Буюк Британиянинг Кембриж шаҳрида очилган Европадаги биринчи эко-масжид 8 минг кишилик Кембриж мусулмон жамиятига хизмат қилади.
Кембриж масжиди ҳаво иссиқлик насослари, герметик изоляция, қуёш панеллари ва сувни иқтисод қилувчи технологиялар билан жиҳозланган.
Очилиш маросимига таниқли нашидлар ижрочиси Юсуф Ислом ташкилотчилардан бири бўлган Туркия Президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғонни ҳам таклиф этди. Масжид 10 минг атрофидаги жисмоний ва юридик шахсларнинг хайрия маблағлари ҳисобига бунёд қилинган бўлиб, ҳомийлик ёрдамининг аксари Туркия тарафидан кўрсатилгандир.
Масжидга ҳомийлик қилувчи “Cambridge Mosque Trust” хайрия фонди васийларининг таъкидлашича 70 дан зиёд этник гуруҳ вакилларини ўзида бирлаштирувчи Кембриж мусулмонлар жамияти ўзларининг экологик масжид қуриш ҳақидаги азалий орзулари рўёбга чиққанидан мамнун эканликларини билдирди. Мазкур фондга 2008 йилда Кембриж мусулмон коллежи декани, шайх Абдулкарим Мурод номи билан машҳур бўлган академик Тим Винтер ва Юсуф Ислом томонидан асос солинган.
Ушбу инновацион масжиднинг айрим хусусиятлари ҳақида масжиднинг имом-хатиби Али Тус қуйидагиларни сўзлаб берди: “Биз масжид томига тушган ёмғир сувларини кўчатларни суғориш ва раковиналарни тозалаш учун йиғамиз. Томга қуёш батареялари ўрнатилган бўлиб, у орқали қиш кунларида масжиднинг 30%, ёзда эса 40% энергия эҳтиёжини қоплаймиз. Масжид томларига ўрнатилган иссиқлик насослари орқали ҳаттоки жуда кичик миқдордаги иссиқлик тўлқинлари ҳам ютилиб, катта идишлардаги сувларни ва масжид ерини иситишда, шунингдек, таҳоратхонада ишлатилади. Масжидга ўрнатилган ҳисоблагичлар туфайли хонақоҳда кислород камайиб кетганда ёки ҳаво исиб кетганда юқорида жойлашган тирқишлар очилиб, у ердан тоза ҳаво кира бошлайди”.
Ҳозирда масжидга ҳатто мусулмон бўлмаганларнинг ҳам ташрифи жуда кўпайган. Улар масжид хусусиятлари билан танишиш билан бирга Ислом тўғрисида ҳам баъзи маълумотларга эга бўлиб қайтмоқдалар.
Саиджамол МАСАЙИТОВ
Халқаро алоқалар бўлими ходими
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Савол: Намоздан кейин имом «Оятал курсий»ни бошидан ўқиганда жамоат қолганини ичида давом эттирадими ёки бошидан бошлайдими? Зикрларни айтишдачи?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Намоздан кейин оятал курсий ва тасбеҳларни айтиш мустаҳаб амал саналиб, уларни имом ҳам, жамоат ҳам ўқишлари мандуб, яъни гўзал ва савобли иш ҳисобланади. Шунинг учун имом бошлаб берганидан кейин жамоатдагилар ҳам оятал курсийни бошидан ўқийдилар.
Шунингдек, тасбеҳларни 33 тадан айтадилар. Имом уларни овоз чиқариб бошлаб беришининг сабаби жамоатга айтиладиган зикрни эслатиш учундир.
Пайғамбаримиз алайҳиссалом фарз намозлардан кейин «Оятал курсий»ни ўқишнинг фазилати ҳақида бундай дейдилар: “Ким ҳар бир фарз намозидан кейин Оятал курсийни ўқиса, кейинги намозгача Аллоҳ таолонинг зиммасида бўлади” (Имом Табароний ривоятлари).
Бошқа бир ҳадиси шарифда бундай дейилади:
“Ким ҳар бир фарз намознинг ортидан Оятал курсийни ўқиса, уни жаннатга киришдан фақатгина ўлим тўсиб туради” (Имом Насоий ривояти).
Намоздан кейин тасбеҳларни айтиш борасида Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ҳар намоздан кейин ўттиз уч марта Аллоҳга тасбеҳ айтса, ўттиз уч марта Аллоҳга ҳамд айтса, ўттиз уч марта Аллоҳу акбар”, деса ҳаммаси тўқсон тўққиз бўлади. Юзинчисида “Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ала кулли шайьин қодийр”ни айтса, унинг гуноҳлари денгиз кўпикларича бўлса ҳам мағфират қилинади”, дейилган (Имом Муслим ривояти).
Шунга кўра имом домла “Субҳаналлоҳ”, “Алҳамдулиллаҳ”, “Аллоҳу акбар” дейиши ўзи учун ҳисобга ўтади. Жамоатдаги намозхонлар 33 тадан ўзлари айтишлари керак бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.