Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
15 Июл, 2025   |   20 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:22
Қуёш
05:03
Пешин
12:34
Аср
17:40
Шом
19:59
Хуфтон
21:32
Bismillah
15 Июл, 2025, 20 Муҳаррам, 1447

Икки дунё саодати бўлган ибодат (Танловга)

13.05.2020   3747   4 min.
Икки дунё саодати бўлган ибодат (Танловга)

 

Аллоҳ Таоло барча ибодатларни бандаларнинг ҳар икки дунё саодатини кўзлаб жорий этади.

Биринчиси ухровий мақсад бўлса, иккинчиси дунёвий мақсаддир. Бу икки сабаб ила Аллоҳ таоло бандаларига бу дунёда осойишта ҳаётни, охиратда эса кўплаб савобларни ёзади.

Ибодатларни жорий бўлишдан ухровий мақсад – мўминлар уни бажариш орқали Аллоҳ таолонинг розилигига эришиш ва унинг марҳамати ила жаннатга кириб, дўзах оловидан омонда бўлишдир.

Унинг жорий бўлишидаги дунёвий мақсад эса инсонларни руҳий ва жисмоний ҳолларини ислоҳ қилишдир. Руҳан ва жисмонан етук мўмин банда эса Аллоҳ таолонинг ҳақларини ҳам, бандаларининг ҳақларини ҳам тўла-тўкис адо этади. Мана шу икки мақсад учун жорий қилинган энг катта ибодатлардан бири – Рамазон рўзасидир. Аллоҳ таоло рўзадорга охиратда ҳисобсиз ажрлар беради.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Аллоҳ таоло Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен – Ўзим бераман, деди».

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жаннатнинг бир эшиги бўлиб, Райён, деб номланади. Қиёмат куни рўзадорлар ундан кирадилар, улардан бошқа бирортаси кирмас”,  дедилар.

Аллоҳ таоло жаннатга фақатгина рўзадорлар кира оладиган саккизинчи эшик ҳозирлаб қўйгани рўзанинг нақадар улуғ ибодат ва рўзадорлар Аллоҳ таолонинг ҳузурида улуғ мартабага эга эканлигини кўрсатади.

Бундан ташқари, бу ибодат рўзадорларга кўплаб дунёвий фойдаларни ҳам тақдим этади. Булар жисмоний ва руҳий соғломликдир.

“Рўза тутинглар, соғлом бўласизлар” мазмунидаги ҳадис машҳур, унинг санади заиф бўлсада, маъноси саҳиҳ ҳисобланади.

“Рўзанинг кўплаб уҳровий манфаатлари бўлганидек, жуда кўплаб дунёвий фойдалари ҳам бор. Бундан 1400 йил олдин рўза мусулмонларга фарз қилинганда одамлар унинг шифо хусусиятлари ҳақида илмий маълумотларга эга бўлмаган. Ҳатто уни азоб-уқубат ва танага нисбатан ҳақоратдан ўзга нарса эмас деб ҳисоблаганлар ҳам учраб турган. Афсуски, бундайлар ҳозир ҳам учраб туради. Лекин, бугунги замонавий турли илмий тадқиқотлар рўза бутун танага шифобахш таъсир кўрсатишини тасдиқлаяпти. Шу боис ҳам очлик билан даволаш бўйича жуда кўп китоблар ёзиляпти, бу усул тиббиётда кенг қўлланиляпти. Ҳозир очлик билан даволаш урф бўлди. Ҳатто Ғарб мамлакатларида шу усулда хизмат кўрсатувчи махсус шифохоналар бор.

Одам вужуди шундай қурилган: озиқ-овқат етказиш тўхтаган пайтда бутун куч-қувват организмни зарарли микроблар, хаста тўқималар, ўсмалардан тозалашга киришади.

Тадқиқотчи, тиббиёт фанлари доктори Роберт Бартлоу илмий изланишлари, тажрибалари билан рўза организмни тозалашда жуда катта кучга эга экани ва ҳатто бошланғич босқичдаги ўсмаларни йўқота олиши мумкинлигини исботлади (Субҳаналлоҳ).

Очлик билан даволанаётганларни кузатган олимлар уларнинг соғайиб, турли касалликлардан тамоман қутулиб кетганларига гувоҳ бўлишди. Тажрибалар рўза қонда холестерин миқдорининг камайишига, натижада юракда қон лахтаси (тромб) тиқилишининг олди олинишига сабаб бўлишини кўрсатди. АҚШда олиб борилган тадқиқотлар эса рўза қондаги қанд моддаси ва меъда шираси кислотасини ҳеч қандай дори воситаларисиз меъёрда сақлаб туришини исботлади.

Очлик таъсирларини ўрганган германиялик олимлар камида уч ёки тўрт ҳафта мобайнида 10-15 соат ҳеч нарса истеъмол қилмай енгил иш билан шуғулланиш соғлик учун жуда фойдали деган хулосага келдилар. Доктор Билл Шернбер ҳар йили бир ой рўза тутиш тетиклик ва ёшлик асоси эканини таъкидлайди.

