Ўзбекистон Республикасниинг “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги янги таҳрирда қабул қилиниши кўзда тутилаётган қонун лойиҳаси бир қатор янги ҳуқуқий нормалар билан мустаҳкамланмоқда.
Мазкур қонун лойиҳаси деярли ҳаволаки нормаларсиз ҳар бир шахснинг виждон эркинлиги ва диний эътиқод ҳуқуқини, динга муносабатидан қатъий назар фуқароларнинг тенглигини таъминлаш, шунингдек, динлараро ҳамда миллатлараро тотувликни сақлаш мақсадида ваколатли давлат органлари ва диний ташкилотлар ўртасидаги ўзаро муносабатларни тартибга солувчи содда ва ихчам тарзда ёзилган ҳуқуқий нормаларни ўз ичига олган.
Биринчидан, рўйхатдан ўтувчи диний ташкилот таъсис ҳужжатларини нотариал тартибда тасдиқлаш тартиби бекор қилинмоқда (ҳозирда нотариал тасдиқланиши талаб этилади).
Иккинчидан, рўйхатдан ўтказувчи органга диний ташкилотни ташкил этиш бўйича таъсис йиғилиши (конференцияси) ўтказилган кундан бошлаб олти ой мобайнида уни рўйхатдан ўтказиш учун электрон мурожаат юборилиши назарда тутилмоқда ( амалдаги норматив ҳуқуқий ҳужжатда бу муддат 3 ой этиб белгиланган).
Учинчидан, рўйхатдан ўтувчи марказий бошқарув органи ва диний таълим муассасалари учун 18 ёшга етган камида 100 нафар ташаббускорлар бўлиши талаби олиб ташланмоқда.
Тўртинчидан, маҳаллий диний ташкилотлар учун 18 ёшга етган камида 100 нафар ташаббускорлар сони 50 нафарга туширилмоқда.
Бешинчидан, амалдаги қонуннинг 14-моддасидаги Ўзбекистон Республикаси фуқароларнинг (диний ташкилотларнинг хизматидагилар бундан мустасно) жамоат жойларида ибодат либосларида юришлари билан боғлиқ норма чиқариб ташланмоқда.
Бундан ташқари, қонун лойиҳасида кўпгина тартиб таомиллар янада соддалаштирилган. Хусусан, диний ташкилотларни рўйхатдан ва қайта рўйхатдан ўтказиш бўйича мурожаатлар электрон тарзда амалга оширилиши қатъий белгиланган.
Шунингдек, қонун лойиҳасида бугунги кун талабидан келиб чиққан ҳолда, унинг нормаларини тўғридан-тўғри бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мурожаат қилмасдан ҳаётга тадбиқ этиш мумкинлигини алоҳида таъкидлаб ўтиш жоиз.
Қонун лойиҳасини янада такомиллашитириш юзасидан қўшимча ёзма таклифлар билдирилади.
ЎМИ Ҳуқуқшунослик бўлими
Маъруф ибн Файруз ал-Кархий раҳимаҳуллоҳ айтадилар:
“Дунё тўрт нарсадан иборат: мол, сўз, уйқу ва таом. Мол туғёнга олиб боради, сўз адаштиради, уйқу эсдан чиқаради, таом шаҳватга етаклайди”.
“Солиҳлар кўп, лекин улар ичида сиддиқлар кам”.
“Аллоҳ кимга яхшиликни истаса, унга амал эшигини очиб, тортишиш эшигини ёпади. Агар ёмонлик истаса, амал эшигини ёпиб, тортишиш эшигини очади”.
“Аллоҳга таваккул қил, токи У сенинг устозинг ва шикоят қиладиган Зотинг бўлсин. Чунки инсонлардан наф йўқ”.
“Кўзларингизни тийинг, ҳатто урғочи қўйдан ҳам”.
“Сахийлик — муҳтож пайтда муҳтож нарсани бошқа бировга беришдир”.
“Тунги ибодат мўмин учун қиёмат кунида нур бўлиб, ўнгу сўлини ёритади. Кундузги нафл рўза эса, бандани дўзахнинг иссиғидан узоқлаштиради”.
“Қиёмат кунида бир нидо қилгувчи: “Эй Аллоҳни мадҳ қилганлар туринглар”, деб нидо қилади. Шунда, “Қул ҳува Аллоҳу аҳад”ни кўп ўқиганлар туришади”.
“Авлиёларнинг аломати нима?” — деб сўрашди. “Аломатлари учтадир: Аллоҳ учун ғам чекади, Аллоҳ билан машғул бўлади ва Аллоҳ томонга қочишади”.
Довуд Тоийнинг дўстларидан бири менга: “Амални ташлама. У сени Роббингнинг розилигига яқинлаштиради”, деди. Мен ундан: “Қайси амални?” деб сўрадим. У: “Роббингга доимий итоат, мусулмонларга хизмат ва уларга насихат” деди.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