Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:
قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
“Сен: «Агар Аллоҳга муҳаббат қилсангиз, бас, менга эргашинг. Аллоҳ сизга муҳаббат қилади ва сизларни гуноҳларингизни мағфират қилади», деб айт” (Оли Имрон сураси, 31-оят).
Биз Аллоҳ таолони яхши кўрамиз. Роббимиз ҳам бизни яхши кўришини истаймиз. Бунинг учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашишимиз, у зоти бобаракотнинг барча суннатларига ихлос билан амал қилишимиз керак.
Суннатга ўзимиз амал қилиш билан бирга фарзандларимизга ҳам суннатга амал қилиш муҳаббатини сингдиришга уринайлик!
Соч тараш: Фарзандингизнинг сочини тараётганингизда, сиз бу ишни Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам “Кимнинг сочи бўлса, икром қилсин!” дея марҳамат қилганлари учун қилаётганинингизни унгу тушунтиринг!
Атир сепиш: Фарзандингизга атир сепаётганингизда, сиз бу ишни Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашиб қилаётганингизни, у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам “Менга дунёдан аёллар, хушбўйлик севимли этилди. Кўзимнинг қувончи эса намозда қилинди” деганлари учун шундай қилаётганингизни англатинг!
Илм талаб қилиш: Болангизни мактабга кузатаётганингизда, унга Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам «Ким илм талаб қилиш йўлини тутса, Аллоҳ таоло уни жаннат йўлига йўллаб қўяди» деган ҳадисни эслатиб, у мактабга кетаётганида ниятини яхшиласа, Аллоҳ таоло уни жаннат йўлига йўллаб қўйишини билдиринг!
Табассум қилиш: Фарзандингизнинг юзига табассум билан қараганингизда, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Биродарингнинг юзига табассум қилиб қарашинг ҳам садақадир”, деб айтганларини эслатинг!
Ширин сўз: Болангизнинг бирор ишини мақтаётганингизда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Ширин сўз ҳам садақадир” деганларига амал қилиб, ширин гапираётганингизни айтинг!
Косангиздаги ичимлик ёки таомни болангизнинг косасига солиб бераётганингизда, сиз бу ишни Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Челагингдан биродаринг челагига сув қуйиб беришинг сен учун садақа” деган ҳадисларига амал қилган ҳолда бажараётганингизни тушунтиринг!
Катталарни ҳурмат қилиш: Ёши катта кишилар мажлисида фарзандингиз билан ўтирганингизда, болангизга катталарни ҳурмат қилишни буюраётганингизда, сиз бу ишни Пайғамбармиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг «Кичикларимизга раҳм-шафқат қилмаган ва катталаримиз қадрини билмаганлар бизлардан эмасдир» деган ҳадисларига биноан қилаётганингизни таъкидлаб қўйинг!
Шу тарзда фарзандларимизга қиладиган ишларини суннатга боғлаб қилишларини тез-тез эслатиб турайлик ва уларга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак ҳадисларини гапириб берайлик! Токи улар болалигидан суннатга нисбатан муҳаббатли бўлиб улғайсин!
Аллоҳ таоло бизни суннатга эргашувчилардан қилсин!
Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади
Cавол: Тил ва лабни ишлатмасдан Қуръони каримни ўқиб чиқса, хатм қилган ҳисобланадими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Қуръони каримни хатм қилган бўлиши учун ҳарфларни тил билан талаффуз қилиб, камида ўзи эшитадиган даражада ўқиган бўлиши керак. Чунки нутққа тегишли ҳукмларда энг камида ўзи эшитиши шартдир. Шунга кўра бирор шахс сажда оятини ичида, ўзи эшитмайдиган даражада ўқиса, тиловат саждасини қилиши вожиб бўлмайди. “Шарҳул виқоя” ва унинг шарҳи “Умдатур ривоя” китобида қуйидагилар айтилган:
وأَدْنَى المخافتةِ إسماعُ نفسِه، هو الصَّحيح وهذا قول أبي جعفر الهندواني - رضي الله عنه - إذ مجرد حركة اللسان لا تسمى قراءة بدون صوت عنده،
“Махфийликнинг энг ками ўзига эшиттиришдир. Саҳиҳ гап ҳам шу. Бу Абу Жаъфар Ҳиндувоний розияллоҳу анҳунинг сўзидир. Чунки тилнинг ўзини овоз чиқармасдан қимирлатиш бу кишининг наздида қироат ҳисобланмайди”.
Гапира олмайдиган одамлар, агар тилини қимирлата олса, шундай ўқийди. Буни ҳам қила олмаса, кўзнинг ўзи билан, қалби билан ўқийди. Фақиҳларимиз соқов инсоннинг намози, такбир айтиши, қироат қилишини баён қила туриб, уларнинг тил билан такбири таҳрима айтиши шарт эмас дейишган. Шунга кўра гапира олмайдиган кимсалар Қуръони каримни кўзи билан ўқиб, хатм қилаверадилар.
ولا يلزم العاجز عن النطق بها كالأخرس تحريك لسانه وكذا في حق القراءة هو الصحيح لتعذر الواجب
“Соқов каби гапира олмайдиган одамнинг тилини қимирлатиши вожиб эмас. Қироат қилишидаги ҳукм ҳам мана шу ва бу гап саҳиҳдир. Чунки у вожиб бўлган амални қила олмайди”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.