикаст етказди. Али ибн Ҳусайн бошини кўтариб, жорияга қаради. Жория вазиятни юмшатиш мақсадида Қуръони карим оятларидан ўқиди: “... Ғазабларини ютадиган... (Оли Имрон сураси, 134-оят). Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум жимгина жавоб берди: “Ғазабимни босдим”.

Жория оятнинг давомини ўқиди: ...одамлар-ни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир....

У киши деди: “Мен сени афв этдим”.

Жория оятнинг охирини ўқиди: Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум деди: “Бор, сен Аллох йўлида озодсан”.

Абдуллоҳ ибн Ато айтади: “Али ибн Ҳусайннинг бир ғуломи (қули) хатога йўл қўйди ва жазога лойиқ бўлди. Али ибн Ҳусайн қамчини олди. Сўнг у зот бундай оятни ўқиди: (Эй Муҳаммад!) Имон келтирган кишиларга айтинг, улар Аллоҳ кунлари (қиёмат)дан умид қилмайдиган кимсаларни кечириб юбораверсинлар! Шунда (у сабрли) кишиларни қилган ишлари (кечиришлари) сабабли мукофотлагай! (Жосия сураси, 14-оят).

Қул эса деди: “Мен бундай эмасман, мен Аллоҳнинг раҳматидан умидворман ва унинг азобидан қўрқаман”.

Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум қамчини ташлаб юборди ва деди: “Сен Аллоҳ йўлида озодсан”.

Мусо ибн Довуд айтади: Али ибн Ҳусайн хизматкорини икки марта чакирди, у жавоб бермади. Учинчи марта чақиргач жавоб қилди. Али ибн Ҳусайн унга деди: “Эй ўғлим, овозимни эшитмадингми?”.

Хизматкор: “Эшитдим”, деди.

Али ибн Ҳусайн сўради: “Нега жавоб бермадинг?”.

Хизматкор: “Сизнинг шафқатингизга ишондим”, деди.

Абдулғофир ибн Қосим айтади: Али ибн Ҳусайн масжиддан чиқиб кетаётган эди. Бир одам келиб уни ҳақорат қилди. Шунда Алининг хизматкор ва қуллари унга ташланишди.

Али ибн Ҳусайн уларни тўхтатди ва бундай деди: “Бас қилинглар, унинг ҳолатига қаранглар”.

Сўнгра ўша одамга деди: “Бизда сиз билмаган яна кўп нарсалар бор. Агар сизга ёрдам керак бўлса, айтинг, ёрдам берайлик”. Ўша одам хатосини англаб, уялди ва ортига қайтди.

Али ибн Ҳусайн уни ёнига чақириб, ўзи кийиб турган чакмонини елкасига ташлади ва минг дирҳам пул бердирди.

Абу Яъқуб Музаний дейди: Ҳасан ибн Ҳасан билан Али ибн Ҳусайн ўртасида бир оз нохушлик бўлиб қолди. Ҳасан бир куни масжидда Али ибн Ҳусайннинг ёнига келди, уни турли сўзлар билан ҳақорат қилди. Али ибн Ҳусайн эса унга бир оғиз ҳам жавоб қайтармади.

Сўнгра Ҳасан чиқиб кетди. Кечаси у алининг уйига борди ва эшигини қоқди. Али ибн Ҳусайн эшикни очиб чиқди. Ҳасан унга:

- Эй ака, агар сиз ҳақиқатан ҳам мен айтганларимдек бўлсангиз, Аллоҳ мени мағфират қилсин. Агар мен ёлғончи бўлсам, Аллох сизни мағфират қилсин, деди ва кетди.

Али ибн Ҳусайн ортидан бориб, етиб олди ва уни оғушига олди. Иккови йиғлаб юборишди. Шунда Ҳасан:

- Қасамки, энди сиз хафа бўладиган бирон иш қилмайман, - деди.

Али эса унга: - Сен ҳам менга айтган сўзла ринг учун ҳалолликдасан,- деди.

Ибн Аби Дунё ривоят қилади: Али ибн Ҳусайннинг хизматкори шошган ҳолда ошхонадан темир печни олиб келаётган эди. Кутилмаганда темир печ тушиб кетди кетди ва нариги томондан пастга тушиб келаётган Али ибн Ҳусайн ўғлининг бошига тегиб, жароҳат етказди. Оқибатда у ҳалок бўлди. Меҳмонлар билан суҳбатлашиб ўтирган Али ибн Ҳусайн ўрнидан сакраб туриб, хизматкорга деди: “Сен озодсан. Бу ишни қасддан қилмаганингни биламан”. Сўнгра Али ибн Ҳусайн маййитни дафн этиш тадоригини кўрди.

Шайх Маҳмуд МИСРИЙнинг “Солиҳ ва солиҳалар ҳаётларидан қиссалар”
номли асаридан Илёсхон АҲМЕДОВ таржимаси.