Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446

Нурул изоҳ: ҲАЙЗ, НИФОС ВА ИСТИҲОЗА. НАЖОСАТДАН ПОКЛАНИШ.

10.12.2019   16058   11 min.
Нурул изоҳ: ҲАЙЗ, НИФОС ВА ИСТИҲОЗА. НАЖОСАТДАН ПОКЛАНИШ.

 

*** ҲАЙЗ, НИФОС ВА ИСТИҲОЗА ***

Аёллардан уч хил қон келади:

Ҳайз. Балоғатга етган ва иёс (ҳайздан қолиш) ёшига тўлмаган аёлнинг бачадонидан ҳеч қандай касаллик ёки ҳомиладорликсиз ҳар ойнинг маълум кунларида келадиган қондир. Аёл эллик беш ёшида иёс ёшига етган ҳисобланади. Ҳайз муддатининг ками уч, кўпи ўн кундир.

Нифос. Аёллардан туғишдан сўнг келадиган қондир. Муддатининг кўпи қирқ кундир, ками учун маълум чегара белгиланмаган.

Истиҳоза. Аёллардан ҳайз пайтида уч кундан оз ва ўн кундан кўп муддатда, нифосда эса кирқ кундан сўнг ҳам (томир ёрилиши туфайли) келадиган қондир.

 

*** Туҳр (ҳайздан покланиш) муддати ***

Икки ҳайз орасидаги покланиш муддати камида ўн беш кундир. Энг кўп муддати белгаланмаган. Фақат истиҳоза қони келаётганида балоғатга етган аёлнинг ҳайз муддати ўн кун, покланиш ҳолати ўн беш кун, нифос муддати эса кирқ кун қилиб белгиланади.

 

*** Ҳайз ва нифос пайтида қилиш ҳаром бўлган амаллар ***

Ҳайз ва нифос пайтида ушбу саккиз амални қилиш ҳаром:

  1. Намоз ўқиш.
  2. Рўза тутиш.
  3. Қуръони каримдан бир оят миқдорича ўқиш (зикр, сано ва дуо мақсадида дуо оятларини ўқиш жоиз).
  4. Қуръони каримни ё бирор оятни ғилофсиз ушлаш (оят қоғоз ёки матога ёзилган бўлса ҳам).
  5. Масжидга кириш.
  6. Каъбани тавоф қилиш.
  7. Жинсий алоқа қилиш.
  8. Эркакнинг аёл киндиги билан тиззаси орасидаги аъзоларидан фойдаланиши.

 

*** Покланиш нима билан тамомланади? ***

Ҳайзнинг (ўн кун), нифоснинг (қирқ кун) муддати ўтгач, ғусл қилмасдан жинсий алоқа килиш жоиздир.

Ҳайз ва нифоснинг энг кўп муддати ўтмай туриб, аёлнинг доимий одати билан қон тўхтаса, ғусл ё таяммум қилиб, намоз ўқимагунча ёки намоз унинг зиммасида қарз бўлмагунича, жинсий алоқа қилиши мумкин эмас. Буни шундай тушуниш керак: аёл ҳайзи тўхтагач,  ғусл қилиб намоз ўқиши учун етарли ё ошиқча вақт кечса ҳам ғусл ёки таяммум қилмай шунча вақт ўгказганидан сўнг эри билан жимо қилиши мумкин.

 

*** Фарзларнинг қазоси ***

Ҳайз ёки нифос қони тўхтагач, аёл (Рамазонда бўлса) рўзасининг қазосини тутиб беради. Қазо бўлган намозларини ўқимайди.

 

*** Жунуб кишига ҳаром бўлган амаллар ***

Ғусл қилгунча бешта нарса ҳаром бўлади:

  1. Намоз ўқиш.
  2. Қуръони каримдан бир оят (бўлса ҳам) ўқиш.
  3. Қуръонни ё бирор ояти каримани ғилофсиз ушлаш.

Изоҳ: Ғилоф Қуръони каримга ёпишган бўлмай, фақат уни муҳофаза қилиш учун қўлланадиган сумка, мато, халтачага ўхшаш нарсалардир. Булар Қуръони каримга ёпиишмагани учун, улар орқали Қуръони каримни ушлаш жоиз. Аммо Қуръоннинг жилди Қуръони каримдан бўлгани учун, уни ғилофсиз ушлаш жоиз эмас.

  1. Масжидга кириш.
  2. Каъбани тавоф қилиш.

