Иброҳим Нахаийнинг кўзлари ғилай эди. Унинг шогирди Сулаймон ибн Меҳроннинг ҳам кўзи жуда хира кўрар эди. Бир куни улар биргаликда сафарга отланишибди. Масжид томон интилиб, Кўфа йўлларидан бирида кетишар экан, Имом Нахаий: “Эй Сулаймон, сен бошқа йўлдан, мен бошқа йўлдан кетсак нима дейсан? Негаки мен нодон одамлар олдидан ўтиб қолсак, “Ия, кўр-кўрни етаклаб олибди-ку!” деб ғийбат қилишларидан ва шу сабаб гуноҳкор бўлиб қолишларидан қўрқаман”, дебди. Сулаймон: “Устоз, нима қилибди, ахир биз савоб оламиз, улар гуноҳкор бўладилар-ку?!” дебди.
Шунда Иброҳим Нахаий: “Субҳаналлоҳ, сени қара-ю, ахир биз ҳам, улар ҳам (гуноҳдан) соғ қолганимиз биз савоб олиб, улар гуноҳкор бўлиб қолганидан яхши-ку!” дебди.
Бу қалблар қандай қалблар-а?! Қандай пок қалблар-а?! Фақат менга яхши бўлсин, фақат мен саломат қолай демайди, мен ҳам, бошқалар ҳам гуноҳдан саломат қолсин, дейди.
Бу қалблар иймон билан безалган қалблардир! Осмонларга парвоз этиб, эгасини олий жаннатларга элтадиган қалблардир!
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Бирортангиз биродарингизга ўзингизга раво кўрган нарсани раво кўрмагунингизча мўмин бўлмайсиз”, деган ҳадисларига тўлақонли мос тушган қалблардир булар!
Али розияллоҳу анҳу ўғиллари Ҳасан розияллоҳу анҳуга бундай насиҳат қилган эканлар: “Эй ўғлим, ўзинг ва бошқалар ўртасида ўзингни мезон қилгин: ўзингга раво кўрган нарсаларни бошқаларга ҳам раво кўргин, ўзинг учун ёмон кўрган нарсаларни бошқалар учун ҳам ёмон кўргин. Сенга зулм қилинишини хоҳламаганингдек, сен ҳам бошқаларга зулм қилмагин. Сенга яхшилик қилинишини ёқтирганингдек, сен ҳам эҳсон қил. Ўзингда бўлишини хоҳламаганинг иллатларни бошқаларда бўлишини ҳам хоҳлама. Одамлар ҳаққида ўзингдан рози бўладиганларинг билан улардан рози бўл. Билмайдиган нарсанг ҳақида гапирма, гарчи биладиганларинг оз бўлса ҳам. Сенга қарата айтилишини хоҳламаган гапларингни бошқаларга ҳам айтма. Билки, ужуб тўғриликнинг аксидир ва қалблар офатидир. Ўзинг зўр бериб саъй-ҳаракт қил, бошқаларга суяниб қолма! Тўғри йўлга ҳидоят этилсанг, Роббингдан энг қўрқадиган ҳолатда бўл”.
Ҳасан Басрийга: “Бир киши сизни ғийбат қиляпти”, дейишганда у киши: “Саъй-ҳаракатсиз, ҳеч қандай чарчоқсиз, риёдан ҳам, ужубдан ҳам холи ҳолда эришган савобимни қарши оламан!” деганлар.
Энди ўйлайлик, ғийбат қилиш орқали қанча-қанча савобларимиз ҳар тарафга учиб кетишига розимизми?!
Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
1. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – жаннат эшикларидан бири.
ألا أدلك على باب من أبواب الجنة قال: وما هو؟ قال: لا حول ولا قوة إلا بالله
Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу айтадилар: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сени жаннат эшикларидан бир эшикка далолат қилайинми?” дедилар. Мен: “У нима?” деб сўрадим. Набий алайҳиссалом: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”, дедилар" (Имом Табароний ривояти).
2. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – жаннат хазиналаридан бири.
قل: لا حول ولا قوة إلا بالله فإنها كنز من كنوز الجنة
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтадилар: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни айтгин. Албатта, у жаннат хазиналаридан биридир", дедилар" (Имом Термизий ривояти).
3. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – жаннат кўчати.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жаннат кўчатларини кўпайтиринглар”, дедилар. “Ё Аллоҳнинг расули, унинг кўчатлари нима?” дейишди. У зот алайҳиссалом: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”, дедилар (Имом Табароний ривояти).
4. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – 99 дардга шифо бўлади.
مَنْ قَالَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ كَانَتْ دَوَاءٌ مِنْ تِسْعَةٍ وَتِسْعِينَ دَاءٍأَيْسَرُهَا الْهَمُّ
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ким Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни айтса, тўқсон тўққиз дардга даво бўлади. Энг енгили ғамдир", дедилар (Имом Табароний, Имом Ҳоким ривояти).
5. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – фақирликни даф қилади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ким ҳар куни юз марта “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни айтса, унга фақирлик етмас", дедилар (Ибн Абу Дунё ривояти).
6. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – неъматларнинг бардавом бўлишига сабаб бўлади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Кимга Аллоҳ неъмат берса-ю, у бу неъматнинг ўзида давомийлигини истаса, “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни кўп айтсин", деганлар (Имом Табароний ривояти).
7. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ – бало-мусибатлардан халос этади.
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: "Эй Али, сенга қийин аҳволга тушиб қолганда айтиладиган калималарни ўргатайми?" дедилар. "Аллоҳ мени сизга фидо қилсин, ўргатинг, ё Расулуллоҳ", дедим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қийин аҳволга тушиб қолсанг, “Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм. Ва лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллааҳил ъалиййил ъазийм”, деб айт. Чунки мана шу дуо билан Аллоҳ хоҳлаганича ҳар турли балолардан халос қилади», дедилар.
Молик Ашжаъийнинг ўғли асирга тушиб қолганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга одам юбориб “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илаа биллаҳ”ни кўп айтишни буюрганлар. Натижада ўғли асирликдан халос бўлган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари ўз тажрибаларида “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илаа биллаҳ”ни айтиш билан мушкуллари осон, бало-офатлари даф бўлишини кўп синаб кўрганлар.
Олимлардан бири айтадилар: “Кимнинг ғам-ташвиш ва мусибатлари кўпайиб кетса: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” калимасини кўп айтсин”.
Даврон НУРМУҲАММАД