12 Август, 2025, 18 Сафар, 1447
12 Август, 2025, 18 Сафар, 1447
Cавол: Мен жамоат намозига боришни энди бошладим. Мен намозни секин ўқийман. Гап шундаки, кўпинча мен салавотни ўқиётганимда имом икки тарафга салом бераётган бўлади. Шу ҳолада мен салавотни тугатиб, кейин дуо ўқиб сўнг салом беришим керакми ёки имом билан баробар салом беришим керакми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Сиз бу ҳолатда имом билан биргаликда салом берасиз. Зеро, салавот ўқиш суннат, имомга эргашиш эса вожиб амал саналади. Вожиб амал суннат амалдан юқори бўлгани сабабли сиз вожиб бўлган амални бажарасиз. Агар ташаҳҳуд (“Ат-таҳийёт...”) дуосини ўқиётганингизда имом салом бериб қолса, сиз ташаҳҳуд дуосини тугатиб, кейин салом берасиз. Чунки ташаҳҳуд дуосини ўқиш вожиб амал ҳисобланади. Бу ҳақда фиқҳий китобларимизда бундай дейилади: “Имомга иқтидо қилган киши салавотни ўқиётган вақтида имом салом берса, у ҳам имомга эргашиб салом беради. Чунки намознинг охирида салавот айтиш суннатдир” (“Фиқҳул ибодат” китоби).
Аллома ибн Обидин раҳимаҳуллоҳ бундай дейдилар: “Фарз ва вожиб амалларда кечиктирмасдан имомга эргашиш вожиб саналади. Аммо имомга эргашиш билан бошқа вожиб амал тенг келиб қолса, “имомга эргашиш керак” деб вожибни тарк қилмайди, балки аввал вожибни бажариб, кейин имомга эргашади. Масалан, имомга иқтидо қилган киши ташаҳҳудни тугатишдан аввал имом учинчи ракатга турса, иқтидо қилган киши аввал ташаҳҳудни тугатиб, кейин ўрнидан туриб, имомга эргашади (Чунки иккиси ҳам вожиб бўлиб, бирини бажараман деб бошқасини тарк қилмайди).
Агар имомга эргашиш билан суннат амал тенг келиб қолса, юқоридагидек қилмайди. Масалан, (сажда ёки рукуда) имомга иқтидо қилган киши тасбиҳни уч марта айтишидан аввал имом бошини кўтарса – фуқаҳоларимиз энг тўғриси дея айтган гапга кўра - имомга эргашади. Чунки суннатни тарк қилиш вожибни кечиктиришдан кўра устундир” (“Раддул муҳтор” китоби).
Хулоса қилиб айтганда, сиз салавот ёки ундан кейингги дуоларни ўқиётган пайтингизда имом салом бериб юборса, сиз имомга эргашиб, салом берасиз. Бу ўринда салавот ёки дуоларни охирига етказмайсиз. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.
Шу йил 12-13 август кунлари Миср Араб Республикасининг Қоҳира шаҳрида "Сунъий интеллект асрида диний уламоларнинг ўрни" мавзусида конференция ўтказилмоқда.
Анжуман Мисрнинг Дарул-Ифто ташкилоти, Бутун дунё фатво идоралари ва институтлари Бош котибияти томонидан Президент Абдул Фаттоҳ ас-Сисий ҳомийлигида ташкил этилган.
Халқаро анжуманда дунёнинг 70 дан ортиқ давлатидан муфтийлар, вазирлар, уламолар ва ахборот технология мутахассислари қаторида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков ва Фатво маркази бош мутахассиси Абдуллатиф домла Турсунов иштирок этмоқда.
Жорий йилги 10-халқаро фатво конференциясини очиб берган Миср муфтийси доктор Назир Муҳаммад Айёд ҳазратлари йиғилганларга миннатдорлик билдириш баробарида мавзу бўйича нутқ сўзлади.
Анжуман давомида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков ҳам мавзу юзасидан чиқиш қилиш асносида мамлакатимиз аҳолисининг диний эҳтиёжларини таъминлаш борасида қилинаётган ишлар, хусусан, Фатво маркази фаолияти ҳақида маълумот бердилар.
Шунингдек, мамлакат вақфлар вазири доктор Усама Ал-Азҳарий, Жазоир Дин ишлари ва вақфлар вазири доктор Юсуф Белмаҳдий, Абу-Дабидаги Ислом ишлари ва вақфлар умумий бошқармаси раиси, доктор Умар Ал-Дерай, Ислом ҳамкорлик ташкилотининг Халқаро Ислом фиқҳи академияси бош котиби доктор Қутб Сано, Фаластин Бош судьяси ва Фаластин Президентининг Дин ишлари бўйича маслаҳатчиси доктор Маҳмуд Сидқий Ал-Ҳаббаш ва бошқалар сўзга чиқди.
Анжуманда нотиқлар рақамли трансформация ва сунъий интеллект даврида фатво беришдаги муаммолар, шариат ва замон талаблари ўртасидаги мувозанатга эришиш йўллари тўғрисида маъруза қилиш баробарида мавзу юзасидан таклиф ва мулоҳазаларини билдирмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 