Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
05 Август, 2025   |   11 Сафар, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:50
Қуёш
05:22
Пешин
12:34
Аср
17:29
Шом
19:39
Хуфтон
21:04
Bismillah
05 Август, 2025, 11 Сафар, 1447

Дарахтнинг инграши ҳақида эшитганмисиз?

18.12.2019   3354   3 min.
Дарахтнинг инграши ҳақида эшитганмисиз?

Жобир розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Жума кунлари Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бир дарахт ёки хурмо устида туриб хутба қилардилар. Бир куни ансорлардан бўлган бир аёл ёки эркак: “Ё Расулуллоҳ! Сизга бир минбар ясаб берайликми?” деди.

У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам “Ихтиёрларинг” дедилар. Улар минбар ясаб бердилар. Жума куни келганда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам минбар томон кетдилар. Шунда хурмо дарахти худди ёш бола бақиргани сингари овоз чиқарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам минбардан тушиб, уни қучоқладилар. Хурмо худди юпанаётган бола каби ҳиққиллашга тушди. 

-У (ҳар гал) ёнида қилинадиган зикрни энди эшитолмаслигидан йиғларди”. Имом Бухорий ривоятлари.

Ҳа, дарахт ёки хурмо танаси Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни ва айтиладиган зикрлар, мавъизаларни яхши кўргани учун у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам минбарга чиққанларида инграган. Бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг мўъжизаларидан бири эди.

Зоология илмига оид кўплаб кашфиётлар қаторида яқинда, аниқроғи 2019 йил 5 декабр куни АҚШнинг Newscientist нашрида ўсимликларнинг ўзидан овоз чиқариши билан боғлиқ илмий кашфиёт эълон қилинди. Олимларнинг айтишича, баъзи ўсимликлар 20 дан 100 килогерцгача бўлган оралиқда товуш чиқарар экан. Бунда товуш ҳавони бир сонияда 20 мингтадан то 100 минг мартагача тебратади. Буни ультратовуш дейилади. Ҳатто бир ўсимликдан чиқаётган сигнални бошқа ўсимликлар қабул қилиб, унга реакция билдирар экан. Шунингдек, ўсимликлар бир-бирини хавфдан огоҳлантирар экан. Масалан, ўсимликка қўниш учун ҳашарот учиб келаётган бўлса, бу ҳақида бир ўсимлик бошқасига хабар берар, бу хабарни олган ўсимлик эса ўзидан бадбўй ҳид чиқариб, ҳашаротни ўзига яқинлаштирмасликка уринар экан.

Қаранг, ҳатто ўсимликлар бир-бирига яхшиликни илинади, афсуски, баъзан инсонда шу фазилат топилмай қолади.

Аввалроқ, аниқроғи 2016 йилда Австралия миллий университети профессори Питер Крисп ўсимликлар оғриқли лаҳзаларни эслаб қолиш қобилиятига эга эканлигини кашф қилган эди. Масалан, бир дарахтнинг баргини узсангиз ёки уни ёқсангиз, ўша дарахт бу жараённи эслаб қолар экан.

Германиянинг Бонн университети профессори Францишек Балушка ўсимликларда хотира борлигини ўрганиб, уларда оғриқли вазиятларни эслаб қолиш учун қисқа хотира борлигини эълон қилганди.

Хулоса шуки, дарахтлар, ўсимликлар ҳам атрофида бўлаётган ишларни ҳис қилиб, оғриқли воқеаларни эслаб қолиб, хатар ҳақидаги хабарни бир-бирларига етказиб, ўзидан инсон қулоғи эшита олмайдиган сигналларни чиқарар экан. Аммо бу сигналларни биз инсонлар эшита олмаймиз. Олимлар уларнинг товушларини махсус асбоблар ёрдамида аниқлаганлар.

Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ажралиб қолаётгани учун дарахт танаси ҳам ўзидан овоз чиқарди, ингради. Чунки, дарахт учун бу оғриқли, аламли ҳодиса эди. Бу овозни ўша ерда ҳозир бўлган саҳобаи киромлар ҳам эшитишди. Бу катта мўъжизалардан бири эди.

