Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
03 Октябр, 2024   |   30 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:04
Қуёш
06:22
Пешин
12:17
Аср
16:16
Шом
18:04
Хуфтон
19:17
Bismillah
03 Октябр, 2024, 30 Рабиъул аввал, 1446

ИНСОННИНГ ИШИ ЮРИШМАСЛИГИНИ энг КАТТА 33 та САБАБИ

16.07.2024   1824   3 min.
ИНСОННИНГ ИШИ ЮРИШМАСЛИГИНИ  энг КАТТА 33 та САБАБИ

ИНСОННИНГ ИШИ ЮРИШМАСЛИГИНИ

энг КАТТА 33 та САБАБИни

УЛУҒ УСТОЗ УЛАМОЛАРИМИЗ баён қилиб берганлар:

 

КАЛОМУЛЛОҲНИНГ ОЯТИ КАРИМАЛАРИДА

ХУДОИМ ТАОЛО МАРҲАМАТ ҚИЛАДИ:

 

  1. «Биз инсонни ота-онасига яхшилик қилишга буюрдик!» (Аҳқоф сураси 46/15 оят);
  2. «Биз инсонга ота-онасини рози қилишни буюрдик. Онаси уни заифлик устига заифлик билан қорнида кўтариб юрди. Уни кўкракдан ажратиш муддати икки йилда битар. Биз инсонга буюрдикки Сен Менга ва ота-онангга шукр қилгин! Қайтишлик Менинг ҳузуримгадир» (Луқмон сураси 31/14 оят);
  3. «Раббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди. Эй, инсон! Агар уларнинг бири ёки ҳар иккиси ҳузурингда кексалик ёшига етсалар, уларга уф!..” дема ва уларни жеркима! Уларга доимо ёқимли сўз айт! Уларга, меҳрибонлик билан, хорлик қанотини паст тут ва дуода айт: “Эй, Раббим! Мени улар гўдаклик чоғимда тарбиялаганларидек, Сен ҳам уларга раҳм қилгин!”» (Исро сураси 17/23-24);
  4. «Ниманики хайр-эҳсон қилсангиз, ота-она, қариндошлар, етимлар, мискинлар ва мусофирларга қилингиз! Аллоҳ ҳар қандай қилган эҳсонларингизни билиб турувчидир» (Бақара сураси 2/215 оят).

 

ЖАНОБИ ПАЙҒАМБАРИМИЗ РАСУЛУЛЛОҲ САЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ

МЕҲР-МУРУВВАТ ТАРИҚАСИДА МАРҲАМАТ ҚИЛАДИЛАР:

  • Уч тоифа кишининг қўлга киритган нарсасида барака бўлмайди ва қаерда бўлса ҳам хорланади:
  • менинг номимни эшитганда салавоти шариф айтмаган;
  • Рамазон ойига ҳурмат кўрсатмаган;
  • ота-онаси тирик бўла туриб, уларни хурсанд қилмаган;
  •  “Кимни умри узун ва ризқи кенг бўлиши хурсанд қилса, ота-онасига яхшилик қилсин ва силаи раҳм қилсин!” (Имом Аҳмад ривоятлари).

                           

                                            

ДОНО ХАЛҚИМИЗ МАҚОЛЛАРИ:

 

  • «Ота-она рози – Худо рози!».

 

  • «Яхши ўғил ота молини бийлар,
  •  ўғил ота молини сочар».

 

  • «Яхшига қилсанг яхшилик –

Ҳам айтади, ҳам қайтади.

Ёмонга қилсанг яхшилик –

На айтади, на қайтади».

 

 

ИНСОННИНГ ИШИ ЮРИШМАСЛИГИ,

БАРАКАСИ БЎЛМАСЛИГИ,

1И 2 БЎЛМАСЛИГИ ва

МУҲТОЖ, ҚАШШОҚ, КАМБАҒАЛ БЎЛИШЛИГИ га

ОТА-ОНАСИ билан БОҒЛИҚ энг КАТТА 33 та САБАБ:

