Ҳиндистон халқаро марказида буюк мутафаккир ва қомусий олим Абу Райҳон Беруний таваллудининг 1050 йиллигига бағишланган конференция бўлиб ўтди, деб хабар қилмоқда «Дунё» АА мухбири.
Мамлакатимизнинг Деҳлидаги элчихонаси ва "Ҳиндистон – Марказий Осиё" жамғармаси ҳамкорлигида ташкил этилган анжуманда икки мамлакат етакчи олий билим юртлари ва илмий-тадқиқот марказлари вакиллари иштирок этди.
Ўзбекистон Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги шарқшунослик институти, Тошкент давлат шарқшунослик университети, Жаваҳарлаъл Неру университети, Деҳли университети, Жамия Миллия Исламия университети, Кашмир университети етакчи олимлари ва бошқа қатор тадқиқотчилар буюк аллома Абу Райҳон Берунийнинг илмий фаолияти ва жаҳон илм-фани ривожидаги ўрни хусусида сўз юритди.
Қомусий олимнинг илм-фан соҳасидаги фаолияти турли йўналишларни қамраб олгани, инсоният илмий тафаккурининг ривожланишига катта таъсир кўрсатгани таъкидланди. Астрономия, математика, маъданшунослик, география, тарих, доришунослик ва бошқа кўплаб фанларга оид ёзган асарлари ушбу йўналишлардаги илмий изланишларга асос солгани урғуланди. Бугунги кунда ҳам буюк аллома бой илмий меросининг аҳамияти юқори бўлиб, унинг бебаҳо асарлари халқаро кўламда чуқур ва изчил ўрганишда давом эттирилмоқда.
– Беруний меросининг Ҳиндистон учун алоҳида аҳамияти бор, - дейди Кашмир университети Марказий Осиё тадқиқотлари маркази директори Табассум Фирдавс. – Унинг «Ҳиндистон» асари мамлакатимиз ҳақида битилган илк мукаммал асарлардан бири бўлиб, унда ҳиндистонликларнинг урф-одатлари, байрамлари, илму фани ҳақида ўта қизиқарли ва бебаҳо маълумотлар қолдирилган. Бугунги кунда ҳам Ҳиндистон тарихини ўрганиш жараёнида ушбу асар ўзининг ноёб манба сифатидаги қадрини йўқотгани йўқ.
– Абу Райҳон Беруний асарлари илм-фан аҳли учун ҳамиша бетакрор манба ва юксак чўққи бўлиб хизмат қилади, - дейди Жаваҳарлаъл Неру университети Россия ва Марказий Осиё тадқиқотлари маркази илмий ходими Рашмини Копаркар. – Унинг илмий изланиш услублари, тўплаган маълумотлари, таҳлилий натижалари илм-тадқиқот олами вакиллари учун намуна бўлиб қолмоқда. Шу боис буюк аллома меросига қайта-қайта мурожаат қилинади.
Халқаро конференция иштирокчилари Абу Райҳон Беруний илмий меросининг тарихий ва замонавий аҳамиятига оид мавзуларда маърузалар қилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Самарқанд шаҳридаги халқаро конференция доирасида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари Қирғиз Республикаси мусулмонлари идораси раиси, муфтий Абдулазиз Закировни қабул қилдилар.
Учрашувда кейинги йилларда диний идоралар ўртасида алоқалар ривожланаётгани, қардош уламолар ҳамкорлиги тараққий этаётгани, халқаро анжуманларда биргаликда иштирок этиши, фатво ишлаб чиқиш ва муҳим саналарни белгилашдаги кенгашлар яхши натижа бераётгани қайд этилди.
Ўтган март ойида Хўжанд шаҳрида Тожикистон, Ўзбекистон ва Қирғиз республикалари раҳбарлари давлат чегараларининг туташ нуқтаси тўғрисидаги шартнома имзолагани тарихий воқеа бўлгани, ушбу ҳужжат баҳс-низоларни ортда қолдириб, абадий дўстлик ва қардошлик ришталарини янада мустаҳкамлагани таъкидланди.
Қирғиз муфтийси сўнгги йилларда Ўзбекистонда Ислом дини маърифатини кенг ёйиш, мўмин-мусулмонлар эҳтиёжини таъминлаш, масжид-мадрасаларни обод этиш ва улуғ алломалар меросига эҳтиром кўрсатиш, минтақада тинчлик-осойишталикни таъминлаш ва яхши қўшничилик муносабатларини шакллантириш йўлида олиб борилаётган ишларни юқори баҳолади.
Муфтий Абдулазиз Закиров Марказий Осиё ижтимоий ҳаётида диёримиз уламоларининг ўрни катта экани, улар қардош аҳли илмларга устоз сифатида қадрланиши, ҳар бир долзарб мавзудаги диний масалани кенгашган ҳолда амалга оширилишини билдирди. Шунингдек, минтақа учун аҳамиятли масалаларда фатволар эълон қилиш ва муҳим саналарни белгилашда Ўзбекистон уламолари етакчилигини эътироф этди. Бундан ташқари халқлар иттифоқчилиги таъминланишида Мир Араб мадрасасида таълим олган қардош уламоларнинг роли катта эканини таъкидлади.
Имом Мотуридий меросига бағишланган халқаро конференция ўзаро ҳамкорликнинг узвий давоми экани, унда мўътабар уламолар томонидан муҳим мавзулар кенг муҳокама қилиниб, бугунги кундаги долзарб ақидавий ва ихтилофли масалаларга ечим топилишига Қирғиз муфтийси ишонч билдирди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати