Маълумки, фитна одам ўлдиришдан ҳам кўра ёмонроқдур. Араб тилида “фитна” сўзи луғатда “синов”, “имтиҳон” маъносида келади. Арабларда маъданни ўтга солиб синаб кўриш “фитна” дейилади.
Истилоҳда кишиларни диндан қайтариш, динга қарши ҳаракатга чорлаш фитна саналади. Фитна қотилликдан ҳам оғир гуноҳдир. Маънавий соҳада инсоннинг имон-эътиқоди, шариатга амал қилиши, унинг инсоний фазилатлари рўёбга чиқишига тўғаноқ ёки синов бўладиган барча нарсалар ҳам фитна ҳисобланади.
Исломнинг илк даврларидаёқ Аллоҳ таоло Ўз Пайғамбари Муҳаммад алайҳиссаломни динда бўладиган турли фитналардан огоҳлантирган эди. Биргина Бақара сурасининг тўртта оятида мусулмонларни мушриклар ва мунофиқларнинг фитналаридан огоҳлантириш ҳақида сўз боради: “Огоҳ бўлингки, айнан уларнинг ўзлари бузғунчилардир, лекин (буни ўзлари) сезмайдилар”.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда “Анъом” сурасининг 151-153-оятларида шариат аҳкомларидан ўнтасини баён қиладики, “Қуръоннинг таржимони” деб ном олган улуғ муфассир, саҳобий, юксак илм соҳиби Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинишича бу оятлардаги ҳукмлар ҳеч бир китобларда мансуҳ бўлмаган, яъни на Тавротда, на Инжилда на Забурда ва на бошқа илоҳий саҳифаларда бу ҳукмлар ўзгармаган. Ислом шариатида ҳам шу аҳкомлар жорий қилинган:
Аллоҳ таборака ва таоло “Оли Имрон” сурасида бундай марҳамат қилади: “Аллоҳнинг арқонини жам бўлган ҳолда тутинглар ва бўлиниб кетманглар!”.
“Арқон”ни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам “Қурон” деб тафсир қилганлар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бу умматнинг етмиш уч фирқагача бўлиниб кетишини башорат қилганлар. Шу етмиш уч фирқадан фақат биттасигина нажот топиб, қолганлари ҳалокатга кетишини унутмайлик.
Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ,
Асака туманидаги “Муҳаммадсолиҳ” жоме масжиди ходими.
Савол: Ассалому алайкум. Мен кўпинча жамоат транспортларидан фойдаланаман. Шундай ҳолатга кўп гувоҳ бўлиб қолмоқдаман: мактаб ёшидаги айрим болалар, ҳатто баъзи катталар ҳам пластик картасини тўлов ускунасига тутади, лекин пул ечилмайди. Ё картаси ишламайди ёки пули йўқ. Шу ҳолатда кира ҳақини тўлмай, тушиб кетмоқдалар. Шу иш жоизми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Йўқ, бу иш жоиз эмас. Чунки бу ҳақдорга ҳақини бермаслик ва ўзгалар ҳаққини ноҳақ ейишдир.
Аллоҳ таоло ўз Каломида бизларни огоҳлантириб, бундай деган: “Мол (ва бойлик)ларингизни ўрталарингизда ботил (йўллар) билан емангиз!” (Бақара сураси, 188-оят).
Шунинг учун болани ёшликдан бировнинг ҳақидан ҳазар қилишга ўргатиш лозим. Арзимаган пулку, дейиш гуноҳни кичик санашдир. Бунинг устига ўзганинг ҳаққининг катта ё кичиги бўлмайди. Ҳақ эгаси кечмагунича, Аллоҳ таоло ҳам бундай гуноҳни кечирмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.