  1. ОТА-ОНАНИНГ ҳақларига дуо қилмаслик.
  2. ОТА-ОНАНИ беҳурмат қилишлик.
  3. ОТА-ОНАНИ кўнгилларини оғритишлик.
  4. ОТА-ОНАНИНГ хизматларини қилмаслик.
  5. ОТА-ОНАНИНГ дуоларини олмаслик.
  6. ОТА-ОНАГА оқ бўлишлик.
  7. ОТА-ОНАНИНГ номларини айтиб чақиришлик.
  8. ОТА-ОНАГА итоатсизлик.
  9. ОТА-ОНАНИ беписанд қилишлик.
  10. Улуғлар (ОТА-ОНА, устоз, раҳбар, ўзидан ёши катта, улуғ инсон, табаррук одамлар) ни ҳурматларини жойига қўймаслик.
  11. Улуғлар (ОТА-ОНА, устоз, раҳбар, ўзидан ёши катта, улуғ инсон, табаррук одамлар) га нисбатан беодоблик қилишлик.
  12. Улуғлар (ОТА-ОНА, устоз, раҳбар, ўзидан ёши катта, улуғ инсон, табаррук одамлар)  олдиларидан кесиб ўтишлик.
  13. Улуғлар (ОТА-ОНА, устоз, раҳбар, ўзидан ёши катта, улуғ инсон, табаррук одамлар)  нинг олдиларига тушиб юришлик.
  14. Ака-ука, опа-сингиллар билан бемеҳр бўлишлик.
  15. Қавм-қариндошлар билан яхши муносабатда бўлмаслик.
  16. Қўни-қўшнилар билан чиройли муомала қилмаслик.
  17. Ўтганларнинг ҳақларига дуо қилмаслик.
  18. Озига шукр қилмаслик.
  19. Бир инсонни хафа қилишлик.
  20. Олим-уламоларни хўрлашлик.
  21. Худо берган неъматларни увол-исроф қилишлик.
  22. Ахлоқсизлик.
  23. Илмсизлик.
  24. Турар жой (яшайдиган уй, ишхона) ларни озода тутмаслик.
  25. Кийим кечак (либос, бош кийим, оёқ кийим) ларни покиза тутмаслик.
  26. Аҳли аёли билан жанжаллашишлик.
  27. Бир кишидан қарздор бўлишлик.
  28. Меҳмонга ҳақорат ила қарашлик.
  29. Беҳаёлик.
  30. Бесабрлик.
  31. Дангасалик.
  32. Ҳайвон, парранда, ҳашарот ва наботот оламига зулм қилишлик.
  33. Ёлғон гапиришлик.

 

Иброҳимжон домла Иномов

 
Мақолалар
Бошқа мақолалар

18 ёшли қўмондон

2.10.2024   2288   3 min.
18 ёшли қўмондон

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳижрий 11-йили муҳаррам ойида Рум юртларига юришга мусулмонлар тайёргарлик кўришини буюрдилар. Қўшин қўмондонлигини эндигина ўн саккиз ёшга кирган Усома ибн Зайдга топширди. Унга Ғазза яқинида жойлашган Балқа ва Дорум қалъаларини олиб, сўнгра Мадинага қайтиш тайинланди.

Аммо ёш йигитнинг қўмондон этиб тайинланиши мунофиқлар ва баъзи мусулмонлар томонидан маъқулланмади. Бу каби гап-сўзлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қарорини ўзгартира олмади.
Биринчидан, Мута жангида отаси Зайддан айрилган ёш Усомага далда бериш учун Расулуллоҳ алайҳиссалом уни қўмондон қилиб тайинладилар ва юборилаётган манзил отаси ўлган жойларга яқин эди.
Иккинчидан, боқий дунёга кетишлари олдидан саҳобаларини ҳар қандай қийинчиликка тайёр туришларини, тайинланган раҳбар буйруғига итоат этиш билангина муваффақиятга эришишлари борасида таълим бердилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ихтилофларга чек қўйиш учун хутба қилиб, мусулмонларни ўз ҳукмдорлари томонидан тайинланган амирларга итоат қилишни буюрдилар.

Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам: “Агар сиз унинг тайинланишидан норози бўлсангиз, аввалроқ унинг отасининг тайинланишидан ҳам норози бўлгансиз. Аллоҳга қасамки, Зайд амирликка лойиқ эди ва мен учун энг азиз кишилардан эди ва ҳақиқатан, Усома ҳам мен учун энг азиз кишилардан биридир”.

Оиша розияллоҳу анҳо айтадилар:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Усоманинг бурнини артиб қўймоқчи бўлдилар. Мен у зотга:
«Менга қўйиб беринг, ўша ишни мен қилай», дедим.
«Эй Оиша, унга муҳаббат қилгин! Бас, таъкидлаб айтаманки, мен унга муҳаббат қилурман», дедилар».

Усома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида ўтирган эдим. Бирдан Али билан Аббос келиб, изн сўраб қолишди.
«Эй Аллоҳнинг Расули, Али билан Аббос изн сўрашмоқда», дедим.
«Уларни нима олиб келганини билдингми?» дедилар.
«Билмадим», дедим.
«Аммо мен биламан», дедилар.
Бас, у зот изн бердилар. Улар кирдилар ва:
«Эй Аллоҳнинг Расули, ҳузурингизга аҳлингиздан қай бири сизга энг маҳбуби эканлигини сўрагани келдик», дейишди.
«Фотима бинти Муҳаммад», дедилар.
«У аҳлингиз ҳақида сўрагани келганимиз йўқ», дейишди.
«Аҳлимнинг менга энг маҳбуби, батаҳқиқ, Аллоҳ унга инъом берган ва мен ҳам унга инъом берган шахс, Усома ибн Зайддир», дедилар.
«Сўнгра ким?» дейишди.
«Сўнгра Али ибн Абу Толиб», дедилар.
Шунда Аббос:
«Эй Аллоҳнинг Расули, амакингизни охирига қўйдингизми?» деди.
«Чунки Али ҳижрати ила сендан ўзиб кетган», дедилар».

Усома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам оғирлашиб қолганларида тушдим. Одамлар ҳам Мадинага тушдилар. Мен у зотнинг олдиларига кирдим. Бас, жим бўлиб қолган эканлар. Гапирмадилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўлларини устимга қўйиб, кўтара бошладилар. У зот мени дуо қилаётганларини билдим» (Имом Термизий ривояти).

ТИИ Ҳадис ва ислом тарихи фанлари кафедраси
катта ўқитувчиси Пўлатхон Каттаев