Аллоҳ таоло Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга чексиз саловот ва саломлар юборсин, барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни гўзал қилсин!

 

Абдуддоим Каҳелнинг мақоласи асосида

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

 

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Бандаларга нолима, Аллоҳдан сўра!

01.08.2025   5811   3 min.
Бандаларга нолима, Аллоҳдан сўра!

Қай биримиз бу ҳаётда бир маротаба бўлса ҳам синов, имтиҳонга дуч келмаймиз?!

Қай биримиз касаллик, қийинчилик каби ҳолатларни бошимиздан ўтказмаймиз?!

Энди айтинг-чи, қаттиқ бетоб бўлиб қолсангиз нима қиласиз?!

“Роббим нима учун мени бу касалга йўлиқтирди? Қайси гуноҳим учун бу кунлар бошимга келди?” – дея нолийсизми?!

Йўқ! Аллоҳ таоло айтади: «Сизларни бироз хавф-хатар, очлик (азоби) билан, молу жон ва мевалар (ҳосили)ни камайтириш йўли билан синагаймиз. (Шундай ҳолатларда) сабр қилувчиларга хушхабар беринг!..»[1].

Ҳаёт – имтиҳонлар, синов ва машаққатлар диёридир!

Салафи солиҳлардан бири касаллиги ва камбағал эканидан шикоят қилиб ўтирган бир кишига қарата: “Ҳой, сенга раҳм қиладиган Зотнинг устидан сенга раҳми келмайдиганларга шикоят қилиш орқали бир нарсага эришмайсан!” деган экан.

Ривоят қилинишича, бир одам кўзи ожиз, қўл-оёғи ишламайдиган ёши катта кекса одамнинг олдидан ўта туриб, унинг: “Касалликлардан мени омонда сақлаган ва бандалари орасида мени фазилатли қилган Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин!” деяётганини эшитиб: “Аллоҳ сизни нималардан омондан сақлаганини билсам бўладими? Ахир қўл-оёғингиз ишламайдиган шол экансиз, сизга тегмаган касаллик қолмабди”, дебди. Бу гапларни эшитган шол, кўзлари ожиз қария: “Сени ҳам Аллоҳ таоло солиҳлар сафига қўшсин! Кўрмаяпсанми? Ахир Аллоҳ таоло менинг тилимни омонда қилиб қўйибди, мана шу тилим орқали мен ҳар онимда Аллоҳ таолога шукр қиламан ва яна қалбимни омонда сақлаб қўйибди, у орқали Аллоҳ таолони доимо зикр қиламан”, деган экан.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бетоб ётган саҳройи арабнинг ҳолидан хабар олгани  келиб: “Ҳечқиси йўқ! Яхшисиз, иншоаллоҳ тузалиб кетасиз”, дедилар. Аъробий эса: “Яхши дейсизми? Безгак қийнаб юборди. Бу касал мени хароб қилди, энди шу билан қабрга кетсам керак”, деди. Набий алайҳиссалом: “Майли, ундай бўлса, шундай бўлгани маъқул” [2], дедилар.

Солиҳлардан бири бетоб бўлиб, кўздан қолибди. У оғриқнинг зўридан кечалари ухламай жуда қийналиб чиқар экан.  Шогирдларидан бири ҳол сўраб унинг олдига кирса, устози йиғлаб ўтирган экан. Шогирд устозига тасалли бериб: “Озор чекманг, озгина сабр қилсангиз, ҳаммаси ўтиб кетади”, дебди. Устози эса: “Йўқ, мен бетоблигим сабаб йиғламаяпман. Унинг боиси, Аллоҳ таоло мени имтиҳон қилишга лойиқ бандалардан қилиб, дард берганига хурсандлигимдан йиғлаяпман”, дебди.


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Бақара сураси, 155-оят.
[2]  Имом Бухорий ривояти.