Одесса университети олимлари ўтказган тажрибалар очлик танадан заҳарларни ҳар қандай дори-дармондан кўра яхшироқ чиқариб ташлашини кўрсатди. Масалан, рўза пайтида аммиакнинг чиқарилиши 100 баробарга кучаяди.

Одамлар одатда фан тасдиқлаган, амалда исботини топган нарсаларга кўпроқ ишонади. Бироқ, рўзанинг ҳали фан аниқлолмаган фойдалари бўлиши шубҳасиз. Бу фойдалар аста-секин ўз исботини топади”[1].

Бизни мусулмонлардан қилган Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин.

 

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг “Ҳадис ва ҳаёт китобларидан фойдаланилди.

 

Муҳаммад Али МУҲЙИДДИН,

Тошкент Ислом институти 3-курс талабаси.

 

 

[1] Орифжон Мадвалиев

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

11.07.2025   9450   3 min.
Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

Хотира

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


Қуръони Карим ходими, устоз Яҳё қори Турдиев 1930 йил 21 декабрда Шарқий Туркистоннинг Қашқар вилояти Янгисор шаҳрида зиёли оилада таваллуд топган. У 1943 йил Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди.

1962-1968 йиллар давомида Мир Араб мадрасасида таҳсил олди.

1978-1984 йилларда Ўртачирчиқ туманидаги Тўйтепа жомеъ масжидида имом-хатиблик қилди.

1988 йилдан Тошкент (ҳозирги Зангиота) туманидаги Кўктерак масжидига имомлик қилди.

1995-2011 йиллар шу тумандаги «Ҳасанбой ота» жомеъ масжидида имом хатиб, кейинчалик шу масжидда имом ноиби бўлиб эл хизматида фаолият юритди.

Қуръондан илк сабоқларни ота-онасидан олди. 13 ёшида Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди. Шунингдек, устозлари Абдуҳалил ва Абдунодир домлалардан ҳам таълим олган.

1954 йил Яҳё қорини олим бўлишини истаган отаси 1600 км узоқликда жойлашган Рўзиҳожи мадрасасига олиб борди. У ерда Ҳиндистонда таълим олган шайх Шоҳимардон исмли етук олимдан илм олди,

1960 йилда мадрасани тамомлаб, домла Шоҳимардоннинг ёнида мударрис  бўлиб ишлади. Бироқ шу йилнинг ўзида устозининг маслаҳати билан собиқ Иттифоққа йўл олиб, Андижонда қўним топди.

1962 йилда Мир Араб мадрасасига ўқишга кирди.

1968 йил мадрасани тугаллагач, Тошкент вилоятидаги Бектемир қишлоғига кўчиб келди. Бу ерда ўн йилдан ортиқ комбинатда ишлади. Шу орада Қашқарда устозлик қилган минглаб қориларни чиқарган Абдулазиз қори Маҳмудов билан яна устоз-шогирдлик муносабатларини йўлга қўйди.

1976 йилда шайх Зиёвуддин ибн Эшон Бобохон билан танишди. У кишининг таклифи билан 1977 йили Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний назоратига ишга кирди. Шу тариқа имомлик фаолияти бошланди.

Фарзандим қори бўлсин деган ота-оналар учун устоз Яҳё қоридан тавсия:

— Илм аҳлига ҳавас қилган, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналарга айтадиган биринчи тавсиям луқмасини ҳалол қилсин. Ҳаромга яқинлашмасин, ҳалол нарсани ҳам меъёрида истеъмол қилсин. Шунингдек, фарзандини ҳам ҳалол луқма билан вояга етказсин, тарбияласин. Домлаларимиз кўча-куйда таом истеъмол қилганимизни билиб қолсалар, қаттиқ ранжиб, бизни койиб: «Сен кеча Қуръондан бир бетни юз маротаба ўқиб ёдлаган бўлсанг, бугун икки юз маротаба ўқисанг ҳам ёдлай олмайсан. Шубҳали овқат емагин. Зеҳнинг заифлашиб қолади», дер эдилар.

Шунингдек, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналар тақволи, ўқимишли бўлсин. Ота-оналар олимларни ҳурмат қилсин, уларни яхши кўриб, олимларга мухлис бўлсин. Фарзандини ёшлигидан бошлаб одоб-ахлоқли қилиб тарбияласин. Болам қори бўлсин деган ниятда бўлган ота-она ўзаро бир-бири билан жанжаллашмасин, уйда сокинлик ҳукм сурсин. Фарзанд келажакда етук олим бўлиши учун жуда кўп машаққат, саъй-ҳаракат талаб этилади. Аввало, ота-онанинг, сўнгра талаби илмнинг ҳамда устознинг биргаликдаги интилиш ва ҳаракати бўлиши лозим. Шуларнинг бари бириккандагина фарзанд олим, қори бўлади. Ота-она масъулиятсизлик қилса ёки талаба илм олишдан бошқа нарсаларга чалғиса оқсаш кузатилади, мақсадга эришилмайди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир нарсага ҳам бир монеълик бўладику, лекин илмнинг монеълари кўп бўлади», деган мазмундаги ҳадислари илм олишда собитқадам, бардавом бўлишга ундайди.