15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
Миссионерлик сўзи лотинчадан олинган бўлиб “missio” “юбориш”, “вазифа топшириш”, “вазифани бажарувчи” деган маъноларни англатади. Миссионерлик ҳаракатлари бугун пайдо бўлган эмас, балки Рим қўшинлари билан бирга юриб, босиб олинган ҳудудлар халқлари орасида христианликни тарғиб қилган кишиларнинг фаолияти замонавий миссионерликнинг илк кўринишлари эди. Бундан ташқари 400 – 500 – йилларда миссионерлар Африкада мустаҳкам ўрнашиб олдилар ва у ерларда масиҳий қиролликлар пайдо бўла бошлади.
ХI – XIV асрларда Рим Папаси бошчилигида “Муқаддас Ер”, яъни Қуддус шаҳрини озод этиш баҳонасида амалга оширилган, аслида босқинчилик, сиёсий ўйинлар бойлик орттиришга қаратилган урушлар, “Салб юришлари” дан кўзланган асосий мақсадлар миссионерликдан бошқа мақсад бўлмаган. Улар тарихда энг ваҳший ишларни айнан шу ерда амалга ошириб, насронийликни қабул этмаганларни қиличдан аёвсиз ўтказганлар.
Миссионерлик бугун сертармоқ соҳа ҳисобланиб, улар кириб бормаган жабҳа ва фаолият юритмаётган мамлакат деярли дунёда қолмаган. Улар ўз ҳукуматлари томонидан моддий ёрдам олиб туриб, маблағларини аниқ йўналтирилган моддий ва маънавий босқинчилик сиёсатларига ишлатадилар. Шуни унутмаслик керак бўладики, улар ҳамон қадимги бузғунчилик мақадларида бардавом бўлиб бормоқдалар. Шунингдек, эркин тарғибот олиб бориш ва фаолит доирасини кескин кенгайтириш мақсадида кўпгина миссионерлик ташкилотлари, ўз ҳаракатларини халқаро нодавлат ташкилотлари мақомида амалга оширишда интилаётганларини ортида ўзига хос мантиқ бор, албатта.
Миссионерлар диндорлар эмас, балки моддий манфаатлар йўлидаги сиёсий ўйинчилар, холос. Мақсадлари одамларнинг онгини чалғитиб, эътиқод қилаётган Ислом динидан оғдириб ўзлари югурдаклик қилаётган давлат манфаатлари таъсирига хизмат қилувчи объектга айлантиришдир. Улар ўзларини меҳрибон, самимий инсонлардек, гуёки қўй оғзидан чўп олмагандек, кўрсатишади, пулни вақтни аяшмайди, махсус топшириқлардан ўтишган, саводсиз, моддий жиҳатдан ночор, чорасиз бемор, маънавий қашшоқ, эътиқоди суст каби кишиларни тузоққларига илинтиришга доимо шай турадилар.
Ўзлари тарафга мойиллик ҳосил қилишгач, маҳаллий аҳолининг турли йўллар билан динни ёмонлашга ва мавжуд қонуний ҳукумат ҳақида норозилик уйғотишга интиладилар. Миссионерлар сиёсий мақсадларини амалга оширмоқчи бўлган ўлкаларнинг аҳолиси эътиқод қиладиган динни, урф –одатларини, ижтимоий муаммоларини ўрганишлари учун махсус тадқиқот ўқув марказларига эгадирлар. Сиёсий ва маънавий босқинчилик йўналиши сингдирилган адабиётларни хоҳлаган тилда ва ададда чоп эта оладилар.
Демак, миссионерларнинг асл мақсадлари яширин фаолият олиб бориш натижасида яшаб бораётган аҳолини инжиллаштириш йўли билан уларнинг бирдамлигига путур етказиш, турли ички низоларни келтииб чиқариш орқали мамлакатнинг ривожланишига тўсқинлик қилиш, иқтисодий, ижтимоий, сиёсий ва маънавий жиҳатдан қарам ва тобеъ қилиш билан биргаликда бой табиий заҳираларига эгалик қилишдан иборатдир.
Бизнинг вазифамиз, дунё майдонида ўз ўрнини топаётган Ватанимизни бу каби ғаламислардан ҳимоя этишдир. Бугунги кунда мафкуравий курашлар, интернет ва дунёдаги турли хил нохушликлар авж олган бир даврда фарзандларимизни миссионерлар ва шу каби разиллардан асраб авайлаб, ватанпарвар, иймон эътиқодли, салоҳиятли этиб тарбия бериб боришлигимиз барчамизнинг энг асосий вазифамиз эканлигини унутишга ҳеч биримизнинг хаққимиз йўқ.
