Ҳунайн ғазотида баъзи ансорлар бир-бирлари билан кўришиб, “Аллоҳ таоло Расулини мағфират қилсин! Одамларга ўлжадан бериб, бизни тарк этдилар. Ваҳоланки, қиличларимиздан қон томчилаб турибди” дея пичирлашдилар. Бу гап Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга етиб келди. Ансорларнинг барчасини бир жойга тўпладилар. Макка аҳлидан узоқроқ жойга. Ансорларга хитоб қилдилар. Ҳис-туйғулар қоришган, мулойимлик қоришган, нафислик, нозиклик қоришган гапларни айтдилар. Истардимки, ҳар бир мусулмон у зот алайҳиссалом айтган ушбу гапларни ёдлаб олса. Аллоҳга ҳамду сано айтдилар. Кейин:
“Эй ансорлар жамоаси, сизлар тарафдан менга етиб келган гап, қандай гап?! Олдингизга келганимда залолатда эдингиз, Аллоҳ сизларни мен сабабли ҳидоят қилмадими?! Тарқоқ эдингиз, Аллоҳ мен сабабли сизларни бир-бирингизга улфат қилмадими?! Фақир эдингиз, Аллоҳ мен сабабли сизларни бой қилмадими?!” дедилар. Улар “Ҳа, Аллоҳ ва Расули марҳаматли ва афзалдир!” дейишарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Менга жавоб қайтармайсизларми, эй ансорлар жамоаси?” дедилар. Улар “Жавоб бердик, эй Расулуллоҳ” дейишди. “Ҳа, Аллоҳ ва Расули марҳаматли ва афзалдир!” дейишарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Менга жавоб қайтармайсизларми, эй ансорлар жамоаси?” дердилар. Улар “Жавоб бердик, эй Расулуллоҳ” деб айтишарди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳга қасамки, агар хоҳласангиз: “Сиз бизга ёрдамсиз ҳолда келдингиз, биз сизга ёрдам бердик, ёлғончи қилинган ҳолда келдингиз, биз сизни тасдиқладик, , фақир эдингиз, сизга мол бериб, бой қилдик!” – деб айтишингиз мумкин, шунда тўғри айтган бўласизлар ва сизларни ҳеч ким инкор этмайди!” – дедилар. Ансорлар бу гапларни эшитиб баланд овозда: “Йўқ, барча яхшилик ва марҳамат Аллоҳ томонидан бўлди!” – деб юборишди.
Расулуллоҳ алайҳиссалом бироз тўхтаб, сўзларида давом этдилар: “Эй ансорлар, эй дўстларим! Мен маккаликларни Исломга кирсинлар, дея сийлаган дунёнинг арзимас матоҳини деб кўнглингиз оғридими?! Сизларга Исломингизни қолдирдим.
Эй ансорлар, у одамлар қўй ва туялар билан кетишларига, ўзларингиз эса Аллоҳ ва Расули билан уйга қайтишга рози бўлмайсизларми?! Аллоҳга қасамки, сизлар олиб қайтаётган нарса улар олиб қайтаётган нарсадан яхшироқдир.
Муҳаммаднинг жони қўлида бўлган Зотга қасамки, агар ҳижрат бўлмаганида, мен ансорлардан бири бўлар эдим.
Одамлар устки кийимим бўлсалар, ансорлар танамга тегиб турадиган кийимимдирлар.
Одамлар бир томонга, ансорлар бошқа томонга юрсалар, мен ансорлар томонга юрган бўлар эдим.
Бироз сабр қилинглар, мен билан Ҳавзи Кавсар олдида кўришасизлар.
Аллоҳим, ансорларни, ансорларнинг фарзандларини ва фарзандларининг фарзандларини ҳам ўз раҳматингга олгин!”
Ансорлар бу мулойим, меҳр тўла, ажойиб сўзлардан соқоллари ҳўл бўлиб кетгунча йиғладилар. Ушбу хутба ва ундаги гаплар ҳар бир мусулмон фаҳмлаб, зеҳнига жо қилиши ва тез-тез такрорлаб туриши учун қанчалар муносибдир! Чунки, бу орқали Саййидимиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг нақадар нафис ва мулойимликларини ҳис этади.
Муҳаммад Саъийд Рамазон Бутий раҳимаҳуллоҳнинг мавъизасидан
Нозимжон Ҳошимжон таржимаси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
الوَاحِدُ
67. Ал-Ваҳид.
Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.
الصَّمَدُ
68. Ас-Сомад.
Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.
القَادِرُ
69. Ал-Қодир.
Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.
المُقْتَدِرُ
70. Ал-Муқтадир.
Жуда ҳам қудратли.
المُقَدِّم
71. Ал-Муқаддим.
Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.
المُؤَخِّر
72. Ал-Муаххир.
Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.
الأَوَّلُ
73. Ал-Аввал.
У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.
الْآَخِرُ
74. Ал-Охир.
Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.
الظَّاهِرُ
75. Аз-Зоҳир.
Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.
الْبَاطِنُ
76. Ал-Ботин.
Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.
77. Ал-Волий.
Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи
المُتَعَالِي
78. Ал-Мутаъолий.
Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи
البَرُّ
79. Ал-Барр.
Яхшилик қилувчи.
التَّوَابُ
80. Ат-Таввоб.
Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.
المُنْتَقِم
81. Ал-Мунтақим.
Золим ва осийларни жазоловчи.
العَفُوّ
82. Ал-Афувв.
Афв қилувчи.
الرَّؤُوفُ
83. Ар-Раъуф.
Ўта меҳрибон.
مَالِك المُلْك
84. Моликул мулк.
Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.
ذُو الجَلاَل و الأِكرَام
85. Зул жалол вал икром.
Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.
المُقْسِط
86. Ал-Муқсит.
Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.
الجَامِع
87. Ал-Жомиъ.
Одамларни қиёмат куни жамловчи.
الغَنِيُّ
88. Ал-Ғаний.
Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.
المُغْنِي
89. Ал-Муғний.
Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.
المَانِع
90. Ал-Мониъ.
Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.
الضَّار
91. Аз-Зорр.
Хоҳлаганига зарар қилувчи.
النَّافِع
92. Ан-Нофиъ.
Манфаат берувчи.
النُّور
93. Ан-Нур.
Мунаввар, нурли этувчи.
الهَادِى
94. Ал-Ҳодий.
Ҳидоят қилувчи.
البَدِيع
95. Ал-Бадийъ.
Нарсаларни йўқдан яратувчи
البَاقِي
96. Ал-Боқий.
Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.
الوَارِثُ
97. Ал-Ворис.
Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.
الرَّشِيد
98. Ар-Рошийд.
Тўғри йўлга йўлловчи.
الصَّبُور
99. Ас-Собур.
Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.
Даврон НУРМУҲАММАД