Тожикистон расмийлари Қурбон ҳайити байрамида аҳоли уйларида дастурхонлар тузалишини текшириш юзасидан огоҳлантирди. Ким аямасдан дастурхон ёзган бўлса, 5 минг сомоний (500 доллардан кўпроқ) жаримага тортилади.
ЎзА хабарига кўра, бугун Душанбедаги озиқ-овқат бозорларига яқинлашиб бўлмайди, расмийларнинг ҳайитда “камтар дастурхон” борасида рейдлар ўтказиш ҳақидаги огоҳлантиришига қарамай, маҳсулотлар нархи оддий кунлардагидан кўра қимматроқ.
“Меҳргон” бозорида муҳбирлар суҳбатлашган пойтахтлик Исломиддин Ражабов ҳар йили ҳайитларда озиқ-овқат маҳсулотлари нархи қимматлашиб кетишига ўрганиб қолганини айтади.
“Ҳатто камтарин дастурхон учун Қурбон ҳайитида 300-400 сомоний сарфлашга тўғри келади. Тўкин дастурхон 1000 сомоний ва ундан каттароққа тушади. Ўйлайманки, сотувчиларни назорат қилиш керак – улар одамларнинг байрам арафасида ҳар қандай нархда маҳсулот сотиб олишидан фойдаланиб қолади”, – дейди Исломиддин.
Айни пайтда, дин, миллий қадриятлар, тантаналар ва урф-одатларни тартибга солиш қўмитаси матбуот котиби Афшин Муқимнинг хабар беришича, Қурбон ҳайити байрами куни қўмита ходимлари мамлакатнинг айрим ҳудудларида рейдлар ўтказиб, аҳоли уйларида дастурхон ёзилишини текширади. Камтарона дастурхон ёзиш ҳақидаги огоҳлантиришни рад этадиганларга жарима солинади.
Қўмита вакиллари оддий байрамона дастурхон ёзишни, экзотик мевалар ўрнига маҳаллийларини қўйиш, дастурхонни уй бекалари пиширган ширинликлар билан безашни тавсия этмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Анас розияллоҳу анҳу ривоят қилади: "Қачон Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам қазои ҳожатга чиқсалар, мен ва бир бола икковимиз ўзимиз билан сувли мешчани олиб келар эдик, шунда у зот сув ила истинжо қилар эдилар".
Ислом дини инсон ҳаётида керак бўладиган катта-кичик барча масалаларни ҳал қилган. Шариатнинг ҳар бир ҳолат бўйича қонун ва одоблари бор. Ана ўша одоблардан бири истинжодир. Истинжо деб, ҳожат чиқаргач, орқа ёки олд нажосат йўлини тош, кесак, сув ва шунга ўхшаш нарсалар билан поклашга айтилади. Аслида истинжо сув билан қилинади. Сувдан бошқа нарсалар фақат сув йўқ бўлган ҳолатлардагина ишлатилади.
Истинжо қилишнинг тиббий фойдалари жуда кўп. Замонавий илм кашф қилдики, қанд касаллиги билан оғриган бемор ҳожат чиқарганидан кейин яхшилаб истинжо қилмаса, танага теккан бавлни ювиб ташламаса, сийдик таркибидаги микроблар сийдик йўлига ўтиб яллиғланишни келтириб чиқаради. Бу нарса жинсий алоқа пайтида эрдан аёлга ўтади ва бачадон яллиғланишига сабаб бўлади. Бунинг оқибатида кейинчалик бепуштлик ҳам кузатилиши мумкин.
Истинжо инсонни турли паразит, қурт ва гижжалардан ҳам сақлайди. Кичик игсимон қуртлар орқа нажосат тешиги атрофида яшаб, тухум қўяди. Бу тухумлар аввал кийимга, кейин қўлга юқади ва яна ошқозонга тушиб айланиб юради. Агар доимий суратда истинжо қилиб юрилса, ҳожатхонадан чиққач, қўллар совунлаб ювилса, бундан ҳолатлар кузатилмайди.
Истинжо хавфли касалликлардан бўлмиш ич терлама, вирусли жигар вабоси каби касалликлардан ҳам сақлайди. 1963 йилда Англия шаҳарларининг бирида ич терлама тез суратда кўпаяди. Бу нарса шаҳарда вабо тарқалиш хавфини келтириб чиқаради. Тиббий идоралар аҳолига ҳожатдан чиққач истинжо қилишни шарт қилиб қўйишади ва бу шаҳарга инфекция тарқалиши олдини олишнинг энг яхши ва самарали чораси экани таъкидланади. Шаҳар аҳолиси ўша таълимотга амал қилишади, махсус қоғозлари билан кифояланмай, худди мусулмонлар каби истинжо қилишади. Бироз фурсат ўткач, ўша шаҳардан ич терлама касаллиги арийди .
Истинжони чап қўл ёрдамида қилишда ҳам катта ҳикмат бор. Зеро. Инсон ўнг қўли билан ўзгалар билан саломлашади, таом ейди ва бошқа ишларни амалга оширади. Истинжони чап қўлда қилиш билан микроблар кўпайиши олди олинади. Шу ўринда истинжодан кейин қўлни тупроқ билан артиш ёки совунлаб ювиш яхши эканини эслатиб ўтмоқчимиз.
Истибро ҳам тиббий нуқтаи назарда аҳамиятли иш. Сийдик йўлининг сийдикдан бутунлай фориғ бўлиши у ерда туз, жумладан, фасфат тузи йиғилиши олдини олади. Сийдик йўлида туз йиғилиши кейинчалик тошга айланиши мумкин.
Одилхон қори Юнусхон ўғли