Рамазон ойини ажр ва фойдаларга эришадиган мавсум қилган Зот Аллоҳ таолога ҳамдлар, нажот ва ҳидоят элчиси бўлган пайғамбаримизга салавот ва саломлар бўлсин.
Бу ойни ғанимат билиб, солиҳ амаллар билан кечиришга ёрдам берадиган бир неча ишларни маслаҳат берамиз:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки Рамазон рўзасини (унинг фарзлигига) иймон билан, унга бериладиган савобни умид қилиб тутса, ўтган гуноҳлари кечирилади» деганлар (Имом Буҳорий, Имом Муслим ривояти).
Бу ҳадисдаги «Савобни умид қилган ҳолида»нинг маъноси - «Аллоҳдангина савоб умид қилиб, риё ва сумъадан ҳоли, мол-дунё мақсадида бўлмаган ҳолда» демакдир.
Рамазон қелишидан илгари вафот этган инсонлар ҳақида ўйлаб кўринг. Уларнинг амаллари тўхтади, саҳифалари ёпилди. Энди улар оз бўлсада ҳасанот ёки хайрли иш қила олмайдилар. Сиз эса, Аллоҳ умрингизни узайтириб, бу улуғ ойга етиб келдингизми, энди савоб ва ажрларни жамлашга ҳаракат қилинг. Бу Аллоҳ бизларга бергани учун ҳамду сано айтиш керак бўлган ва шукр қилишлик вожиб бўлган улкан неъматдир.
Агар сиз Рамазон кундузларини уйқу, кечаларини бедорлик ва ўйин-кулгу билан ўтказадиган бўлсангиз у ҳолда, рўзадорлик ва ибодатларда қоим бўлганлик савобидан маҳрум бўласиз ва бу ойдан қўлларингиз бўш ҳолда чиқасиз. Бу ой саноқли кунлар ва фазилатли кечалардир. Эртага лаззат ва неъматларга элтувчи бўлган тоат-ибодатлар сари интилинг. Бу ой кириб келса, ғафлатда юришдан сақланинг. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Рамазонга кириб, ундан гуноҳлари мағфират қилинмасдан чиққан қишининг бурни ерга ишқалансин» деганлар (Термизий ва Ҳокимлар ривояти).
Рамазон-Қуръон ойи. Салафлар Рамазон кириши билан Қуръон тиловатига қаттиқ берилишар, уни бошқа барча ибодатлардан кўра биринчи ўринга қўяр эдилар. Ривоят қилинишича, уларнинг баъзилари бу ойда ҳар куни Қуръонни ҳатм қилиб, ўқиб чиқар эдилар. Сиз ҳам бу ойда тиловат қоидаларига имкон қадар риоя қилиб, тадаббур, тартил ва ҳушуъ билан Қуръон тиловатига бел боғланг.
Рамазонда садақа қилиш бошқа ойлардан кўра фазилати ва савоби кўпроқдир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон кирса жуда ҳам кўп садақалар қилар, янада сахий, мурувватли бўлиб кетар эдилар. Бу ойда садақалар қилишга, ўзингизда бор нарсалардан бошқаларга инфоқ-эҳсон қилишга қаттиқ интилинг.
Охирги ўн кунликда ибодатлардаги тиришқоқлигингиз ўтган кунлардан кўра кучлироқ бўлишига ҳаракат қилинг. "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам охирги ўн қунлик бошланса, ўзлари кечалари ибодатлар билан бедор бўлар ва аҳли-оилаларини ҳам шунга тарғиб қилиб уйғотар эдилар" (Муттафақун алайҳи).
Қадр кечасини Рамазоннинг охирги тоқ кунлардан қидиринг. У тунларни намозда қоимлик, Қуръон тиловати, зикр, дуо каби ибодатлар ила ўтказинг. Чунки у кечада қилинган ибодатнинг савоби, қадр қечаси бўлмаган минг ойда қилинган ибодатнинг савобидан кўпроқдир.
Аллоҳ таоло харом қилган нарсаларга қарашдан кўзни сақлаш - кўпчилик амал қилмайдиган ибодатдир. Нима учун бу улқан ибодатни тирилтириб, амалга оширишга ҳаракат қилмайсиз?
