Бир қишлоқда икки қўшни ёнма ён яшар эди. Бири нафақадаги ўқитувчи, иккинчиси эса тадбиркор бўлиб, технологияга қизиқиши бор эди.
Иккаласи ҳам боғида турли ўсимликлар экишар эди. Нафақадаги ўқитувчи ўсимликларига озгина сув бериб, унчалик эътибор қилмасди. Тадбиркор эса, ўсимликларига кўп сув бериб, уларни яхшилаб парвариш қиларди.
Ўқитувчининг ўсимликлари оддий эди, аммо яхши кўринарди. Тадбиркорнинг ўсимликлари эса янада гўзал, кўм-кўк ва сертароват эди.

Бир кеча кучли бўрон келди, ёғингарчилик ва кучли шамол эсди. Эрталаб барча одамлар боғларига чиқиб, бўрон келтирган зарарларни кўришга чиқишди.
Албатта, нафақадаги ўқитувчи ва тадбиркор ҳам боғларига чиқиб, қандай зарар етганини кўришди.
Тадбиркор ўз ўсимликларини кўриб, уларнинг тўкилиб, бутунлай вайрон бўлганини кўрди. Нафақадаги ўқитувчининг эса ўсимликлари ҳеч қандай зарар кўрмаган эди ва жойида маҳкам турарди!
Тадбиркор ҳайратланиб, нафақадаги ўқитувчининг ёнига бориб сўради: "Иккимиз ҳам бир хил ўсимликларни бир вақтда ва бир жойга экканмиз, мен уларни сиздан кўра яхшироқ парвариш қилганим учун ўсимликларим сизникидан кўра кўпроқ кўм-кўк ва чиройли эди. Аммо бўрондан кейин ўсимликларим бутунлай вайрон бўлганини кўрдим, сизнинг ўсимликларингиз эса жойида маҳкам турибди. Мен уларни сиздан кўра яхши парвариш қилган бўлсам-да, нега бундай бўлди?".
 

Нафақадаги ўқитувчи кулиб бундай деди: "Сиз ўсимликларингизга керагидан ортиқ эътибор ва сув бердингиз, уларга керагидан ортиқ ғамхўрлик қилдингиз. Бу уларнинг ҳаётини енгиллаштирди.
Мен эса ўсимликларимга уларга керак бўлган сувдан бироз камроқ бердим, шу сабабли улар сув топиш учун ўз илдизларини ерга чуқур киргизишга мажбур бўлди. Шунинг учун ўсимликларимнинг илдизлари янада чуқур, узун ва мустаҳкам бўлди. Шундай қилиб, ўсимликларим маҳкам тура олди, сизнинг кўп эътиборингизни кўрган ўсимликларингиз эса барбод бўлди".

Бу ҳикоядан болалар тарбиясига оид хулосалар олиш мумкин. Болалар ўсимликларга ўхшайди. Агар уларга барча нарсалар тайёр ҳолда берилса, улар қийматини тушунмайди, зарур нарсаларни ўзи ҳаракат қилиб топишни ўрганмайди, бошқаларга боғланиб қолади, ҳаётнинг оғирликлари билан рўбарў бўлишни билмайди.
Шундай экан, баъзан уларга ҳамма нарсани тайёр ҳолда бермаслик, балки кўрсатма бериш яхшироқдир. Уларга юришни ўргатинг, аммо улар ўзлари юришга қодир бўлганида кўтариб юрманг.
Ҳа, уларни ўз ҳолича қўйиб қўйманг, балки уларга тўғри йўлни кўрсатинг ва изингиздан эргашишларига имконият беринг.

Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