08 Июн, 2025, 12 Зулҳижжа, 1446
08 Июн, 2025, 12 Зулҳижжа, 1446
Шу йил 15-16 май кунлари “Мир Араб” ўрта махсус ислом таълим муассасасида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги олий ва ўрта махсус диний таълим муассасалари талабалари ўртасида “Баркамол авлод – 2024” спорт мусобақасининг республика босқичи ўтказилди.
Очилиш маросимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг мусобақа иштирокчиларига йўллаган табриклари ўқиб эшиттирилди.
Бухоро вилояти Спорт соғломлаштириш комплексида спортнинг стол тенниси, тош кўтариш, миллий кураш, шахмат турлари бўйича иштирокчилар ўз кучларини синовдан ўтказишди.
Ушбу жараёнларни тажрибали спорт мутахассисларидан иборат ҳакамлар ҳайъати Ўзбекистон спорт федерациясининг Бухоро вилоятидаги вакиллари адолатли баҳолаб борди.
Якуний натижалар қуйидагича бўлди:
Шахмат
1-ўрин Мир Араб олий мадрасаси талабаси Ҳайдар Одиловга;
2-ўрин “Саййид Муҳйиддин махдум” мадрасаси талабаси Расулов Раҳмонжонга;
3-ўрин “Кўкалдош” мадрасаси талабаси Омонов Асомиддинга насиб этди.
Аёл-қиз талабалар ўртасида:
1-ўрин “Жўйбори Калон” мадрасаси талабаси Назарова Гавҳарбегим;
2-ўрин Тошкент ислом институти талабаси Муротова Нодирахон;
3-ўрин “Хадичаи Кубро” мадрасаси талабаси Олимова Дилноза эгаллади.
Стол теннис
1-ўрин “Саййид Муҳйиддин Махдум” мадрасаси талабаси Олимов Нодирбек;
2-ўрин Мир Араб олий мадрасаси талабаси Одилов Ҳайдар;
3-ўрин “Ҳидоя” мадрасаси талабаси Хусанбоев Абуфайз сазовор бўлди.
Аёл-қиз талабалар ўртасида:
1-ўрин “Жўйбори Калон” мадрасаси талабаси Рахмонова Фотимахон;
2-ўрин “Хадичаи Кубро” мадрасаси талабаси Кимсанбоева Робия;
3-ўрин Тошкент ислом институти талабаси Қодирова Меҳриноз эгаллади.
Тош кўтариш
1-ўринни “Саййид Муҳйиддин махдум” мадрасаси талабаси Суванқулов Исломжон;
2-ўринни “Ҳидоя” мадрасаси талабаси Убайдуллаев Қобилхон;
3-ўринни “Кўкалдош” мадрасаси талабаси Эшбоев Абдуллоҳ қўлга киритди.
Миллий кураш
1-ўринни “Имом Фахриддин ар-Розий” мадрасаси талабаси Ғуломжонов Мухриддин;
2-ўринни “Мир Араб” мадрасаси талабаси Равзатулло Мусулмон;
3-ўринни “Кўкалдош” мадрасаси талабаси Рахматуллозода Абдуллоҳ эгаллади.
Жамоалар ўртасида эса якуний натижалар қуйидагича бўлди:
1-ўрин “Саййид Муҳйиддин махдум” мадрасаси жамоаси;
2-ўрин Мир Араб олий мадрасаси;
3-ўрин “Имом Фахриддин ар-Розий” мадрасасига насиб этди.
Ғолибларга Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва “Вақф” хайрия жамоат фонди томонидан қуйидаги мукофотлар топширилди.
Шахсий биринчилик ғолиблари учун:
1-ўрин олтин медаль, биринчи даражали диплом, ноутбук;
2-ўрин кумуш медаль, иккинчи даражали диплом, телевизор (LED 32 ҳажмда);
3-ўрин бронза медаль, учинчи даражали диплом ва шарбат чиқаргич.
Жамоалар бўйича совринлар:
1-ўрин 1-даражали кубок, замонавий смарт доска;
2-ўрин 2-даражали кубок, музлатгич;
3-ўрин 3-даражали кубок, кир ювиш машинаси.
Мураббийлар ва қолган иштирокчилар “Мир Араб” мадрасаси ва ҳомийларнинг совғалари топширилди.
Эслатиб ўтамиз: “Баркамол авлод – 2024” спорт мусобақалари Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан ҳар икки йилда бир маротаба ўтказилади.
Салоҳиддин ШЕРХОНОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси,
Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими мудири
“Арафот” сўзи луғатда – “билиш, таниш” маъноларини билдиради.