Барча ҳолатларингизда Аллоҳни эсловчи зокир бўлинг. Аллоҳни зикр этувчилар шак-шубҳасиз дунёю охиратда нажот топадилар.
Дуо ибодатдир. Бу банданинг Роббисига барча ҳолатларида доимо муҳтожлиги ва фақирлигига далилдир. Аллоҳ таоло ушбу оятда дуони ибодат деб номлаган: «(Эй инсонлар), Парвардигорларингиз: «Менга дуо-илтижо қилинглар! Мен сизларга (қилган дуо-илтижоларингизни) мустажоб қилурман. Албатта менга ибодат қилишдан кибр-ҳаво қилган кимсалар яқинда бўйинларини эгган ҳолларида жаҳанннамга кирурлар», деди» (Ғофир, 60) Сиз ҳам дуо ибодатидан ғофил қолманг.
Кўп ейиш ва ичишдан ўзингизни тийинг. Чунки у дангасалик, эринчоқлик ва бўшашишга олиб келади.
Аллоҳ таоло барчаларимизни бундай улуғ кунларни ғанимат билиб, ҳар бир лаҳзасини беҳуда нарсалар билан ўтказмасликни насиб қилсин!
Ҳайтмурат ЕРЕЖЕПОВ,
Имом Бухорий номидаги
Тошкент ислом институти 2-босқич талабаси.
1. Диний соҳани танлашингизга нималар ва кимлар туртки берган?
– Диний соҳани танлашимга падари бузрукворим сабабчи бўлган. У киши бизга ёшлигимиздан қисқа сураларни ёдлаттирган. Туманимиздаги жоме масжидлар имомларига шогирд тушдим. Мактабни тугатгач, Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтига ўқишга кирдим.
2. Бугунги имом қандай бўлиши керак?
– Бугунги имом илмли, одобли, муомалада, юриш-туришда барчага ибрат ва намуна бўлиши зарур. Ўз устида тинимсиз ишлаши керак. Шу билан бирга, юртимизда диний-маърифий ва бошқа соҳаларда амалга оширилаётган ислоҳотлардан хабардор ва бу хайрли ишларни халққа етказа оладиган бўлиши зарур.
3. Имом-хатиб одамлар орасида худди юздаги холдек бўлиши керак. Шундай эмасми?
– Бугун халқимиз маърифатини юксалтириш, бидъат-хурофотларга муросасиз бўлишда имомнинг ўрни алоҳида. Имомнинг сўзи ва амали уйғун, яъни айтганига ўзи амал қиладиган бўлиши керак. Шундагина у одамлар орасида худди юздаги холдек бўлади.
4. Бугун жамиятимизда сизни қайси жиҳатлар қувонтиради ва ташвишга солади?
– Юртимизда диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган хайрли ишлар барча қатори мени ҳам қувонтиради. Айниқса, Қуръон ва тажвидни ўргатиш курслари фаолияти йўлга қўйилгани таҳсинга сазовор.
Айрим ёшларнинг билиб-билмай ақидаси бузуқ турли ғаламислар тузоғига тушиб қолаётгани дилни хуфтон қилади.
5. Энг кўп ўқийдиган китобларингиз? Диний манбалардан ташқари қандай мавзулардаги китобларни мутолаа қиласиз?
– Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг “Тафсири Ҳилол”, “Ҳадис ва ҳаёт”, “Руҳий тарбия” асарларини қўлдан қўймай мутолаа қиламан. Алихонтўра Соғунийнинг “Туркистон қайғуси” китоби, жадидчи боболаримизнинг асарлари мени мафтун этган.
6. Танлаган касбингиздан кўнглингиз тўлмаган пайтлар ҳам бўлганми?
– Касбим – фахрим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг меросларини имкон қадар халққа етказаётганимдан беҳад бахтиёрман, алҳамдулиллаҳ.
Маълумот ўрнида, Шокирхон Имомиддинов 1979 йилда Тошкент вилояти Қуйи Чирчиқ туманида туғилган. 1997–2001 йилларда Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтида таълим олган. 2001 йилдан бери Қуйи Чирчиқ тумани “Олмазор” жоме масжидида имом-хатиб ҳамда 2019 йилдан буён мазкур туман бош имоми бўлиб ишлаб келмоқда.
"Hidoyat" журналининг 8-сонидан олинган