Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
30 Апрел, 2025   |   2 Зулқаъда, 1446
search icon
Aввалги сайт
O`Z РУ EN AR

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:53
Қуёш
05:22
Пешин
12:25
Аср
17:16
Шом
19:22
Хуфтон
20:45
Bismillah
30 Апрел, 2025, 2 Зулқаъда, 1446
Aввалги сайт
#search
 YouTube

Имом Термизий маркази ва Малайзия ислом цивилизацияси институти ўртасида Ҳамкорлик меморандуми имзоланди

03.10.2023   1110   2 min.
Имом Термизий маркази ва Малайзия ислом цивилизацияси институти ўртасида Ҳамкорлик меморандуми имзоланди

Жорий йилнинг 25-30 сентябрь кунлари Ўзбекистон элчихонаси кўмагида Малайзия Ислом цивилизацияси институти директори Фариза Шам бошчилигидаги делегациянинг мамлакатимизга амалий сафари ташкил қилинди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА мухбири.

Малайзия Ислом цивилизацияси институти (Ислам Ҳадҳари Институте) мамлакат Миллий университети қошида илмий-тадқиқот муассасаси сифатида 2007 йилда ташкил этилган. Муассаса ислом цивилизациясига оид Малайзиянинг етакчи илмий муассасаси ва ахборот-таҳлилий маркази ҳисобланади.

Республика Маънавият ва маърифат маркази таклифига биноан Малайзия делегацияси 28 сентябрь куни Абу Райҳон Берунийнинг 1050 йиллиги муносабати билан ўтказилган «Абу Райҳон Беруний илмий меросининг жаҳон фани ривожидаги ўрни»мавзусидаги халқаро илмий-амалий анжуманда иштирок этди.

Фариза Шам ўзининг нутқида Беруний шахсияти ва фазилатлари, унинг ислом цивилизацияси ривожига қўшган ҳиссаси ҳақида сўзлар экан, «ҳар бир ёш авлод Берунийни ўзи учун ибрат деб билса, унинг инсоний хусусиятларига эргашса, унга ўхшашга интилса, ҳаётига янада мазмун киради ва катта ишларга қодир бўлади», дея таъкидлади.

Ташриф давомида Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори вазифасини вақтинча бажарувчи Музаффархон Жониев билан учрашув ўтказилди.

Томонлар ўртасида Ҳамкорлик меморандум имзоланди. Тегишли келишувга жорий йил 16 июнь куни ўтказилган онлайн учрашув натижасида эришилган эди. Мазкур меморандум икки муассаса ўртасида Ўзбекистон заминида етишиб чиққан алломалар меросини ўрганиш, нодир манбаларни тадқиқ этиш, илмий ходимлар малакасини ошириш, конференция ва семинарлар ўтказиш каби йўналишларда амалий ҳамкорликни назарда тутади.

Шунингдек, сафар давомида Фариза Шамнинг Ўзбекистон Халқаро ислом академияси ва Тошкент давлат шарқшунослик университетида ташриф буюрувчи профессор сифатида очиқ дарс ва маърузалари ташкил қилинди.

Бундан ташқари, Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази билан музокаралар ўтказилиб, келгуси режалар ва 2024 йилда Тошкент шаҳрида «Ислом цивилизациясининг буюк алломалари» мавзусидаги тўртинчи халқаро илмий-амалий семинарни уюштириш истиқболлари хусусида фикр алмашилди.

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Имом Мотуридий ҳақида 15 факт

30.04.2025   2670   3 min.
Имом Мотуридий ҳақида 15 факт

1. Олимнинг тўлиқ исми шарифи Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд Абу Мансур Мотуридий Самарқандий Ансорий.


2. Камолиддин Баёзийнинг таҳқиқига кўра бу зотнинг насаби улуғ саҳобий Абу Айюб Ансорийга бориб тақалади.


3. Абу Мансур Мотуридийнинг қайси йилда туғилгани аниқ маълум эмас. Аммо устози Муҳаммад ибн Муқотил Розий ҳижрий 248 (милодий 862) йилда вафот этгани айтилган. Шунга кўра, Абу Мансур Мотуридий ҳижрий 240 (милодий 854) йилдан олдин туғилгани тахмин қилинади.


4. Имом Мотуридий кўплаб устозлардан таълим олган. Қуйидагилар уларнинг энг машҳурлари:

  1. Имом Абу Бакр Аҳмад ибн Исҳоқ Жузжоний;
  2. Имом Абу Наср Аҳмад ибн Аббос Иёзий;
  3. Нусайр ибн Яҳё Балхий;
  4. Муҳаммад ибн Муқотил Розий ва бошқалар.


5. Ушбу олимлар Имом Мотуридийни Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳгача бўлган санадини боғловчи устозлар ҳисобланади.


6. Имом Мотуридийнинг шогирдлари унинг илимй меросини давом эттириб, бу таълимотни ривожлантирганлар. Масалан:

  • Абулқосим Исҳоқ ибн Муҳаммад Ҳаким Самарқандий.
  • Имом Абулҳасан Али ибн Саъийд Рустуғфаний.
  • Абу Лайс Наср ибн Муҳаммад Самарқандий.
  • Имом Абу Муҳаммад Абдулкарим Паздавий.


7. Абу Мансур Мотуридий тафсир, усулул фиқҳ ва ақоид каби шаръий илмларнинг турли йўналишлари бўйича асарлар таълиф этган.


8. Тафсир йўналиши бўйича “Таъвилоту аҳли сунна” номли тафсир ёзган.


9. Усулул фиқҳ йўналишида “Маъхозуш шароиъ” (Шаръий ҳукмлар манбаси) ва “Жадал” (Илмий баҳслар) номли иккита китоб ёзган.


10. Уламолар Абу Мансур Мотуридий ақоид илми бўйича ёзган асарларини ўрганиб чиқиб, уларни уч турга ажратганлар:

  1. Мақолот (мақолалар);
  2. Раддиялар;
  3. Аллоҳ таолога иймон келтириш асослари.


11. Абдулҳай Лакнавий “ал-Фавоидул-баҳия” асарида Имом Абу Мансур Мотуридийни мутакаллимлар имоми ва мусулмонларнинг тўғри ақидасини асослаб берган буюк аллома сифатида тавсифлайди. Унинг таъкидлашича, Имом Мотуридий беназир асарлар яратиб, ботил ақида вакилларининг бузғунчи ғояларига раддиялар берган.


12. Уламолар айтадиларки, Ҳужжатул Ислом (Ислом дини ҳужжати) дейилганда фақат Имом Ғазолий тушунилганидек, Имомул ҳудо (тўғри йўлга бошловчи) дейилганда ҳам фақат Имом Мотуридий тушунилади.


13. Бутун ҳаётини илм маърифат ўрганиш ва уни ёйиш билан ўтказган Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ ҳижрий 333 (милодий 945) йилда тахминан тўқсон беш ёшида Самарқандда вафот этган ва Чокардиза қабристонига дафн этилган.


14. 2020 йил Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳузурида “Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази” ташкил этилган.


15. Шунингдек, 2025 йил март ойида Давлатимиз раҳбари томонидан буюк олимга юксак ҳурмат ифодаси ўлароқ “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарор қабул қилинди.