 

*** Таҳоратсиз киши учун ҳаром бўлган амаллар ***

Таҳоратсиз кишига қуйидаги уч амални қилиш ҳаромдир:

  1. Намоз ўқиш.
  2. Қуръонни ёки бир ояти каримани ғилофсиз ушлаш.
  3. Каъбани тавоф қилиш.

 

*** Истиҳоза ва шунга ўхшаш нарсаларнинг ҳукмлари ***

Истиҳоза бурундан тўхтовсиз қон оқиши каби ҳолат бўлиб, намоз ўқиш, рўза тутиш ва жинсий алоқа қилишга монеълик қилмайди. Истиҳозали аёл ҳудди сийдигини тута олмаган ёки давомли ичи кетаётган кишидек узрли ҳисоб ланиб, ҳар бир намоз вақти киргач, таҳорат қилади ва хоҳлаганича фарз ёки нафл намоз ўқиши мумкин. Узрли кишиларнинг таҳорати намоз вақти чиқиши билан бузилади.

Изоҳ: Бу ҳукм Имоми Аъзам, розийаллоҳу анҳу, ва Имом Муҳаммадга кўрадир. Яъни узрли киши бомдод намози учун қилган таҳорати билан фақат бомдод намозини ўқийди. Таҳоратни бузувчи бошқа сабаб бўлмаса ҳам, қуёш чиқиши билан унинг таҳорати бузилади. Имом Абу Юсуфга кўра, узрли кишининг таҳорати намоз вақти кириши билан ҳам, чиқи­ши билан ҳам бузилади. Бунга кўра, узрли кишининг қуёш чиққанидан сўнг қилган таҳорати пешин вақти кириши би­лан бузилади.

Имоми Аъзам ва Имом Муҳаммадга кўра эса, узрлининг таҳорати намоз вақти кириши билан бузилмайди. Имом Зуфарга кўра, узрлининг таҳорати фақат намоз вақти кириши билан, яъни бамдод намози учун қилган таҳорати, қуёш чиқи­ши билан эмас, балки пешин намози вақти кириши билан бу­зилади.

 

*** Одам қачон узрли ҳисобланади? ***

Узрга сабаб бўлган ҳолат бошланганидан сўнг тўла бир намоз вақти ўтгунича ҳеч тўхтамай давом этса, киши узрли ҳисобланади.

 

*** Давомийлик шарти ***

Узрнинг давомийлик шарти дастлаб бошланган пайтда бир намоз вақтини тўла қамраб олгач, кейинги намоз вақтида бир марта бўлса ҳам яна рўй беришидир. Узрнинг ниҳоясига етиши, яъни узрли ҳолатдан чиқиш шарти, бир
вақт намоз муддатида тўлиқ узрдан холи бўлиш, яъни узрсиз ўтказишдир. 

 

*** Нажосат ва нажосатдан покланиш ***

Нажаслар икки хил бўлади: нажаси ғализа, нажаси хафифа.

Ароқ, оққан қон, ўлиб қолган ҳайвон гўшти ва ошланмаган тери, гўшти ейилмайдиган ҳайвонларнинг сийдиги, ит ва йиртйич ҳайвонлар ахлати, сўлаги, товуқ, ғоз ҳамда ўрдак ахлати, инсон вужудидан чиққан таҳоратни бузувчи (қон, маний, мазий, вадий каби) нарсалар нажаси ғализа ҳисобланади.

От ва гўшти ейиладиган ҳайвонларнинг сийдиги ҳамда гўшти ейилмайдиган (лочин, калхат) қушларнинг ахлати кабилар нажаси хафифа дейилади.

Нажаси ғализанинг дирҳам миқдори қуюқ нажосатларда 3,2 гр. ва суюқ нажосатларда эса очиқ қўл кафтининг сув турадиган қисмига тенг миқдор ёйилишидир. Нажаси хафифа кийим ва баданнинг тўртдан биридан оз миқдорига ёйилса, намозга монеъ эмас. Игна учи қадар майда бўлган сийдик томчисининг ҳам зарари йўқ.

Ҳаром тўшак ёки тупроқда ётган кишининг териси ёки оёғининг нами билан ҳўл бўлиб, оёқ ёки баданда нажосат асорати кўринса, бадан ва оёқ ҳаром бўлади. Акс ҳолда ҳаром бўлмайди. Сиқилганида сув чиқмайдиган даражада нам бўлган ҳаром кийимга ўралган пок ва қуруқ кийимлар ҳам ҳаром бўлмайди.

Қуруқ, ифлос жойга ёйилган нам кийимлар ҳам ер ундан нам бўлиб қолса-да, нопок бўлмайди. Нажас нарса устидан эсаётган шамол кийимга тегса ҳам, уни ифлос қилмайди. Фақат кийимда бирор асорати қолса, ифлос бўлади.

 

*** Нажосат теккан нарсалар қандай тозаланади? ***

Қонга ўхшаш кўриниб турган нажас бир марта ювиб ташлаш билан кетказилади. Батамом кетказиш қийин бўлиб, иарсаларда нажосат асорати (ранг, ҳид каби) қолса, зара­ри йўқ. Сийдикка ўхшаш аниқ кўринмайдиган нажосатлар уч марта ювиш ва ҳар бир ювишдан сўнг сиқиб ташлаш билан кетказилади.

Либосга, баданга теккан нажаслар сув, сирка, гул суви каби суюқликлар билан ювиб покланади.

Маҳси ва шунга ўхшаш нарсалар унсурли нажосатдан нам бўлганида ҳам ерга ёки тупроққа суртиш билан, қилич (пичоқ) ва унга ўхшаш нарсалар эса, артиб тозалаш билан покланади.

 

*** Ернинг тозаланиши ***

Ифлос бўлган ер юзаси қуёш ёки шамол таъсирида қуриб, устидаги нажосат асорати йўқолгач, покланган ҳисобланади. Бундай жойда намоз ўқиш жоиз. Фақат у тупроқка таяммум қилиб бўлмайди. Зеро, таяммумда тупроқ (нажосатдан) пок бўлиши шарт. Шунингдек, ерда ўсиб турган дарахт ва ўтлар ҳам устидаги нажосат қуриб йўқолгач, тоза ҳисобланади.

 

***  Бошқа ҳолга ўтиш билан покланиш ***

Ифлос бир нарса чириши ёки ёниб кул бўлиши билан моҳияти ўзгарса, покланган ҳисобланади. Либос ёки баданда қуриб қолган маний қириб ташланса, пок бўлади. Агар қуримаган бўлса, ювиб тозаланади.

 

* Ўлик ҳайвонларнинг териси ва шунга ўхшаш нарсаларнинг покланиши *

Инсон ва тўнғиздан бошқа, гўшти ейилмайдиган ўлик ҳайвонларнинг териси аччиқтош, туз ва шунга ўхшаш дориворларни сепиш орқали ҳақиқий маънода, тупроқ суриш ёки қуёшда қуритиш орқали эса ҳукмий маънода ошлаш билан покланади.

Изоҳ: Ўлик фил териси ҳам ошланса, ҳалол. Чунки фил ҳукман ваҳший ҳайвонлар сирасига киради. Зеро, Пайғамбаримиз, соллаллоҳу алайҳи ва саллам, фил тишидан ясалган тароқ қўллаган эдилар.

Гўшти ейилмайдиган ҳайвонларнинг терилари, шаръий сўйиш («Бисмиллаҳ» айтиш) билан пок бўлади. Гўштлари эса шаръий сўйилса ҳам, ҳалол бўлмайди.

Қон бормайдиган соч, тирноқ, шох ва ёғи бўлмаган суякка ўхшаш аъзолар, ҳайвон ўлгач, нопок ҳисобланмайди. Аммо асаб толалари нопокдир. Кийикнинг мушкхалтаси, мушкнинг ўзи каби покдир, ейилиши жоиз. Ёввойи мушукнинг мушки ҳам пок бўлиб, унинг ҳушбўй ҳидидан сепган кишининг намози дурустдир.

 

Такрорлаш учун саволлар

  1. Ҳайз, нифос ва истиҳоза орасидаги фарқни, ҳар бирининг энг кам ва энг кўп муддатларини айтинг.
  2. Икки ҳайз орасидаги энг қисқа ва энг узун поклик муддати қанча?
  3. Ҳайз ва нифос пайтида бажарилшни ҳаром бўлган амалларни баён қилинг. Поклик ҳолати қай тарзда тўлиқ бўлади, ҳайз ва нифосда бўлган аёл намоз ва рўзани қазо қиладими?
  4. Жунуб ва таҳоратсиз бўлган кишига бажариш ҳаром бўлган амалларни баён қилинг.
  5. Истиҳоза ва шунга ўхшаш ҳолатларнинг ҳукмини тушунтириб беринг.
  6. Киши қачон узрли ҳисобланади? Узрнинг давомийлик шарти билан ниҳояга етиш шартини айтинг. Узрли киши қандай таҳорат қилади ва қандай ҳолларда таҳорати бузилади?
  7. Нажосатнинг турларини айтинг, ҳар бирига биттадан мисол келтиринг. Қанча миқдордаги нажосат, намозга монеъ ҳисобланмайди?
  8. Кўзга кўринадиган ва кўринмайдиган нажосатлар қандай тозаланади? Либос ва бадандаги нажосат нима билан покланади? Маҳси ва шунга ўхшаш нарсалар қандай тозаланади?
  9. Ўлик ҳайвонларнинг териси нима билан покланади? Ўлим тирноқ ва суякларнинг ифлослигига сабаб бўладими? Кийикларнинг мушк халтаси покми ё нопок?