Муҳтарама синглим! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётларида юз берган энг оғир, у зотга энг кўп қайғу келтирган мусибат ҳақида ўқишдан олдин фикрингизни бир жойга жамлаб, яхшилаб ўйлаб, қуйидаги саволларга жавоб бериб кўринг:
Ҳаётингизда қандай ҳолатлар сизни қайғуга солган?
Уларнинг сабаби ҳақида ўйлаб кўрганмисиз?
Ўша ҳолатларда ўзингизни қандай тутгансиз?
Уларнинг қайси бирини энг оғир мусибат деб билгансиз?
Бу саволлар ҳақида кенгроқ фикр юритиб жавоб берган бўлсангиз, келинг, энди Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётларида юз берган энг оғир мусибат билан танишамиз.
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг жуфти ҳалоллари Оиша розияллоҳу анҳо бундай деганлар:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга «Бошингизга Уҳуд кунидан ҳам оғирроқ кун келганми?» дедим. У зот шундай дедилар: «Ҳа, бу қавм менга кўп озорлар етказди. Аммо уларнинг энг оғири Ақаба куни бўлган. Ўшанда Ибн Абду Ялил ибн Абдукулолга мени ҳимояга олишни таклиф қилган эдим. Лекин у мен истаган нарсани қабул қилмади. Мен ташвишланиб, бошим оққан томонга қараб юриб кетдим. Бир жойга келганда ўзимга келиб, бошимни кўтардим. Қарасам, тепамда бир булут менга соя солиб турибди. Разм солсам, унинг устида Жаброил бор экан. У менга шундай нидо қилди: «Аллоҳ қавмингнинг сенга айтган гапини, сенга нима жавоб қайтарганини эшитди. У Зот ҳузурингга тоғ фариштасини юборди, уларни нима қилишни истасанг, буюришинг мумкин», деди. Шу пайт тоғ фариштаси менга салом бериб, «Эй Муҳаммад! Нима десангиз, шуни қиламан. Истасангиз, уларнинг устига Маккадаги иккита катта тоғни тўнтариб ташлайман», деди».
Оиша розияллоҳу анҳо Уҳуд жангида Расулуллоҳнинг қанчалар маҳзун бўлганларини кўрган эдилар. Бу жангда етмишта энг забардаст саҳоба шаҳид бўлган. Ўша жангда мушриклардан бири Расулуллоҳнинг юзларига қилич билан урганида юзлари қонаб кетган эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам юзларидаги қонни арта туриб, «Аллоҳга даъват қилаётган пайғамбарининг юзига жароҳат етказиб, тишини синдирган қавм қандай нажот топади?» деб, куйинган эдилар. Жанг тугагач, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шаҳид бўлганларни бирма-бир кўздан кечира бошладилар. Амакилари Ҳамза ибн Абдулмутталибнинг жасади қаршисида тўхтаб қолдилар. Ҳамза у зот учун энг суюкли, қариндошлари ичида энг қадрли инсон эди. Мушриклар Ҳамзанинг қорнини ёриб, ички аъзоларини чиқариб ташлашибди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам буни кўриб, қаттиқ изтироб чекдилар, «Энди менга сизнинг фироқингиздан оғир мусибат йўқ», дедилар.
Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Ҳамза ибн Абдулмутталибга йиғлаганларидек қаттиқ йиғлаганларини кўрмаганмиз. У зот амакиларини қибла тарафга қўйиб, жанозасини ўқишга турганларида йиғидан ўзларига сиғмай кетдилар».
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларига, саҳобаларига етган мусибатларни дуо билан, сабр билан енгар эдилар.
Убайд ибн Рифоъа Зуроқий отасидан ривоят қилади:
Уҳуд жанги куни кўз ёшлари қонларига аралашиб, ниҳоятда оғир мусибат етиб турган лаҳзаларда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тутган йўллари энг тўғри йўл эди. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларининг олдида туриб, Аллоҳ таолога дуо қилиб, уларнинг қалбидаги иймонни янада мустаҳкамладилар. Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло берган нарсани тўсувчи йўқ, У Зот тўсганини эса берувчи йўқ.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа