Ўтган йили қозоғистонликларнинг ҳаж сафарига ҳаражатлари 4200 АҚШ долларини ташкил этган бўлса, жорий йилда 3200 нафар зиёратчиларнинг ҳаж амалларини бажариш учун 4800 АҚШ долларини тўлашларига тўғри келмоқда.
Қозоғистон бош муфтийси Серикбай ҳожи Ораз Zakon.kz сайтига берган интервьюсида бу йилги ҳаж нархларининг ошишини изоҳлаб берди. Унинг айтишича, бўлажак ҳожиларга хизмат кўрсатадиган туркомпаниялар уларнинг ҳар биридан ўз хизматлари учун тахминан 50 минг тангадан олишади.
“Туркомпаниялар учта пакет: Стандарт/эконом, Комфорт/люкс ва VIP пакетлари бўйича хизматларни таклиф этишади. Танланган пакетга қараб, ҳажнинг нархи белгиланади. Қолган барча ҳаражатлар ҳаж сафарига борганларнинг авиақатновлари, Саудия Арабистонида кўрсатиладиган транспорт хизматлари, замонавий, барча қулайликларга эга меҳмонхоналарга жойлаштириш, овқатланиш, зиёратгоҳларга экскурсия уюштириш, ҳаж амалларини бажаришга ёрдам беришларига сарфланади.
Авваллари Саудия Арабистони Стандарт/эконом пакети борганлардан пул олмасди, энди эса улардан ҳам 300 АҚШ долларидан олмоқда. Охирги йилларда Нур-Султон, Олма-Ота, Чимкент ва Оқтов шаҳарларидан Саудия Арабистонига тўғридан-тўғри авиақатновлар йўлга қўйилди. Олдинлари фуқароларимиз ҳажга Истанбул, Шаржа, Дубай орқали боришар, бу кўп вақт олар ва асабланишларга сабаб бўлар эди.
Бизнинг зиёратчиларимизга хизмат кўрсатадиган «Fly Nas» Саудия авиакомпанияси уларни олиб кетиш учун бўш учиб келади. Бу ҳам нархга таъсир қилади”, - дейди бош муфтий.
Унинг билдиришича, бундан ташқари, Саудия Арабистонидаги транспорт харажатларининг нархи уч маротабага кўтарилди, шунга яраша хизмат сифати ҳам ошди.
“Қўшни мамлакат фуқаролари учун ҳаж сафарлари арзон тушаяпти, деган гапларга хизмат кўрсатишнинг сифати нуқтаи назаридан баҳо бериш керак. Қирғизистонлик зиёратчилар 90-йиллардан бери Саудия хайрия жамғармалари ҳисобидан бепул меҳмонхоналар билан таъминланади. Аммо ушбу меҳмонхоналар Маккадаги ал-Ҳарам масжидидан анча узоқда жойлашган. Бу эса ушбу масжидга зиёратчиларнинг етиб келиши учун анча қийинчилик туғдиради. Ўзбекистондаги ҳаж харажатлари эса бизникидан унчалик катта фарқ қилмайди”, - ўз сўзини якунлади Серикбай ҳожи Ораз.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Аллоҳ таолога беадад шукрлар бўлсин Ўзи бизни муборак Рамазон ойига етказиб, бу ойнинг ибодатларидан баҳраманд этмоқда. Аллоҳ ўзининг ибодатига лойиқ кўриши биз учун чексиз неъматдир. Чунки ибодат банданинг бу дунёдаги энг асосий мақсад ва вазифаларидан биридир. Инсон яратилишидан кўзланган бош ғоя ҳам шундан иборатдир. Бу ҳақда Қуръони каримда Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: «Мен жинлар ва инсонларни фақат Ўзимга ибодат қилишлари учунгина яратдим» (Зориёт сураси, 56-оят).
Рамазон ойи биз учун Аллоҳга яқин бўлиш, хулқимизни сайқаллаш, савобли амалларни кўпроқ қилиш, имонимизни мустаҳкамлаш каби ибодатлар учун қулай бир фурсатдир.
Қуръони каримда рўза тутиш ибодати Одам алайҳиссаломдан бошлаб то Муҳаммад алайҳиссалом давригача ўтган барча пайғамбар ва умматларга фарз қилингани таъкидланади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: «Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз» (Бақара сураси, 183-оят).
Демак, рўза банда учун шунчалик муҳим ибодатдирки Аллоҳ уни тутишликни барча умматга фарз қилди. Эҳтимол, рўзанинг фазилати бунчалик кўп бўлмаганда барча уммат учун бирдек фарз бўлмаган бўларди.
Шунингдек, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадиси қудсийда бундай дедилар: “Аллоҳ таоло Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен – Ўзим бераман, деди” (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Насоий ва Имом Аҳмад ривоят қилишган). Аллоҳ таоло барча солиҳ амаллар ичидан фақатгина рўзани ўзи учун танлагани бу ибодатнинг нечоғлик улуғ эканлигига далолат қилади.
Рўза ибодати банда ва Робби ўртасидаги энг махфий ибодатлардан бири ҳамдир. Рўзадор кун давомида бир неча бор ўзи ёлғиз қолганда ейиш ёки ичишга имкони бўлса ҳам Аллоҳнинг кузатиб турганлигини ҳис қилиб, ейиш-ичишдан нафсини тияди, сабр қилади. Шунда рўзанинг асл ҳақиқати намоён бўлиб, банда Аллоҳга тобора яқин бўлиб боради.
Рўза қиёмат куни ўз эгасини шафоат қилади. Бу ҳақда Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Рўза ва Қуръон (қиёмат куни) бандани шафоат қилади. Рўза айтади: “Ё, Роббим, мен уни кундузи таом ва шаҳватлардан тўсдим, энди уни шафоат қилишим учун изн бер”. Сўнгра Қуръон айтади: “Ё, Роббим, мен уни кечаси уйқудан тўсдим. Энди уни шафоат қилишим учун изн бер”. Бас, у иккисига (бандани) шафоат қилиш имкони берилади” (Имом Аҳмад ривояти).
Дарҳақиқат, рўза ойининг фазилатлари чексиз, уни санаб адоғига етиб бўлмайди. Ҳар бир инсон ўзининг саъй-ҳаракат ва ниятига кўра бу ойнинг савобидан турлича баҳраманд бўлади. Бироқ Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қуйидаги ҳадисларига кўра ҳар бир рўзадорнинг жаннатга «Райён» деб аталган эшикдан кириши ҳақдир. Саҳл розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Жаннатда бир эшик бор. У «Райён» дейилади. Қиёмат куни ундан рўзадорлар киришади, улардан бошқа ҳеч ким ундан кирмайди. Рўзадорлар қани? дейилади. Шунда улар туришади. Улардан бошқа ҳеч ким ундан кирмайди. Улар киргач, у беркитилади. Кейин ундан ҳеч ким кирмайди", дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Аллоҳ таоло гуноҳларимизни мағфират этиб, жаннатга «Райён» эшиги орқали киришимизни насиб этсин.
Даврон НУРМУҲАММАД