 

КЕЙИНГИ МАВЗУЛАР:

 

НАМОЗ КИТОБИ:

Вожиб бўлишининг шартлари;

Вожиб бўлишининг сабаби;

Намоз вақтлари;

Икки фарз намознинг бирга (жамъ) ўқилиши;

Мустаҳаб бўлган намоз вақтлари;

Намоз ўқиш макруҳ бўлган вақтлар;

Нафл ва суннат намоз ўқиш макруҳ бўлган вақтлар;

Азон ва такбирнинг ҳукмлари;

Азон;

Арабчадан бошқа тилда азон айтиш;

Муаззинга оид мустаҳаб амаллар;

Азоннинг макруҳлари;

Қазо намозларида азон;

Азон эшитилганда нима дейилади?

Намознинг шартлари;

Намознинг рукнлари;

Кутубхона
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Дажжол ҳозир жазийрада, темир билан боғланган

25.11.2024   1549   12 min.
Дажжол ҳозир жазийрада, темир билан боғланган

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

عَنْ فَاطِمَةَ بِنْتِ قَيْسٍ قَالَتْ: صَلَّيْتُ مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَكُنْتُ فِي صَفِّ النِّسَاءِ الَّتِي تَلِي ظُهُورَ القَوْمِ فَلَمَّا قَضَى رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَلَاتَهُ جَلَسَ عَلَى الْمِنْبَرِ وَهُوَ يَضْحَكُ فَقَالَ: «لِيَلْزَمْ كُلُّ إِنْسَانٍ مُصَلَّاهُ»، ثُمَّ قَالَ: «هَلْ تَدْرُونَ لِمَ جَمَعْتُكُمْ»؟ قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «إِنِّي مَا جَمَعْتُكُمْ لِرَغْبَةٍ وَلَا لِرَهْبَةٍ وَلَكِنْ جَمَعْتُكُمْ لِأَنَّ تَمِيمًا الدَّارِيَّ كَانَ رَجُلًا نَصْرَانِيًّا فَجَاءَ فَبَايَعَ وَأَسْلَمَ وَحَدَّثَنِي حَدِيثًا وَافَقَ الَّذِي كُنْتُ أُحَدِّثُكُمْ عَنْ مَسِيْحِ الدَّجَّالِ حَدَّثَنِي أَنَّهُ رَكِبَ فِي سَفِينَةٍ بَحْرِيَّةٍ مَعَ ثَلَاثِينَ رَجُلًا مِنْ لَخْمٍ وَجُذَامَ فَلَعِبَ بِهِمُ الْمَوْجُ شَهْرًا فِي الْبَحْرِ وَأَرْفَئُوا إِلَى جَزِيرَةٍ فِي الْبَحْرِ حِينَ مَغْرِبِ الشَّمْسِ فَجَلَسُوا فِي أَقْرُبِ السَّفِينَةِ فَدَخَلُوا الْجَزِيرَةَ فَلَقِيَتْهُمْ دَابَّةٌ أَهْلَبُ كَثِيرُ الشَّعْرِ لَا يَدْرُونَ مَا قُبُلُهُ مِنْ دُبُرِهِ مِنْ كَثْرَةِ الشَّعَرِ فَقَالُوا: وَيْلَكِ مَا أَنْتِ فَقَالَتْ: أَنَا الْجَسَّاسَةُ قَالُوا: وَمَا الْجَسَّاسَةُ قَالَتْ: أَيُّهَا الْقَوْمُ انْطَلِقُوا إِلَى هَذَا الرَّجُلِ فِي الدَّيْرِ فَإِنَّهُ إِلَى خَبَرِكُمْ بِالْأَشْوَاقِ، قَالَ: لَمَّا سَمَّتْ لَنَا رَجُلًا فَرِقْنَا مِنْهَا أَنْ تَكُونَ شَيْطَانَةً قَالَ: فَانْطَلَقْنَا سِرَاعًا حَتَّى دَخَلْنَا الدَّيْرَ فَإِذَا فِيهِ أَعْظَمُ إِنْسَانٍ رَأَيْنَاهُ قَطُّ خَلْقًا وَأَشَدُّهُ وِثَاقًا مَجْمُوعَةٌ يَدَاهُ إِلَى عُنُقِهِ مَا بَيْنَ رُكْبَتَيْهِ إِلَى كَعْبَيْهِ بِالْحَدِيدِ، قُلْنَا: وَيْلَكَ مَا أَنْتَ؟ قَالَ: قَدْ قَدَرْتُمْ عَلَى خَبَرِي فَأَخْبِرُونِي مَا أَنْتُمْ، قَالُوا: نَحْنُ أُنَاسٌ مِنَ الْعَرَبِ رَكِبْنَا فِي سَفِينَةٍ بَحْرِيَّةٍ فَصَادَفْنَا الْبَحْرَ حِينَ اغْتَلَمَ فَلَعِبَ بِنَا الْمَوْجُ شَهْرًا ثُمَّ أَرْفَأْنَا إِلَى جَزِيرَتِكَ هَذِهِ فَجَلَسْنَا فِي أَقْرُبِهَا فَدَخَلْنَا الْجَزِيرَةَ فَلَقِيَتْنَا دَابَّةٌ أَهْلَبُ كَثِيرُ الشَّعَرِ لَا يُدْرَى مَا قُبُلُهُ مِنْ دُبُرِهِ مِنْ كَثْرَةِ الشَّعَرِ فَقُلْنَا: وَيْلَكِ مَا أَنْتِ؟ فَقَالَتْ أَنَا الْجَسَّاسَةُ قُلْنَا: وَمَا الْجَسَّاسَةُ؟ قَالَتِ اعْمِدُوا إِلَى هَذَا الرَّجُلِ فِي الدَّيْرِ فَإِنَّهُ إِلَى خَبَرِكُمْ بِالْأَشْوَاقِ فَأَقْبَلْنَا إِلَيْكَ سِرَاعًا وَفَزِعْنَا مِنْهَا وَلَمْ نَأْمَنْ أَنْ تَكُونَ شَيْطَانَةً، فَقَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ نَخْلِ بَيْسَانَ، قُلْنَا: عَنْ أَيِّ شَأْنِهَا تَسْتَخْبِرُ؟ قَالَ: أَسْأَلُكُمْ عَنْ نَخْلِهَا هَلْ يُثْمِرُ؟ قُلْنَا لَهُ: نَعَمْ، قَالَ: أَمَا إِنَّهُ يُوشِكُ أَلَّا يُثْمِرَ، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ بُحَيْرَةِ الطَّبَرِيَّةِ، قُلْنَا: عَنْ أَيِّ شَأْنِهَا تَسْتَخْبِرُ؟ قَالَ: هَلْ فِيهَا مَاءٌ؟ قَالُوا: هِيَ كَثِيرَةُ الْمَاءِ، قَالَ: أَمَا إِنَّ مَاءَهَا يُوشِكُ أَنْ يَذْهَبَ، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ عَيْنِ زُغَرَ، قَالُوا: عَنْ أَيِّ شَأْنِهَا تَسْتَخْبِرُ؟ قَالَ: هَلْ فِي الْعَيْنِ مَاءٌ وَهَلْ يَزْرَعُ أَهْلُهَا بِمَاءِ الْعَيْنِ؟ قُلْنَا لَهُ: نَعَمْ هِيَ كَثِيرَةُ الْمَاءِ وَأَهْلُهَا يَزْرَعُونَ مِنْ مَائِهَا، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ نَبِيِّ الْأُمِّيِّينَ مَا فَعَلَ؟ قَالُوا: قَدْ خَرَجَ مِنْ مَكَّةَ وَنَزَلَ يَثْرِبَ، قَالَ: أَقَاتَلَهُ الْعَرَبُ؟ قُلْنَا: نَعَمْ، قَالَ: كَيْفَ صَنَعَ بِهِمْ؟ فَأَخْبَرْنَاهُ أَنَّهُ قَدْ ظَهَرَ عَلَى مَنْ يَلِيهِ مِنَ الْعَرَبِ وَأَطَاعُوهُ، قَالَ: قَدْ كَانَ ذَلِكَ؟ قُلْنَا: نَعَمْ، قَالَ: أَمَا إِنَّ ذَاكَ خَيْرٌ لَهُمْ أَنْ يُطِيعُوهُ. وَإِنِّي مُخْبِرُكُمْ عَنِّي إِنِّي أَنَا الْمَسِيحُ وَإِنِّي أُوشِكُ أَنْ يُؤْذَنَ لِي فِي الْخُرُوجِ فَأَخْرُجَ فَأَسِيرَ فِي الْأَرْضِ فَلَا أَدَعَ قَرْيَةً إِلَّا هَبَطْتُهَا فِي أَرْبَعِينَ لَيْلَةً غَيْرَ مَكَّةَ وَطَيْبَةَ فَهُمَا مُحَرَّمَتَانِ عَلَيَّ كِلْتَاهُمَا