Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
22 Июл, 2025   |   27 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:31
Қуёш
05:09
Пешин
12:35
Аср
17:37
Шом
19:54
Хуфтон
21:24
Bismillah
22 Июл, 2025, 27 Муҳаррам, 1447

Улуғларнинг ишлари ҳам улуғ

14.08.2019   3920   3 min.
Улуғларнинг ишлари ҳам улуғ

Ҳакиймул уммат Ашраф Али Таҳонавий раҳматуллоҳи алайҳнинг икки аёли бўлиб, катта аёллари ҳазратнинг кўп ҳизматларини қилар, шу билан у зотнинг дуоларини олишга ҳарис эдилар. Шу мақсадда Рамазон ойларидан бирида ҳазратга атаб камзул тиксам, ҳазрат уни ҳайит намозига кийиб чиқсалар, шу билан намоз ўқисалар ва менинг ҳаққимга ҳам дуо қилсалар, деган фикр қилдилар. Аммо аёл киши табиатан зебу зийнатга ўч қилиб яратилганлиги сир эмас. Мана шу табиат ҳазратнинг аёлларини ҳам четлаб ўтмаган эди. Шу сабаб дўкондан очиқ рангдаги, ёшлар боп матони танладилар. Ва буни ҳазратдан сир тутдилар, сабаби рамазон ойи ичида тикиб ҳайитга яқин кутилмаган совға қилиш эди. Бир ой давомида жуда ихлос билан бор маҳоратларини ишга солиб камзулни тикиб битирдилар. Ҳайитга бир кун қолганда фурсат топиб камзулни ҳазрат Таҳонавийга кўрсатдилар ва: “Бу камзулни кийиб намоз ўқисалар, охирида менинг ҳаққимга дуо қилсалар”, – деди. Ҳазрат Таҳонавий камзулни қўлга оларкан бу кийим у зотга мутлоқ муносиб эмаслиги бу ёшлар боп кийимлиги ва буни кийиш бачканалик эканлигини англаб етдилар. Лекин ҳазрат аёлларининг меҳнатини қадрлаб бу кийим жуда чиройли тикилганлиги, сотса яхшигина пулга кетиши, энг асосийси, иш ихлос билан қилинганлигини айтиб дуо қилдилар.

Эртаси куни камзулни кийиб намозгоҳга чиқиб ҳайит намозини адо этдилар. Намоздан сўнг одамлар бирин-кетин ҳазратни зиёрат қилишди ва ўзларига ярашмаган кийим кийганликлари учун ҳамма таажжубда эди. Шу пайт бир киши журъат қилиб: “Ҳазрат, нега бу ўзингизга ярашмаган кийимни кийиб олдингиз, ахир бу сизга ҳеч ярашмабди, сиздек улуғ инсон ўзининг улуғворлигига мос кийинса бўлмайдими?” – деди. Ҳазрат Таҳонавий унинг сўзларини жим туриб эшитдилар ва охирида: “Тўғри айтдинг, бу кийим ярашмаганлигини ўзим ҳам яхши биламан. Лекин аёлим бир ой давомида ихлос билан тикканлиги учун унинг меҳнатини, ихлосини қадрладим, энг асосийси, қалбини эҳтиёт қилдим”, – дедилар ва камзулни ечиб ўша кишига ҳадя қилдилар. Улуғ зотларнинг ишларида ўзлари каби улуғ бўларкан, бунда сиз ва биз учун ибрат бор.

Аёлларимизни эҳтиром қилайлик. Зеро, улар биз учун омонат. Гоҳида кўчадаги ишларимизни битириш учун энг разил кимсалар билан ҳам тил топишиб уларнинг аҳмоқгарчиликларига кўз юмамизу уйга келганда аёлимизнинг озгина ҳатти-ҳаракати ошиқчадек туюлади. Шунда бизнинг кўчадаги  одамларга кўрсатган илтифотимиз, ширин сўзимиз ва очиқ чеҳрамиз Аллоҳ учун эмаслиги сезилиб қолади. Унутманг! Аёлингиз билан муомала қилаётганда фарзандларингизга келажакда пишиб етиладиган шу билан бирга унутилмас сабоқ бераётган бўласиз. Шундай экан қандай дарс ўтиш ўзингизга ҳавола.

 

 

Андижон Саййид Муҳйиддин махдум ўрта махсус ислом

билим юрти мударриси Абдуғафур Ниёзқулов

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Бундай ҳолатда намоз қайтадан ўқиладими?

21.07.2025   1290   1 min.
Бундай ҳолатда намоз қайтадан ўқиладими?

Савол: Ўқилган намозимдан кўнглим тўлмади. Шу намозни қайта ўқишим керакми?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Бу масаланинг бироз тафсилоти бўлиб, унга кўра намоз қуйидаги ҳолатларда қайта ўқилиши лозим:
•  Намозда бирор фарз амал бажарилмай қолиб кетган бўлса;
•  Намозда бирор вожиб амал қасддан бажарилмай қолиб кетса;
•  Намозда бирор вожиб амал унутиб бажарилмаса ва намоз охирида саждаи саҳв ҳам қилинмай тугатилган бўлса.

Агар намозда суннат амаллар тарк қилинган бўлса ёки намоз макруҳлик билан ўқилган бўлса, у ҳолда намозни қайта ўқиш вожиб эмас, балки мустаҳаб  (чиройли саналган) иш ҳисобланади. Ушбу ҳолатда қайтадан ўқимаса ҳам гуноҳкор саналмайди.
Саволда сўралган ҳолатга келсак, кўнгил тўлмаслиги юқорида санаб ўтилган фарз ёки вожиб амал тарк қилинган ҳолатлар сабабли бўлса, намоз қайта ўқилиши керак. Аммо ҳақиқатда собит бўлмаган шубҳа-гумонлар, васвасалар сабабли кўнгил тўлмаётгандек бўлса, у ҳолда намозни қайта ўқилмайди. Чунки кўп ҳолларда “кўнглим тўлмаяпти”, деб намозни қайта-қайта ўқийвериш инсонни ўзига бўлган ишончини йўқотади ва васваса касалига чалинишига олиб келади.

Шундай экан, намозда бажариладиган фарз, вожиб, суннат амаллар ҳақида яхши ўрганиш, энг асосийси турли хаёлларга чалғимасдан намозни эътибор билан адо этиш лозим бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.