Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Рамазон ойида икки ёш йигит бир отахоннинг одамлар кўзидан пана жойда таом еяётганини кўриб қолишибди:
– Отахон! Сиз рўзадор эмасмиcиз?
Отахон:
– Алҳамдулиллаҳ, рўзадорман болларим. Фақат сув ичиб, таом еяпман, холос.
Йигитлар қаҳ-қаҳ отиб кулиб юборишди:
– Бу нима деганингиз?
Отахон:
– Ҳеч кимга ёмон кўз билан қарамайман, бирор кишининг кўнглига озор етказмайман, мазах, ғийбат қилмайман, бировнинг молига кўз олайтирмайман, лекин минг афсуски, ошқозоним касал, шу боис меъдамни рўзадор қилолмаяпман.
Кейин отахон йигитлардан сўради:
– Сизлар ҳам рўзадормисиз, болаларим?
Йигитлар бошини эгиб:
– Биз фақат овқат емаяпмиз, холос...
Дарҳақиқат, рўзадор ўзини ислоҳ этмас экан, очликдан бошқа ҳеч нарсага эришмайди.
Рўза қалбимизда, унинг сифатлари эса жисмимизда намоён бўлиши керак. Дилимизни Аллоҳга боғламасак; ақлимиз ила тафаккур этмасак, тилимизни беҳуда сўзлар, кўзларимиз-қўлларимизни бекорчи нарсалардан тиймасак рўза тутишдан ҳеч қандай фойда бўлмайди.
Саййид Абдулқодир Жийлоний қуддиса сирруҳу рўзани тўрт хил бўлишини айтганлар:
Ўзини танимоқ истаган кўнгиллар учун ўтган авлиёлар ҳикматлари сабоқ эмасми?!
Гулжаҳон Райҳонова Исмоиловна,
Қарши шаҳри.
Мол-дунё масаласида ўзингиздан пастроқдагиларга қаранг, дедик. Лекин дину диёнат масаласида доим ўзингиздан олдиндагиларга қаранг, улардан ибрат олинг, уларга етиб олишга интилинг. Дунё, бойлик, соғлик ва гўзаллик борасида ўзингиздан қуйидагиларга қараб, чексиз марҳамати учун Аллоҳга шукр қилсангиз, ҳаётингиз бахт-саодатга тўлади, Аллоҳ таоло сизни шукр ва сабр қилувчилар сафига ёзиб, фазлу марҳамати билан уларга бериладиган мукофотларидан сизга ҳам беради.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар:
«Кимда икки хислат бор бўлса, Аллоҳ уни шукр қилувчи, сабр қилувчи деб ёзиб қўяди. Кимда бу икки хислат бўлмаса, Аллоҳ уни шукр қилувчи ҳам, сабр қилувчи ҳам деб ёзмайди. Дину диёнатда ўзидан юқоридагиларга қараб, уларга эргашса; мол-дунёда эса ўзидан пастдагиларга қараб, ўзини улардан афзал қилган Аллоҳга ҳамд айтса, Аллоҳ уни шукр қилувчи, сабр қилувчи деб ёзиб қўяди. Ким дин борасида ўзидан пастдагиларга, дунё борасида эса ўзидан юқоридагиларга қараб, ўзи етиша олмаган нарсага афсусланса, Аллоҳ уни шукр қилувчи ҳам, сабр қилувчи ҳам деб ёзмайди» (Имом Термизий ривояти).
Уч хил қараш қалбингиздаги маҳзунликни кетказади:
- бировлардаги нарсаларга розилик кўзи билан қараш;
- мусибатга учраганларга ибрат кўзи билан қараш;
- аҳволи сиздан ёмонроқ, ҳоли хароброқ одамларга қараш.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.