Бугун дунёда шиддат билан тарқалаётган юқумли касалликдан хабарингиз бор. Шубҳасиз, бу нарсаларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг буюк ҳикматидан, чексиз қудратидан далолатдир. Бу жараён бандалар Аллоҳга қайтиши учун бир имтиҳон ва синовдир. Аллоҳ таоло Каломи мажидида “Биз, албатта, сизларни қўрқув, очлик билан, мол-жон ва меваларга нуқсон етказиш билан синаб кўрамиз”, деб баён қилган. Банданинг вазифаси доимо Аллоҳ таоло билан боғлиқ бўлишдир. Чунки фойда етказувчи ҳам, зарарни даф қилувчи ҳам у Зот субҳанаҳу ва таолодир. Шунинг учун инсонлар Аллоҳ таолога бўлган ишончлари мустаҳкам бўлиши, Унинг қазо ва қадарига имон келтириши, доимо Унинг ўзига тазарруда бўлиши, Ўзига таваккал қилиши керак. Яна бу дарду ваболарни мусулмонлардан узоқ қилишини сўраб Унинг ўзига дуо қилиш лозим.
Саудия Арабистони Подшоҳлиги, икки масжид ходими подшоҳ ҳазратлари, валий аҳд жаноблари бошчиликларида бу ёмон касалликлар бу юртларда ва бошқа мусулмон ўлкаларда тарқалишининг олдини олиш йўлида эҳтиёт чораларини кўрди. Шубҳасиз, бу тадбирлар эҳтиёт чоралари бўлиб, муборак юрт ҳукуматининг Икки Ҳарам, умрачи ва зиёратчилар хизматига бўлган катта эътибор намунасидир. Аллоҳ таолонинг тақдирига имон келтирган ҳолда, босиқлик билан хавотир ва қўрқувга берилмасдан, фақат Аллоҳ таолонинг ризолигидан умидвор бўлиб, эҳтиёт чорасини қўллади. Зеро, сабабларни амалга ошириш шариатимизда келган амалдир.
Бу мамлакат томонидан амалга оширилган эҳтиёт чоралари, шариат қоидаларига мувофиқдир. Жумладан, “амаллар ниятларга кўрадир”, “қийинчилик енгиллатишни олиб келади”, “зарарни даф қилиш”, “бузғунчиликнинг олдини олиш ва камайтириш”, “манфаатларни жалб қилиш ва мукаммал қилиш”, “юзага келиши мумкин бўлган муаммо эшигини ёпиш”, “даф қилиш юзага келгандан кейин бартараф қилишдан афзал”, “олдини олиш даволашдан афзал” каби машҳур қоидаларга мувофиқдир.
Ушбу бутун дунёда тарқалиб кетган вабонинг олдини олиш, йўлини тўсиш мақсадида жорий қилинган муборак чора-тадбирлар доирасида вақтинчалик Ҳарами шарифни дезинфекция қилиш ва тозалаш учун кечаси ёпишга қарор қилинди ва тавоф майдонига тушиш ҳамда саъй йўлакларидан фойдаланиш тўхтатилди.
Бу тадбирлар вақтинча, Аллоҳга ҳамд бўлсин, тез кунларда инша Аллоҳ барча ишлар ўз йўлига тушиб кетади. Бу эҳтиёт чораларини Ислом шариати ҳам тақозо қилади. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сабабларни жорий қилишга буюрганлар. Жанг вақтида совутларини кийганлар. Яна айтганларки, “Агар бирор жойда вабо бор эканини эшитган бўлсангиз, у ерга кирмангиз. Агар вабо сиз турган жойга келиб қолса, у ердан чиқмангиз”, деб буюрганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам мохов теккан одамдан худди шердан қочгандек қочишга амр этганлар. Демак, тиббий карантин ва эҳтиёт чоралари шариатда келган ишлардан экан. Ушбу муборак мамлакат ақида ва шариат, Икки Ҳарам хизмати давлатидир. Шунинг учун бу давлат ўша касалликнинг муборак Ҳарамда ва ҳарам зиёратчиларига тарқалишининг олдини олиш, эҳтиёт чораларини кўриши бағоят ўринлидир. Умид қиламизки, бу узоққа чўзилмайди.
Масжид ал-Ҳаром ва Масжид ан-Набавий ишлари бош ҳайъати хавфсизлик, соғлиқни сақлаш ташкилотлари билан ҳамкорликда эҳтиёт чораларини кўриш бўйича бир қанча хайрли ишларни амалга оширди. Шунинг учун муҳтарам мусулмон қардошлар, Аллоҳнинг марҳамати билан бу дарднинг тарқалишининг олдини олиш, эҳтиёткорлик чоралари самарасини ошириш учун биз масъул ташкилотлар билан ўзаро ҳамкорлик қилишимиз, раҳбариятдан берилаётган кўрсатмаларга амал қилишимиз зарур. Бу кўрсатмалар раҳбариятнинг бизга бўлган эътибори ва ғамхўрлигидандир. Аллоҳ уларни мусулмонлар манфаатига, хусусан Аллоҳ таолонинг умрачи, зиёратчи меҳмонлари манфаатига хизмат қилишга муваффақ этсин.
