Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Ноябр, 2024   |   23 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:59
Қуёш
07:22
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
24 Ноябр, 2024, 23 Жумадул аввал, 1446

Уйида кашфиёт қилган олим ёхуд карантинни фойдали ўтказиш ҳақида

31.03.2020   2476   3 min.
Уйида кашфиёт қилган олим ёхуд карантинни фойдали ўтказиш ҳақида

Коронавирус туфайли юртимиз ва кўплаб дунё мамлакатларида миллионлаб одамлар уйларида ертаю кеч қўноқ топган. Бу кўпчилик билан ишлаб ўрганган кишилар учун осон бўлмаётгани тайин.
Ушбу муддатдан унумли фойдаланиш мумкин. Бунга 10 йил уйида ўтирган буюк ислом олими ал-Ҳасан ибн ал-Ҳаймиянинг ҳаёти ёрқин мисол бўлади. Бу ҳақда Islamic Self Help нашри маълумот берди.
Ҳасан ибн ал-Хаймия оптика, астрономия, математика, метеорология, визуал идрок ва илмий усул соҳаларига катта ҳисса қўшган машҳур мусулмон олимлардан бири. У 965 йилда Ироқдаги Исломнинг олтин асрида туғилган, Бағдод олимларидан чуқур илм ўрганиб, ёшлигидаёқ машҳур олим бўлиб етишган.
Кунларнинг бирида Миср ҳукмдори Ибн ал-Хаймияни Мисрга таклиф қилиб, ундан Нил дарёси бўйида тўғон қуришни сўрайди. Бу борадаги режа ва имкониятларни ўрганиб чиққан олим бу ишнинг иложсиз экани, лойиҳани амалга ошириш учун технологиялар йўқлигини айтади. Ҳукмдор бу хулосадан норози бўлиб, олимни ўн йил уйида чиқармай ўтиришга буюрди.
Ибн ал-Хаймия умидсизликка тушмади, балки ҳар қандай вазиятдан унумли фойдаланим мумкинлигини тушунди. У вақтини ўқиш, тадқиқот ва тажрибалар ўтказиш, турли хил илмий тушунчаларни ўрганишга сарфлади ва катта ютуқларга эришди. У оптика билан боғлиқ катта кашфиёт қилди. Ушбу соҳада энг яхши манбалардан бири бўлган “Оптика” номли китоб ёзди.
Ушбу кашфиёт одамларга кўзнинг қандай ишлашини тушунишга, илк камералар моделини ишлаб чиқишга ёрдам берди, кўзойнак ихтиро қилинишига сабаб бўлди. Шунингдек, бугунги кунда ҳам қўлланиладиган илмий усуллардан бирини ишлаб чиқди. Буларнинг барчаси у уйида туриб қилди.
Ибн ал-Хаймия ҳаёти ва фаолияти ҳеч қачон вақтни беҳуда сарфламаслик ва вақт, шароитдан етарлича маҳсулдорликка эга бўлишни ўрганиш мумкин. Албатта, ўн йил кўп муддат. Аммо бир неча ҳафталик уйимиздаги карантин вақтида ҳам кўп ишлар қилишимиз мумкин.
Шу ўринда карантин вақтидан унумли фойдаланиш бўйича баъзи маслаҳатлар билан ўртоқлашамиз:
1. Китоб ўқиш;
2. Онлайн курслар орқали илм ўрганиш;
3. Китоб ёки мақола ёзиш;
4. Имонимизни мустаҳкамлаш, ўзингимиз ва бошқалар учун дуо қилиш;
5. Тафаккур ва фикрлашга вақт ажратиш;
6. Оиламиз билан вақтни мароқли ўтказиш, уларнинг тарбияси билан шуғулланиш;
7. Янги ғоялар устида ишлаш. Бундан бошқа кўплаб ишларни қилиш имконига эгамиз.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Икки неъмат борки, кўп одам уларни бой бериб қўяди: соғлиқ ва бўш вақт” (Саҳиҳ ал-Бухорий 6049).
Азизлар, бўш вақтингиздан унумли фойдаланинг! Эҳтимол, шу вақт ўзингизни англашингиз, бутун умр ёдингизда қоладиган ажойиб хотираларга эга бўлишингиз, инсоният учун янги кашфиётлар қилишингиз мумкин. Балки бу вақт ичида сиз қалблар ва илм-фан кашфиётчисига айланарсиз!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ноқонуний диний таълим беришга қандай жавобгарлик бор?

21.11.2024   22078   1 min.
Ноқонуний диний таълим беришга қандай жавобгарлик бор?

Сўнгги йилларни ўз ичига олган давр илмий ва эксперт доиралар томонидан Ўзбекистон тараққиётининг янги босқичи деб аталмоқда. Ушбу қисқа вақт ичида Ўзбекистонда турли соҳаларда амалга оширилган ислоҳотлар давлат ва жамиятнинг жадал ривожланишига эришиш, халқ фаровонлиги ва осойишталигини таъминлашга хизмат қилмоқда.

Ўтган қисқа вақт давомида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштиришга қаратилган муҳим ташаббуслар илгари сурилди. Биринчидан, 2016-йилнинг 18-октабрида Тошкентда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессияси йиғилишида Ўзбекистон Президенти томонидан Самарқандда Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш ташаббуси илгари сурилди.

Иккинчидан, Ўзбекистон Республикаси Президенти 2017-йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида иштирок этиб, халқаро майдонда ислом динига нисбатан кузатилаётган бир ёқлама салбий муносабатга нисбатан ўзининг қатъий позициясини мухтасар ифода қилиб, жумладан шундай деди: “Биз муқаддас динимизни зўравонлик ва қон тўкиш билан бир қаторга қўядиганларни қатъий қоралаймиз ва улар билан ҳеч қачон муроса қила олмаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади”.

Бирлашган Миллатлар Ташкилотида Ўзбекистон раҳбари жаҳон ҳамжамиятига Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини ташкил этиш лойиҳаси ҳақида сўзлади. Ислом цивилизацияси маркази ўз ғояси ва аҳамиятига кўра бетакрор лойиҳа бўлиб, ислом динининг илмий-маънавий бойлиги, бунёдкорлик салоҳиятини намойиш этишга қаратилган.

Манба

Ғайрат РАСУЛОВ,
Ўзбекистон халқаро ислом академияси
“Ислом тарихи ва манбашунослиги ИРCИCА” кафедраси мудири

ИНФОГРАФИКА