Инсон, унинг ҳаёти, шаъни, қадр-қиммати, ҳуқуқ ва эркинликлари олий қадрият ҳисобланади. Мамлакатимиз Конституциясида умумэътироф этилган халқаро ҳуқуқ-нормаларига мувофиқ, бу қоида кафолатланганлиги белгилаб қўйилган. Таъкидлаш жоизки, конституция халқимиз қўлга киритган улкан муваффақиятлар, мамлакатимизнинг барқарор тараққиёт йўлига чиқиб олишида мустаҳкам замин бўлмоқда. Унда белгиланган қонун устуворлиги принципи жамиятимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш, барча ислоҳотларни самарали амалга оширишнинг муҳим кафолати бўлиб хизмат қилмоқда.
Ҳадис илми мактабида жорий йилнинг 7 декабрида Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 27 йиллиги муносабати билан “Конституция – инсон ҳуқуқ ва эркинликлари кафолати” мавзусида давра суҳбати ташкил этилди.
Унда Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси катта ўқитувчиси М.Юнусов маъруза билан иштирок этди.
Давра суҳбатида Ўзбекистон Конституциясининг ғоя ва нормаларида халқимизнинг кўп асрлик тажриба ва маънавий қадриятлари, бой тарихий-ҳуқуқий мероси акс эттирилгани унинг ҳаётийлигининг кафолати экани, Конституция – барча иқтисодий, сиёсий, ҳуқуқий ислоҳотларнинг ҳам, маънавий ислоҳотларнинг ҳам тамал тоши бўлиб хизмат қилиши, Конституциянинг қабул қилиниши орқали халқимиз жаҳон ҳамжамиятига ўзининг умуминсоний қадриятларга содиқ эканлигини намоён қилгани таъкидланди.
Жумладан, бош қомусимизнинг яратилиш тарихи, унга киритилган ўзгартириш ва қўшимчалар ҳақида бўлибгина қолмасдан, балки конституциямизнинг жамиятдаги муҳим ўрни ва демократик ислоҳотларнинг таянчи эканлиги ҳақида кенг ва атрофлича фикр ва мулоҳазалар юритилишини айтиб ўтди.
Шунингдек, тадбир давомида маърузачи Ҳадис илми мактаби ўқитувчилари ва талабалари учун 2019-2020 ўқув йили давомида ташкил этиладиган маънавий-маърифий учрашувлар режасига асосан “Жаҳон адабиёти дурдоналарини ўрганишнинг аҳамияти” мавзусида маъруза қилди.
Тадбир якунида маърузалар бўйича талабалар ўзларини қизиқтирган саволларига атрофлича жавоб олдилар.
Ж.Акрамов
Ҳадис илми мактаби
Ўқув-услубий бўлим бошлиғи
Савол: Мен туш кўрдим ва уйғониб Ибни Сириннинг "Тушлар таъбири" китобини кўрсам ёмонроқ чиқди ва сиқилиб қолдим. Туш таъбири масалаларига мусулмон инсон қандай қараши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аввало шуни айтишимиз керакки, Ибн Сирийн раҳимаҳуллоҳга нисбат берилган “Тушлар таъбири” китоби у зотга тегишли эмас. Шунинг учун бу китобни у зотга нисбат бериб бўлмайди. Динимизга кўра тушлар уч хил бўлади:
– Аллоҳ таоло томонидан бўлган, таҳорат билан ётилганда, тонгга яқин кўриладиган, солиҳ тушлар.
– Шайтондан бўлган, аниқ эсда қолмайдиган, кайфиятни туширадиган, алаҳсирашга ўхшаш ёмон тушлар.
– Касбига ёки қизиққан нарсасига тааллуқли тушлар.
Динимизда туш кўрганда нима қилиш кераклиги борасида аниқ тавсиялар келган. Агар рост тушлар шариатга мос келса, амал қилиш мумкин, агар зид келса, қатъий амал қилинмайди. Ёмон туш кўрган киши тушини бировга айтмаслиги ва тушнинг ёмонлигидан Аллоҳ таолодан паноҳ сўраши керак. Бу ҳақида Абдуллоҳ ибн Қатода розияллоҳу анҳу отасидан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рост туш Аллоҳдан, ёмон туш шайтондан. Бирортангиз қўрқинчли туш кўрса, чап томонига туфлаб қўйсин ва тушнинг ёмонлигидан (Аллоҳдан) паноҳ сўрасин. Шунда ёмон туш зарар қилмайди”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Яъни ёмон туш кўрган киши чап томонга енгилгина туфлаб: “Роббим! Кўрган тушимни ёмонлигидан паноҳ сўрайман”, деб қўяди.
Баъзи уламолар имкон бўлса ўрнидан туриб, таҳорат олиб, икки ракат нафл намоз ўқигани ҳамда бироз садақа қилиб қўйгани яна ҳам яхши, дейишган.
Шунингдек, туш инсон тақдирини белгиламайди. Тушга ортиқча баҳо бериб, уни ҳаёт мезонига айлантириш тўғри эмас. Биз динимиз кўрсатмаларига оғишмай амал қилсак, ҳам моддий, ҳам руҳий тарафдан соғлом, иродамиз мустаҳкам бўлади. Валлоҳу аълам!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.