Аллоҳ таолодан гўзал исмлари, олий сифатлари ила сўраймиз, юртларимизни, мусулмонлар юртларини ҳар қандай бедаво дардлар ва касалликлардан Ўз фазли ва карами билан паноҳида асрасин. Аллоҳ таолодан сўраймиз, биздан қимматчилик, вабо ва ошкору махфий фитналарни кўтарсин. Бизларни песдан, телбаликдан, моховдан, корона ва ёмон касалликлардан сақласин. Зеро, У буни беришга лойиқ ва қодир зотдир. Аллоҳ таолодан хотиржамлик, омонлик ва барқарорликни давомли қилишини сўраймиз.
Муҳтарам мусулмонлар бу барча эҳтиёт чоралари сизларнинг саломатлигингиз ва хавфсизлигингиз учундир. Ислом шариати динни сақлаш, жон, ақл, мол ва обрўни сақлашга буюрган. Шаксиз, мусулмонлар жонини сақлаш, уларнинг танларини асраш мусаффо Ислом шариатининг талабларидандир.
Биз бу чораларга амал қилишимиз, асло хавотирга тушмаслигимиз, то Аллоҳ таоло енгиллик бергунига қадар, собит туришимиз лозим.
Шу ўринда ҳаммамиз билишимиз ва эсда тутишимиз керак бўлган бир масала бор. У ҳам бўлса, ҳеч жазавага тушмаслик, ҳечам хавотирга берилмаслик, балки хотиржам бўлишимиз лозим. Чунки, мусулмонлар икки Ҳарамда бутун бир уйғунлик, роҳатда, хотиржамликда яшамоқдалар, Аллоҳга ҳамд бўлсин! Буларнинг барчаси аввало Аллоҳнинг фазлидан, қолаверса, тўғри йўлдан юрувчи раҳбариятнинг доно тадбирлари натижасидир. Бу тадбирлар бу муборак диёрларда, зиёратчиларга бундай ёмон касаллик ва ваболар тарқалмаслиги учун кўрилмоқда.
Биз маълумотларни тўғри манбалардан олишимиз керак. Баъза бадниятлар тарқатаётган турли миш-миш, ёлғон, уйдирма ва ваҳималарга қулоқ солмаслигимиз керак. Аллоҳ таоло биз ва сизларга ўзининг неъматларини давомли қилсин, Ўзининг фазли билан биздан турли фитналар ва ёмонликларни даф қилсин. У буни беришга лойиқ ва қодир зотдир. Эй Аллоҳ, Сендан биз ва барча мусулмонлардан ҳар қандай дард, бало, ёмонлик ва қўрқинчни кўтаришингни сўраймиз, ё Зал-жалол вал-икром, эй қувват ва қудрат соҳиби! Ва ахиру даъвана анил-ҳамду лиллаҳи раббил-оламин. Ва саллаллоҳу ва саллама ва барака ала саййидина Муҳаммадин ва ала алиҳи ва асҳабиҳи ажмаъийн.
Вассаламу алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ!
Макка шаҳридаги Ҳарами шариф масжиди имом-хатиби Абдураҳмон ас-Судайснинг 2020 йил 8 март кунги ҳуфтон намозидан сўнг нутқини араб тилидан Абдуҳаким Арипов таржима қилди.
Сўнгги йилларни ўз ичига олган давр илмий ва эксперт доиралар томонидан Ўзбекистон тараққиётининг янги босқичи деб аталмоқда. Ушбу қисқа вақт ичида Ўзбекистонда турли соҳаларда амалга оширилган ислоҳотлар давлат ва жамиятнинг жадал ривожланишига эришиш, халқ фаровонлиги ва осойишталигини таъминлашга хизмат қилмоқда.
Ўтган қисқа вақт давомида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштиришга қаратилган муҳим ташаббуслар илгари сурилди. Биринчидан, 2016-йилнинг 18-октабрида Тошкентда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессияси йиғилишида Ўзбекистон Президенти томонидан Самарқандда Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш ташаббуси илгари сурилди.
Иккинчидан, Ўзбекистон Республикаси Президенти 2017-йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида иштирок этиб, халқаро майдонда ислом динига нисбатан кузатилаётган бир ёқлама салбий муносабатга нисбатан ўзининг қатъий позициясини мухтасар ифода қилиб, жумладан шундай деди: “Биз муқаддас динимизни зўравонлик ва қон тўкиш билан бир қаторга қўядиганларни қатъий қоралаймиз ва улар билан ҳеч қачон муроса қила олмаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади”.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотида Ўзбекистон раҳбари жаҳон ҳамжамиятига Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини ташкил этиш лойиҳаси ҳақида сўзлади. Ислом цивилизацияси маркази ўз ғояси ва аҳамиятига кўра бетакрор лойиҳа бўлиб, ислом динининг илмий-маънавий бойлиги, бунёдкорлик салоҳиятини намойиш этишга қаратилган.
Ғайрат РАСУЛОВ,
Ўзбекистон халқаро ислом академияси
“Ислом тарихи ва манбашунослиги ИРCИCА” кафедраси мудири