كُلَّمَا أَرَدْتُ أَنْ أَدْخُلَ وَاحِدَةً أَوْ وَاحِدًا مِنْهُمَا اسْتَقْبَلَنِي مَلَكٌ بِيَدِهِ السَّيْفُ صَلْتًا يَصُدُّنِي عَنْهَا وَإِنَّ عَلَى كُلِّ نَقْبٍ مِنْهَا مَلَائِكَةً يَحْرُسُونَهَا»، قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَطَعَنَ بِمِخْصَرَتِهِ فِي الْمِنْبَر:ِ «هَذِهِ طَيْبَةُ، هَذِهِ طَيْبَةُ، هَذِهِ طَيْبَةُ»، يَعْنِي الْمَدِينَةَ «أَلَا هَلْ كُنْتُ حَدَّثْتُكُمْ ذَلِكَ»؟ فَقَالَ النَّاسُ: نَعَمْ، قَالَ: «فَإِنَّهُ أَعْجَبَنِي حَدِيثُ تَمِيمٍ أَنَّهُ وَافَقَ الَّذِي كُنْتُ أُحَدِّثُكُمْ عَنْهُ وَعَنِ الْمَدِينَةِ وَمَكَّةَ» ثُمَّ قَالَ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَلَا إِنَّهُ فِي بَحْرِ الشَّأْمِ أَوْ بَحْرِ الْيَمَنِ لَا بَلْ مِنْ قِبَلِ الْمَشْرِقِ مَا هُوَ، مِنْ قِبَلِ الْمَشْرِقِ مَا هُوَ، مِنْ قِبَلِ الْمَشْرِقِ مَا هُوَ»، وَأَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى الْمَشْرِقِ، قَالَتْ: فَحَفِظْتُ هَذَا مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ وَأَبُو دَاوُدَ وَالتِّرْمِذِيُّ وَلَفْظُهُ: «حَدَّثَنِي تَمِيمُ الدَّارِيُّ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ نَاسًا مِنْ أَهْلِ فِلَسْطِينَ رَكِبُوا سَفِينَةً فِي الْبَحْرِ فَجَالَتْ بِهِمْ حَتَّى قَذَفَتْهُمْ فِي جَزِيرَةٍ مِنْ جَزَائِرِ الْبَحْرِ فَإِذَا هُمْ بِدَابَّةٍ لَبَّاسَةٍ نَاشِرَةٍ شَعْرَهَا، فَقَالُوا: مَا أَنْتِ؟ قَالَتْ: أَنَا الْجَسَّاسَةُ، قَالُوا: فَأَخْبِرِينَا، قَالَتْ: لَا أُخْبِرُكُمْ وَلَا أَسْتَخْبِرُكُمْ وَلَكِنِ ائْتُوا أَقْصَى الْقَرْيَةِ فَإِنَّ ثَمَّ مَنْ يُخْبِرُكُمْ وَيَسْتَخْبِرُكُمْ فَأَتَيْنَا أَقْصَى الْقَرْيَةِ فَإِذَا رَجُلٌ مُوثَقٌ بِسِلْسِلَةٍ فَقَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ عَيْنِ زُغَرَ، قُلْنَا: مَلَأَى تَدْفُقُ، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنِ الْبُحَيْرَةِ، قُلْنَا: مَلَأَى تَدْفُقُ، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنْ نَخْلِ بَيْسَانَ الَّذِي بَيْنَ الْأُرْدُنِّ وَفِلَسْطِينَ هَلْ أَطْعَمَ؟ قُلْنَا: نَعَمْ، قَالَ: أَخْبِرُونِي عَنِ النَّبِيِّ هَلْ بُعِثَ؟ قُلْنَا: نَعَمْ، قَالَ: أَخْبِرُونِي كَيْفَ النَّاسُ إِلَيْهِ، قُلْنَا: سِرَاعٌ، قَالَ: فَنَزَّى نَزْوَةً حَتَّى كَادَ، قُلْنَا: فَمَا أَنْتَ؟ قَالَ: أَنَا الدَّجَّالُ وَإِنَّهُ يَدْخُلُ الْأَمْصَارَ كُلَّهَا إِلَّا طَيْبَةَ»، وَطَيْبَةُ الْمَدِينَةُ. صَلَّى اللهُ عَلَى سَاكِنِهَا وَسَلَّمَ.

Фотима бинти Қайс розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Эркаклардан кейин турган аёллар сафида Расулуллоҳ алайҳиссаломга иқтидо қилиб намоз ўқидим. Расулуллоҳ алайҳиссалом намозларини ўқиб бўлиб, минбарга ўтирдилар. Сўнг кулимсираб, «Ҳар ким намоз ўқиган жойида қолсин», дедилар. Сўнг у зот сўзларида давом этиб, «Сизларни нима учун тўплаганимни биласизларми?» дедилар. «Аллоҳ ва Унинг Расули билувчироқ», дейишди. У зот шундай дедилар: «Аллоҳга қасамки, мен сизларни бир хоҳиш учун ҳам, қўрқиш учун ҳам жамлаганим йўқ. Сизни жамлаганимнинг сабаби шуки, Тамийм Дорий деган насроний бор эди. У келиб, байъат қилиб, мусулмон бўлди. Сўнг мен сизларга Дажжол Масийҳ ҳақида айтиб юрган гапимга ўхшаш гапларни айтди. У Лахм ва Жузомдан ўттиз киши билан кемада денгизда сафарга чиққан экан. Тўлқин уларни денгизда бир ой олиб юриб, сўнгра кун ботиш пайтида денгиздаги бир оролга тўхтабди. Улар кеманинг қайиқларига ўтириб, оролга киришибди. У ерда уларга бир ғалати жонивор учрабди. Унинг жуни ниҳоятда кўплигидан олдини ортидан ажратиб бўлмас экан. Улар унга «Шўринг қурғур, сен нимасан?» дейишибди. «Мен Жассосаман», дебди у. «Жассоса нима?» дейишибди. «Эй одамлар! Анави хилватхонадаги одамнинг олдига боринглар. У сизнинг хабарингизни шавқ билан кутяпти», дебди жонивор. Насроний айтади: «У бизга ўша одамнинг исмини айтган эди, «Бу урғочи шайтонмикан», деб қўрқдик. Тез бориб, хилватхонага кирдик. Қарасак, бир одам ниҳоятда маҳкам боғлаб ташланган экан. Бунақанги баҳайбат одамни кўрмаган эдик. Унинг икки қўли бўйнига, икки тиззаси икки товонига темир билан маҳкамланган экан. Унга «Шўринг қурғур, сен нимасан?» дедик. «Менинг хабаримни топдингизми? Сизлар кимсизлар?» деди. «Биз араблармиз. Кемада йўлга чиққан эдик, денгизда бўрон турган пайтга тўғри келибмиз. Тўлқин бизни бир ой ўйнатиб, охири мана шу оролга олиб келиб ташлади. Кейин кемадаги қайиқларга ўтириб, оролга кирган эдик, ғалати бир жонивор учради. У ниҳоятда сержун экан, жуни кўплигидан олдини ортидан ажратиб бўлмас экан. Биз унга «Шўринг қурғур, сен нимасан?» десак, «Жассосаман», деди. «Жассоса нима?» десак, «Анави хилватхонадаги одамнинг олдига боринглар. У сизнинг хабарингизни шавқ билан кутяпти», деди. Шунинг учун тезда сенинг олдингга келдик. Биз ундан қўрқиб, урғочи шайтонмикан, деб ўйладик», дедик. У: «Менга Байсон хурмосининг хабарини беринглар», деди. «Унинг нимасини айтайлик?» дедик. «Мен унинг хурмосини сўраяпман, у мева қиляптими?» деди. «Ҳа», дедик. «Лекин у келажакда мева қилмай қўяди. Менга Тобария кўлининг хабарини беринглар», деди. «Унинг нимасини айтайлик?» дедик. «Унинг ичида сув борми?» деди. «Унинг суви жуда кўп», дедик. «Лекин келажакда унинг суви қурийди. Менга Зуғар булоғи ҳақида хабар беринглар», деди. «Унинг нимасини айтайлик?» дедик. «Ўша булоқда сув борми? Ўша булоқнинг сувини унинг аҳли зироатга ишлатадими?» деди. «Ҳа, булоқда сув кўп. Унинг аҳли унинг сувини зироатга ишлатади», дедик. «Менга уммийларнинг Набийси ҳақида хабар беринглар. У нима қилди?» деди. «У Маккадан кетиб, Ясрибга жойлашди», дедик. «Араблар унга қарши уруш қилишдими?» деди. «Ҳа», дедик. «У уларга қандоқ муомала қилди?» деди. Биз унга у зот ўзига яқин араблардан устун келганларини, улар у зотга итоат қилганини айтдик. «Шундоқ ҳам бўлдими?» деди у. «Ҳа», дедик. «Унга итоат қилганлари ўзлари учун яхши. Энди мен сизларга ўзим ҳақимда айтиб берай. Мен масийҳман. Менга келажакда хуруж қилишим учун изн берилади. Мен хуруж қилиб, ер юзида сайр қиламан. Қирқ кечада бирорта қишлоқни қўймай, барига кираман. Фақат Макка билан Тийбага кирмайман, холос. Бу иккиси менга ҳаром қилинган. Улардан бирига кирмоқчи бўлсам, бир фаришта мени қилич яланғочлаб қарши олиб, йўлимни тўсади. Унинг ҳар бир кўчасини фаришталар қўриқлаб туради», деди».

(Фотима) айтади: «Расулуллоҳ алайҳиссалом қўлларидаги таёқни минбарга тақаб, «Бу Тийбадир! Бу Тийбадир! Бу Тийбадир, яъни Мадинадир! Мен сизларга айтганмидим?» дедилар. Одамлар: «Ҳа», дейишди. У зот: «Тамиймнинг гапига ҳайрон қолдим. Унинг сўзлари мен сизларга у ҳақда, Мадина ва Макка ҳақида айтган сўзларимга мувофиқ келди», дедилар. Сўнгра Расулуллоҳ алайҳиссалом: «У Шом денгизидами ёки Яман денгизидами? Йўқ, машриқ томонда. У машриқ томонда. У машриқ томонда», дедилар, «У» деганларида машриқ томонга ишора қилдилар. Мен буларни Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг ўзларидан эшитиб, ёдлаб олганман».

Муслим, Абу Довуд ва Термизий ривоят қилганлар.

Термизийнинг лафзида бундай дейилган: «Тамийм Дорий розияллоҳу анҳу менга шундай деди: «Фаластин аҳлидан баъзи одамлар кемага миниб, денгизга чиқишган экан. Денгиз уларни айлантириб, олиб бориб, денгиздаги ороллардан бирига отибди. Бирдан уларнинг олдидан нималигини билиб бўлмайдиган, жунлари ёйилган жонивор чиқиб қолибди. Улар унга «Сен нимасан?» дейишса, «Жассосаман», дебди. Улар: «Бизга хабар бер», дейишибди. «Мен сизларга хабар ҳам бермайман, сизлардан хабар ҳам сўрамайман. Лекин сизлар қишлоқнинг чеккасига боринглар. Ўша ерда сизга хабар берадиган, сиздан хабар сўрайдиган кимса бор», дебди. «Кейин биз қишлоқнинг четига бордик. Қарасак, занжир билан боғланган бир киши турибди. У: «Менга Зуғар булоғининг хабарини беринглар», деди. «У сувга тўла», дедик. «Менга кўлнинг хабарини беринглар», деди. «У ҳам сувга тўла», дедик. «Менга Урдун билан Фаластин орасидаги Байсон хурмозори хабарини беринглар. У мева бердими?» деди. «Ҳа», дедик. «Менга Набийнинг хабарини беринглар, у юборилдими?» деди. «Ҳа», дедик. «Менга одамлар унга нисбатан қандоқ эканликларининг хабарини беринглар», деди. «Улар у зотга ошиқмоқдалар», дедик. Шунда у шунақанги қаттиқ силкиндики, сал бўлмаса бўшалиб кетай деди. Шунда биз унга «Сен нимасан?» дедик. У ўзининг Дажжол эканлигини, Тийбадан бошқа барча шаҳарларга киришини айтди. Тийба – Мадинадир».

«Фитналар ва Қиёмат аломатлари» китобидан

Мақолалар