Бугунги эпидемиологик вазиятдан келиб чиққан ҳолда, юртимизнинг барча ҳудудларида бу йил 9 май – Хотира ва қадрлаш кунида оммавий тадбирлар ўтказиш тақиқланди. Ушбу байрамни фақат оила даврасида нишонлаш тавсия этилди. Бу ҳақда Республика махсус комиссияси ахборотида маълум қилинди.
Ҳозирги кунда дунё халқларини қамраб олган коронавирус (COVID-19) пандемияси сабабли барча юртларда карантин жорий қилинган. Жумладан, юртимизда эълон қилинган карантин эса давом этмоқда.
Маълумки, 9-май “Хотира ва қадрлаш куни”да мўмин-мусулмонлар қабристонларга бориб, вафот этган яқинларининг қабрларини зиёрат қилиб, ҳақларига Қуръон тиловат қилиш анъанага айланган.
Динимиз кўсатмаларига кўра, қабристонга бориб, зиёрат қилишдан асосий мақсад охиратни эслаш, марҳумларнинг ҳақларига Қуръон тиловат қилиш, савобини уларга бағишлаш ва руҳларини шод қилишдир.
Ҳозирги кундаги карантинни инобатга олиб, марҳумларнинг ҳақлари қилинадиган хайрли амалларни ўзаро оила даврасида қилсак, шариатимиз қонун-қоидалари ҳамда карантин талабларига амал қилган бўламиз.
Абу Саъид Худрий разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зарар бериш ва зарар кўриш ҳам йўқ” деганлар (Имом Ибн Можа ривояти). Демак, инсон ўзига ёки ўзгаларга зарар келтирадиган сабаблардан узоқ бўлиши керак экан.
Мўътабар фиқҳий китобларимизда: “Зарарни даф қилиш фойдани жалб қилишдан олдинга қўйилади”, “Машаққат енгиллатишни талаб этади” каби фиқҳий қоидалар келтирилган. Шулардан келиб чиқиб, шариъат инсонга зарар етиш эҳтимоли кучайган пайтда ўз кўрсатмаларини енгил тарзда бажаришга рухсат беради. Қолаверса, марҳумлар ҳақига қаерда бўлишидан қатъий назар Қуръон тиловат қилиниб, савоби бағишланса, уларнинг руҳларига, албатта, етиб боради.
Республика махсус комиссиясининг 9 май – Хотира ва қадрлаш куни байрамини ўтказиш бўйича тавсияларига риоя қилиб, бу йил ҳар бир инсон ўзи, оиласи ва яқинларининг ҳаётини асраш мақсадида қабристонларга бормай, уйларида ўзаро оила даврасида марҳумларнинг ҳақларига Қуръон тиловат қилиб, савобини уларга бағишлаб, руҳларини шод қилишлари мақбул саналади.
Барчамиз мазкур тавсияларга амал қилсак, ҳам шариат кўрсатмалари, ҳам ҳукуматимиз тарафидан чиқарилган қарорларни бажарган бўламиз.
Айни вазиятда имом-хатиблар, аҳли илм ва зиёли кишиларимиз бу чеклов тадбирларини тўғри тушуниб, карантин, санитария ва гигиена қоидаларига қатъий амал қилиб, халқимиз соғлиғини ҳимоя қилиш учун барча бирдек масъул эканини етказишлари жуда муҳим.
Аллоҳ таоло барча марҳумларнинг руҳларини шод айлаб, беморларга шифо берсин, юртимиз ва бутун дунёдан ушбу юқумли касалликни тез кунларда аритсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати
Мизоб - Каъба томида ўрнатилган, Хатим устидаги тарновнинг номи.
У Каъбанинг Ироқ ва Сурия бурчаклари орасида ўрнатилган бўлиб, ёмғир ёққанда, том ювилганда сувни оқизиб юборади. 1627 йил ёмғирлар натижасида Каъба деворларига шикаст етади. Уни қайта тиклаш жараёнида тарнов ўрнатилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тарнов жойлашган томонда туриб дуо қилганлар.
1. Дастлаб бу каби тарнов шакли Қурайшликлар Каъба устига том ўрнатишгандан сунг пайдо булган. Унгача Каъба 4 девордан иборат эди.
2. Тарновнинг бошланишига «Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм» ва чап томонига «Ё Аллох» деб ёзилган.
3. Тарнов қушлар қўнмаслиги учун уткир тиканлар билан қопланган.
4. Дастлаб у ёғоч, кумуш ва пўлатдан қилинган. Тарновни илк бор 1573 йили соф олтиндан ишланган.
5. Узунлиги – 2,53 м, кенглиги – 26 см ни ташкил қилади.
Салафлардан келган хабарларда "Хатимда, мизоб остида дуолар мустажобдир", дейилган.
ЎМИ Матбуот хизмати