Макка шаҳридан 20 км, Минодан 10 км, Муздалифадан эса 6 км, Намира масжидидан 1,5 км узоқликда жойлашган. Узунлиги 11-12 км ва кенглиги 6,5 км бўлган водий. У қаттиқ катта тошлардан иборат. Жанубий томонда 168 та зинаси мавжуд.
Маълумотларга кўра, Одам Ато билан Ҳавво онамиз жаннатдан чиқариб юборилганларидан кейин бир-бирлари билан шу ерда учрашганлар, дейилади.
Бошқа бир ривоятда Жаброил алайҳиссалом Иброҳим алайҳиссаломга ушбу маконда ҳаж амалларини ўргатиб: “Арофта?” (“Ўргандингизми?”) деганларида, Иброҳим алайҳиссалом: “Ҳа”, деганлар. Шундан кейин Арафот деб номланиб қолган.
Арофат тепалигида бир баланд жой борки, у ерни “жабалул роҳма”, яъни “раҳмат тоғи” дейилади. Арафа куни ҳожиларга ёғиладиган беҳисоб раҳмат ва баракалар сабабли “раҳмат тоғи” деб номланади. Ушбу тоғ Илол, Нобит ҳамда Қурийн деб ҳам аталади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафотларидан 93 кун олдин, ҳижратнинг 10 йили Мадинадан ҳажга келиб, арафа куни шу тепаликка чиққанлар ва оқ туяларини чўктириб, унинг устида туриб “Видолашув ваъз”ини айтганлар. Бу жой узоқдан кўриниб туришлиги учун устун шаклида кўтарилиб, оққа бўяб қўйилган.
Арафотда ҳажнинг асосий аркони адо этилади. Арафа куни бомдод намози ўқилгандан сўнг Минодан Арафотга қараб йўлга тушилади. Зилҳижжа ойининг 9-куни, яъни арафа куни ҳожилар шу тепаликка чиқиб, то қуёш ботгунга қадар ибодат билан машғул бўладилар. Арафотда маълум муддат турмаган кишининг ҳажи ҳаж ҳисобланмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳаж Арафотдир”, деганлар (Имом Термизий ва Насоий ривояти).
Арафотга чиқишдан олдин ғусл қилиб олинса яхши бўлади.
Арафотга чиқишда ва у ерда турганда доим такбир, таҳлил, ҳамд ва талбия (“лаббайка”) айтилади. Арафотда дуолар ижобат бўлади. Шунинг учун ҳожилар кўпроқ дуода, зикрда, тиловатда, илтижода, чин дилдан тазарруда бўлишга интилишлари лозим.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Дуоларнинг яхшиси – Арафот кунги дуодир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
Арафотда қуйидаги оят нозил бўлган: “Бугун Мен сизлар учун динингизни комил қилдим, Мен сизларга неъматимни тўкис қилиб бердим ва сизлар учун Исломни дин қилиб танладим” (Моида сураси, 3-оят).
Арафотда ва Раҳмат тоғида қуйидаги дуоларни ўқиш тавсия этилади:
“Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи. Субҳаналлоҳил ъазийм”.
“Лаа илаҳа илла анта. Субҳанака инни кунту миназ-золимийн”.
“Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳил ъалийил ъазийм”.
“Роббана атина фид-дуня ҳасанатан ва фил ахироти ҳасанатан ва қина ъазабан-нар”.
“Аллоҳумма аслиҳ ли динийаллазий ҳува ъисмати амри ва аслиҳ ли дунйаяллати фиҳа маъаший ва аслиҳ лий ахиротияллати фиҳа маъадий, важъалил ҳайата зийадаталли мин кулли хойрин, важаълил мавта роҳаталли мин кулли шаррин”.
“Аъузу биллаҳи мин жаҳдил балаи ва даркиш-шақои ва суъил қазои ва шатаматил аъдаи”.
Арафотда пешин ва аср намозлари бир азон ва икки иқомат билан қўшиб қаср қилиб ўқилади. Ҳажнинг амири хутба ўқийди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Арафа куни, Аллоҳ бандаларни дўзахдан кўп озод қилганчалик бошқа бирор кун йўқ!” (Имом Муслим ривояти).
Бошқа ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Аллоҳ ҳузурида Арафот кунидан яхшироқ кун йўқ. Аллоҳ таоло дунё осмонига (фаришталарга мақтаниб) ер аҳли билан фахрланиб айтади: “Менинг чанг босган бандаларимга қаранг! Менинг раҳматимдан умидвор бўлиб, барча жойлардан келдилар. Ваҳоланки, улар менинг азобимни кўрмаганлар. Аллоҳ таоло бирор кунда Арафа кунидек бандани дўзахдан озод қиладиган кун йўқ, дейди”.
Аллоҳ таоло ҳажингизни мабрур, саъйингизни машкур ва гуноҳингизни мағфур қилсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа