07 Август, 2025, 13 Сафар, 1447
07 Август, 2025, 13 Сафар, 1447
Салмон Авда шундай дейдилар: “(Муҳтожга) очиққўллик, самимий чеҳра, розилик табассуми ва ўзингни яқин олиб садақа берасанми ёки қўлингни унга истар-истамас чўзиб, юз ўгирмоқчидек, нафрат билан, унга худди юқишидан қўрқаётган касалликдек қараб ёки унинг офатидан эҳтиёт бўлгандек садақа берасанми?
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади:
قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِّن صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا أَذًى وَاللّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ
“Яхши сўз ва кечириш, ортидан озор келадиган садақадан кўра яхшироқдир. Ва Аллоҳ ғаний ва ҳалим зотдир” (Бақара сураси, 263-оят).
Ўзининг ибодатини қилиб, оила аъзоларига ифторлик ва саҳарлик таомлари тайёрлаб бериб, яна бу хизматларини чин юракдан, заррача малолланмасдан қилаётган аёлларимизни Аллоҳ таоло икки дунёда азизу мукаррам қилсин!
*****
Намоз...
Намоз – уяли телефоннинг қувватлагичи (зарядка қилувчи батарея) кабидир. Агар телефонни қувватлаб олмасанг, экрани ўчади, жим бўлади. Агар сен ўзингни ҳар кунлик намоз билан қувватлаб олмасанг, нурни, тил бурролигини, ҳикматни, хотиржамликни йўқотиб, безовталик, қўрқув ва гоҳида аҳмоқликка мубтало бўласан.
Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсий ҳафизаҳуллоҳ
*****
Мўмин одам раҳм-шафқат, одоб, тавозеъ ва муҳаббат манбаидир.
Намозхон қўпол бўлмайди.
Намозхон уятсиз бўлмайди.
Бўлиши мумкинмас!
Намозхон ҳаром мол еювчи бўлмайди!
Бўлиши амри маҳол!
Намозхон алдоқчи бўлмайди!
Бўлиши амри маҳол!
Намозхон мутакаббир бўлмайди!
Бўлиши амри маҳол!
Амри маҳол!
Амри маҳол!
Минг марта амри маҳол!
Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсий
*****
«Ота-онага яхшилик қилиш кабира гуноҳларга каффорот бўлади».
Имом Аҳмад раҳимаҳуллоҳ
*****
Ўқиш
Ҳаётимдаги бурилиш нуқта - онам телевизорни ўчириб қўйиб, мени ўқишга мажбур қилган кундир.
Бен Карсон, машҳур нейрохирург, сиам эгизакларини бир-биридан муваффақиятли ажратган дунёдаги иккинчи одам.
------------
Биринчиси ким бўлган экан деб ҳайрон бўлаётгандирсиз? Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ бўлганлар. Танаси ёпишган эгизакларнинг бири вафот этганда, буюк имомнинг олдиларига маслаҳат сўраб келишган. Шунда имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ вафот этган тарафини ерга кўмиб, тиригига овқат бериб, қараб туришни маслаҳат берганлар. Уч кун ўтиб, ер эгизакларни бир-биридан ажратган.
*****
Нозимжон Иминжонов тўплади
Илмнинг қадр-қиммати барчамизга маълум. Илм сабабли Аллоҳ таоло Одамни фаришталардан афзал қилди. Илм сабабидан фаришталарга Одамга сажда қилишни буюрди. Аллоҳ таоло олимлар ва илм талабидагиларнинг мартабаларини юқорига кўтарди. У Зот бундай дея марҳамат қилади: «...Аллоҳ сизлардан иймон келтирган ва илм ато этилган зотларни (баланд) даража (мартаба)ларга кўтарур...»[1].
Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу айтадилар: “Илм олинглар! Аллоҳ учун таълим олиш – Аллоҳдан қўрқишдир. Илмни дарс қилиш – тасбеҳдир. Уни ўрганиш – ибодат, билмаганга ўргатиш – садақа, амал қилиш эса Аллоҳга яқинлашишдир”.
Илм сизнинг қадрингизни кўтаради ва илм орқали Аллоҳ таолога яқинлашиб борасиз. Абу Бакр Варроқ бу борада бундай дейди:
Илм ўз соҳибин кўтаргай юксак,
Хожа айлагайдир қулни-да шаксиз.
Ризолик йўли ҳам шул эрур демак,
Илмдан бошқаси абас, кераксиз.
Илм олувчи гўзал одоб-ахлоқ ила безанмоғи лозим. Умар розияллоҳу анҳу айтадилар: “Илм олинглар! Илм олар экансиз, сакинат ва ҳалимликни ҳам ўрганинг. Сиздан илм ўрганувчилар ҳам сизга нисбатан камтарин муносабатда бўлсинлар, сиз ҳам илм олаётган кишингизга тавозели бўлинг. Зулмкор олимлардан бўлманг. Сизларнинг илмингиз жаҳолат бирла турмас”.
“Мен билмайман” дейиш ҳеч қачон айб саналмайди. Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу: “Қалбга роҳат берадиган энг гўзал нарса ҳақида савол сўрашганида, “Мен билмайман”, деб жавоб беришдир”, деганлар.
Ўрганган илмингизни одамлардан беркитманг. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мендан бир оят бўлса ҳам етказинглар”[2], деганлар.
Ўрганаётган нарсаларингизга беэътибор бўлиб одамларга етказмай юриш яхши эмас. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким илмни беркитса, Аллоҳ таоло қиёмат кунида унга оловдан бўлган юганни солади”, [3] деганлар.
Амал қилинмайдиган илмда хайр йўқ. Ундай одамнинг устига жилд-жилд китоблар ортилган эшакдан фарқи йўқ.
Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳу бундай дейдилар: “Илм ўрганиб, унга амал қилинглар. Илм ила чиройли кўриниш учун илм ўрганманг. Умрингиз узоқ бўлса, ҳали шунақаларни кўрасиз, одамлар кийим кийиб безанганидек, одамлар илм олиб ўзларига оро берадилар”.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Имлни олимларга мақтаниш, у орқали эси паст, жоҳиллар билан талашиб-тортишиш ёки одамларнинг эътиборини ўзингизга қаратиш учун ўрганманг. Ким шундай қилса, у жаҳаннамдадир”[4], деганлар.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Мужодала сураси, 11-оят.
[2] Имом Бухорий ривояти.
[3] Ибн Ҳиббон, Имом Ҳоким ва Имом Байҳақий ривояти.
[4] Ибн Можа ривояти.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа