Куз фаслида дарахт баргларининг кўп ва кетма-кет тўкилишини, йўлакларда сочилиб ётишини, шамол эсса қуриган барглар ерни қоплаб олишини кўп бора кузатганмиз. Бугун ҳам кўчаларда ана шу манзарага тез-тез гувоҳ бўламиз. Гуноҳларимиз ҳам зикр сабабли худди шундай тўкилади.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِيراً وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلاً
“Эй иймон келтирганлар! Аллоҳни кўп зикр қилинглар. Ва эртаю кеч уни поклаб ёд этинглар”. (Эрталаб ҳам, кечқурун ҳам дунёда катта ўзгаришлар рўй беради. Шунинг учун ҳам бу икки вақтда Аллоҳни поклаб ёд этиш алоҳида таъкидланмоқда.) (Аҳзоб сураси, 41-42-оятлар).
Азизлар, Аллоҳ таоло бу оятда Ўзини кўп зикр қилишимизни буюрмоқда. Кейинги оятда эса Ўзини эртаю кеч поклаб ёд этишимизни амр қилмоқда. “Поклаб ёд этиш” арабчада “Тасбеҳ” дейилади. Яъни бу Субҳаналлоҳ дейишдир. Бу улуғ зикрлардандир. Демак, Роббимизни кўп зикр қилишимиз учун Уни эртаю кеч, доим зикр қилиб юришга барчамиз одатланишимиз керак!
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Албатта, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам барглари қуриган дарахт ёнидан ўтдилар. Асо билан дарахтга ургандилар, барглар тўкилди. Шунда у зот алайҳиссалом: «Албатта, Алҳамдулиллаҳ, Субҳаналлоҳ, Лаа илааҳа иллаллоҳ, Аллоҳу Акбар банданинг гуноҳларини, худди ушбу дарахт барглари тўкилгани каби тўкиб юборади» дедилар.
Демак, қилган гуноҳларимизга астойдил тавба қилиш билан бирга ушбу ҳадисда келтирилган зикрларни ихлос билан кўпроқ айтиб юрсак, иншаа Аллоҳ, гуноҳлардан фориғ бўламиз.
Қаранг, ушбу ҳадисда келган зикрлар тилга осон. Уларни айтиш учун инсонда ихлос, муҳаббат бўлиши керак. Бир дақиқа ичида мазкур зикрларни кўп бор айтиш мумкин. Ана шунда, аввало, Аллоҳни зикр қилганимиз учун савобга эришамиз, қолаверса, гуноҳлардан ҳам қутуламиз.
Аллоҳ таоло бизни кўп зикр қилувчи зокир бандаларларидан қилсин!
Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади
Савол: Мўмиё ҳалолми? Уни истеъмол қилса бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Ҳа, мўмиё ҳалол ва уни истеъмол қилиш жоиз. Мўмиё тоғ жинсидан сизиб чиқадиган қуюқ модда бўлиб, табобатда қадимдан ишлатиб келинган. Шаръий жиҳатдан эса, у тоғ жинсидан сизиб чиқадиган табиий модда ва зарарсиз эканлиги эътиборидан истеъмоли ҳалол ҳисобланади. Зеро, динимизда: “Нарсалар аслида мубоҳ (ҳалол)дир”, деган қоида бор.
Бундан маълум бўладики, барча нарсалар инсон учун яратилган бўлиб, улардан фойдаланиш ҳалол. Қатъий далил собит бўлмагунича ҳеч бир нарса ҳаром бўлмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ китобида ҳалол қилган нарса ҳалол, ҳаром қилган нарса ҳаром, сукут қилган нарса афв (этилган)дир. Аллоҳдан офиятни сўранглар, чунки Аллоҳ эсдан чиқаргувчи эмас”, деганлар (Имом Абу Довуд ривояти).
Яъни Аллоҳ таоло баъзи нарсалар борасида ҳалол ёки ҳаром, деган ҳукмни баён қилмаган. Шунинг учун ҳам улар мубоҳлик ҳукмида қолаверади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.